ਵੋਲਗਾ ਬਲਗਾਰੀਆ
ਵੋਲਗਾ ਬਲਗਾਰੀਆ Itil Bulğar | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 7ਵੀਂ ਸਦੀ–1240s | |||||||||||
| ਰਾਜਧਾਨੀ | ਬਲਗ਼ਾਰ Bilär | ||||||||||
| ਆਮ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ | Turkic (Bulgar, Suar, Barsil, Bilar and Baranja) | ||||||||||
| ਸਰਕਾਰ | ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ | ||||||||||
| Ruler | |||||||||||
• Mid-7th century | Kotrag | ||||||||||
• Early 10th century | Almish Yiltawar | ||||||||||
• Early 13th century | Ghabdula Chelbir | ||||||||||
| Historical era | Middle Ages | ||||||||||
• Established | 7ਵੀਂ ਸਦੀ | ||||||||||
• | 922 | ||||||||||
• Conquered by the Mongols | 1240s | ||||||||||
| |||||||||||
| ਅੱਜ ਹਿੱਸਾ ਹੈ |  Russia
| ||||||||||
ਵੋਲਗਾ ਬਲਗਾਰੀਆ, ਜਾਂ ਵੋਲਗਾ–ਕਾਮਾ ਬਲਗਾਰ, ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਬਲਗਾਰ [1][2][3] ਰਾਜ ਸੀ, ਜੋ ਵੋਲਗਾ ਅਤੇ ਕਾਮਾ ਦਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਸੰਗਮ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ, ਹੁਣ ਵਾਲੇ ਯੂਰਪੀ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਸਤਵੀਂ ਅਤੇ ਤੇਰਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਮੌਜੂਦ ਸੀ।
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਰਾਜ ਦਾ ਮੂਲ ਅਤੇ ਸਿਰਜਣਾ
[ਸੋਧੋ]ਵੋਲਗਾ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਬਾਰੇ ਸਿਧੇ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿਰਲੀ ਹੀ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ ਬਲਗਾਰ ਰਿਕਾਰਡ ਬਚੇ ਨਹੀਂ, ਸਾਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤੀ ਸਮਕਾਲੀ ਅਰਬੀ, ਫ਼ਾਰਸੀ, ਭਾਰਤੀ ਜਾਂ ਰੂਸੀ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਹੈ. ਕੁਝ ਜਾਣਕਾਰੀ ਖੁਦਾਈ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਹੈ.
ਇਹ ਖ਼ਿਆਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਏ ਕਿ ਵੋਲਗਾ ਬੁਲਗ਼ਾਰੀਆ ਦੀ ਧਰਤੀ ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੇ ਫ਼ਿੰਨ ਔਗਰੀ ਲੋਕ ਆਬਾਦ ਹੋਏ। ਤਰਕ ਨਸਲ ਦੇ ਬਲਗ਼ਾਰ 660 ਦੇ ਲਾਗੇ ਚਾਗੇ ਕਬਰਾਤ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਕੁ ਤਰੰਗ ਦੀ ਆਗਵਾਈ ਹੇਠ ਇਥੇ ਅਜ਼ੋਵ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਆਏ। ਉਹ 8ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ ਰਿਆਸਤ ਅਦੀਲ ਯੁਰਾਲ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਏ, ਜਿਥੇ ਉਹ ਉਥੇ ਦੇ ਰਹਿਣਵਾਲੇ ਕਈ ਦੂਜੇ ਮੁਖ਼ਤਲਿਫ਼ ਮੂਲ ਦੇ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਨਾਲ਼ ਮਿਲਾ ਕੇ 9ਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਦੇ ਅਖ਼ੀਰ ਤੱਕ ਉਥੇ ਦੇ ਗ਼ਾਲਿਬ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਲੋਕ ਬਣ ਗਏ। [4] ਕੁੱਝ ਦੂਜੇ ਬਲਗ਼ਾਰ ਕਬੀਲੇ ਲਹਿੰਦੇ ਵੱਲ ਵਧਦੇ ਹੋਏ ਕਈ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਡੈਨੀਊਬ ਦਰਿਆ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਤੇ ਆਬਾਦ ਹੋ ਗਏ ਜਿਹੜਾ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਬੁਲਗ਼ਾਰੀਆ ਖਾਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਲਾਵ ਨਸਲ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਮਹਾਸੰਘ ਬਣਾ ਲਿਆ ਤੇ ਦੱਖਣੀ ਸਲਾਵ ਬੋਲੀ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਆਰਥੋਡਕਸ ਧਰਮ ਇਖ਼ਤਿਆਰ ਕਰ ਲਿਆ।
ਬਹੁਤੇ ਦਾਨਿਸ਼ਵਰ ਸਹਿਮਤ ਹਨ ਕਿ ਵੋਲਗਾ ਬਲਗ਼ਾਰ 10ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੱਧ ਕੁ ਤੱਕ ਅਜ਼ੀਮ ਖ਼ਜ਼ਾਰੀ ਸਲਤਨਤ ਦੀ ਰਈਅਤ ਸਨ ਜਦੋਂ ਬਲਗਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜਰਾਨਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦਿੰਦੇ [5] ਤੇ 9ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੇਲੇ ਇਤਿਹਾਦ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਤੇ ਬਲਗ਼ਾਰ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿਹੜਾ ਅੱਜ ਦੇ ਕਾਜ਼ਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ 160 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਸੀ। ਦਾਨਿਸ਼ਵਰਾਂ ਦੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਹੈ ਕਿ ਵੋਲਗਾ ਬਲਗ਼ਾਰਾਂ ਨੇ ਖ਼ਜ਼ਾਰਾਂ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਖ਼ੁਦ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂ ਉਦੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਏ ਜਦੋਂ 965 ਵਿੱਚ ਕੀਵਿਆਈ ਰੂਸ ਦੇ ਹੁਕਮਰਾਨ ਸਵੀਆਤੋਸਲਾਵ ਨੇ ਖ਼ਜ਼ਾਰਾਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕੀਤਾ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000E-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000F-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000010-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ (Tatar) "Болгарлар".
- ↑ A History of Russia: Since 1855, Walter Moss, pg 29
<ref> tag defined in <references> has no name attribute.