ਸ਼ਤਰੰਜ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ChessStartingPosition.jpg
The Chess Game - Sofonisba Anguissola.jpg

ਸ਼ਤਰੰਜ (ਚੈਸ) ਦੋ ਖਿਲਾੜੀਆਂ ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਖੇਲੀ ਜਾਂਦੀ ਇੱਕ ਖੇਡ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਤਰੰਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਅਤੇ ਇਥੋਂ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੁੰਦੀ ਯੂਰਪ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਅਤੇ ੧੬ ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ ਲੱਗ-ਭੱਗ ਪੁਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ। 20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਅੱਧ ਤੋਂ, ਸ਼ਤਰੰਜ ਨੂੰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਉੱਤੇ ਖੇਡਣ ਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਉੱਤਮ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵਧੀਆ ਮਨੁੱਖੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਖੇਡਦੇ ਹਨ। 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ, ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਨੇ ਸ਼ਤਰੰਜ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਆਈਬੀਐਮ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀਪ ਬਲੂ ਪਹਿਲੀ ਮੈਚ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਇੱਕ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ਾਸਨਕਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਤਰੰਜ ਚੈਂਪੀਅਨ ਨੂੰ ਪਛਾੜਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇਸਨੇ 1997 ਵਿੱਚ ਗੈਰੀ ਕਾਸਪਾਰੋਵ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਸੀ। ਹੱਥ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਯੰਤਰਾਂ ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸ਼ਤਰੰਜ ਇੰਜਣਾਂ ਦੇ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟਾਂ ਦੌਰਾਨ ਧੋਖਾਧੜੀ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾ ਵਧ ਗਈ ਹੈ।

ਸਮਾਂ ਸੀਮਾਂ[ਸੋਧੋ]

ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿਚ, ਸ਼ਤਰੰਜ ਦੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਨਾਲ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇ ਗੇਮ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਖਿਡਾਰੀ ਦਾ ਸਮਾਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਖੇਡ ਆਪਣੇ ਆਪ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ (ਬਸ਼ਰਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਕੋਲ ਚੈੱਕਮੇਟ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਟੁਕੜੇ ਬਚੇ ਹੋਣ)। ਇੱਕ ਗੇਮ ਦੀ ਮਿਆਦੀ ਲੰਬਾਈ 20 ਮਿੰਟ ਅਤੇ ਦੋ ਘੰਟੇ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਮਾਂ ਇੱਕ ਸ਼ਤਰੰਜ ਦੀ ਘੜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਡਿਸਪਲੇ ਹਨ, ਹਰੇਕ ਖਿਡਾਰੀ ਦੇ ਬਾਕੀ ਸਮੇਂ ਲਈ। ਐਨਾਲਾਗ ਸ਼ਤਰੰਜ ਘੜੀਆਂ ਦੀ ਬਹੁਤਾਤ ਨਾਲ ਡਿਜੀਟਲ ਘੜੀਆਂ ਨੇ ਲੈ ਲਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਮੇਂ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦੇ ਨਾਲ ਨਿਯੰਤਰਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

ਪੱਤਰ ਪ੍ਰੇਰਕ ਸ਼ਤਰੰਜ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਆਮ ਸਮਾਂ ਨਿਯੰਤਰਣ ਹਰ 10 ਚਾਲਾਂ ਲਈ 50 ਦਿਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਸਥਾਪਨਾ[ਸੋਧੋ]

ਸੰਮੇਲਨ ਦੁਆਰਾ, ਸ਼ਤਰੰਜ ਦੀ ਖੇਡ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਚਿੱਟੇ ਅਤੇ ਕਾਲੇ ਸੈੱਟਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ 16 ਟੁਕੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਟੁਕੜੇ ਫੋਟੋ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਸੈੱਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਸੈੱਟਾਂ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਵ੍ਹਾਈਟ ਅਤੇ ਬਲੈਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਚਾਲਾਂ[ਸੋਧੋ]

ਸ਼ਤਰੰਜ ਵਿੱਚ ਹਰੇਕ ਮੋਹਰੇ ਦੀ ਆਪਣੀ-ਆਪਣੀ ਚਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਿਥੇ X ਹੈ, ਉਥੇ-ਉਥੇ ਮੋਹਰੇ ਆਪਣੇ ਸਥਾਨ ਤੋਂ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਮੋਹਰੇ ਉਸ ਥਾਂ ਦੇ ਇਚਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਤਾਂ। ਜੇ ਦੁਸ਼ਮਨ ਦਾ ਮੋਹਰਾ ਉਸ X ਉਤੇ ਹੈ, ਤਾਂ ਘੁੰਮ ਰਿਹਾ ਮੋਹਰਾ ਉਸ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਿਆਦੇ ਸਿਰਫ ਅਗੇ ਜਾ ਕੇ ਅਤੇ ਵਿਕਰਣ ਪਾਸੇ ਜਾ ਕੇ ਹੀ ਦੁਸ਼ਮਨ ਦੇ ਮੋਹਰੇ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਸ਼ਾਹ ਜਾਂ ਰਾਜੇ ਦੀ ਚਾਲ
Chess zhor 22.png
Chess zver 22.png a8 __ b8 __ c8 __ d8 __ e8 __ f8 __ g8 __ h8 __ Chess zver 22.png
a7 __ b7 __ c7 __ d7 __ e7 __ f7 __ g7 __ h7 __
a6 __ b6 __ c6 __ d6 __ e6 xx f6 xx g6 xx h6 __
a5 __ b5 __ c5 __ d5 __ e5 xx f5 kl g5 xx h5 __
a4 __ b4 __ c4 __ d4 __ e4 xx f4 xx g4 xx h4 __
a3 __ b3 __ c3 __ d3 __ e3 __ f3 __ g3 __ h3 __
a2 __ b2 __ c2 __ d2 __ e2 __ f2 __ g2 __ h2 __
a1 __ b1 __ c1 __ d1 __ e1 __ f1 __ g1 __ h1 __
Chess zhor 22.png
ਰੁਖ ਜਾਂ ਹਾਥੀ ਦੀ ਚਾਲ
Chess zhor 22.png
Chess zver 22.png a8 __ b8 __ c8 __ d8 xx e8 __ f8 __ g8 __ h8 __ Chess zver 22.png
a7 __ b7 __ c7 __ d7 xx e7 __ f7 __ g7 __ h7 __
a6 __ b6 __ c6 __ d6 xx e6 __ f6 __ g6 __ h6 __
a5 xx b5 xx c5 xx d5 rd e5 xx f5 xx g5 xx h5 xx
a4 __ b4 __ c4 __ d4 xx e4 __ f4 __ g4 __ h4 __
a3 __ b3 __ c3 __ d3 xx e3 __ f3 __ g3 __ h3 __
a2 __ b2 __ c2 __ d2 xx e2 __ f2 __ g2 __ h2 __
a1 __ b1 __ c1 __ d1 xx e1 __ f1 __ g1 __ h1 __
Chess zhor 22.png
ਫ਼ੀਲਾ ਦੀ ਚਾਲ
Chess zhor 22.png
Chess zver 22.png a8 xx b8 __ c8 __ d8 __ e8 __ f8 __ g8 xx h8 __ Chess zver 22.png
a7 __ b7 xx c7 __ d7 __ e7 __ f7 xx g7 __ h7 __
a6 __ b6 __ c6 xx d6 __ e6 xx f6 __ g6 __ h6 __
a5 __ b5 __ c5 __ d5 bl e5 __ f5 __ g5 __ h5 __
a4 __ b4 __ c4 xx d4 __ e4 xx f4 __ g4 __ h4 __
a3 __ b3 xx c3 __ d3 __ e3 __ f3 xx g3 __ h3 __
a2 xx b2 __ c2 __ d2 __ e2 __ f2 __ g2 xx h2 __
a1 __ b1 __ c1 __ d1 __ e1 __ f1 __ g1 __ h1 xx
Chess zhor 22.png
ਵਜ਼ੀਰ ਦੀ ਚਾਲ
Chess zhor 22.png
Chess zver 22.png a8 __ b8 __ c8 __ d8 xx e8 __ f8 __ g8 __ h8 xx Chess zver 22.png
a7 xx b7 __ c7 __ d7 xx e7 __ f7 __ g7 xx h7 __
a6 __ b6 xx c6 __ d6 xx e6 __ f6 xx g6 __ h6 __
a5 __ b5 __ c5 xx d5 xx e5 xx f5 __ g5 __ h5 __
a4 xx b4 xx c4 xx d4 qd e4 xx f4 xx g4 xx h4 xx
a3 __ b3 __ c3 xx d3 xx e3 xx f3 __ g3 __ h3 __
a2 __ b2 xx c2 __ d2 xx e2 __ f2 xx g2 __ h2 __
a1 xx b1 __ c1 __ d1 xx e1 __ f1 __ g1 xx h1 __
Chess zhor 22.png
ਘੋੜੇ ਦੀ ਚਾਲ
Chess zhor 22.png
Chess zver 22.png a8 __ b8 __ c8 __ d8 __ e8 __ f8 __ g8 __ h8 __ Chess zver 22.png
a7 __ b7 __ c7 __ d7 __ e7 __ f7 __ g7 __ h7 __
a6 __ b6 __ c6 xx d6 __ e6 xx f6 __ g6 __ h6 __
a5 __ b5 xx c5 __ d5 __ e5 __ f5 xx g5 __ h5 __
a4 __ b4 __ c4 __ d4 nd e4 __ f4 __ g4 __ h4 __
a3 __ b3 xx c3 __ d3 __ e3 __ f3 xx g3 __ h3 __
a2 __ b2 __ c2 xx d2 __ e2 xx f2 __ g2 __ h2 __
a1 __ b1 __ c1 __ d1 __ e1 __ f1 __ g1 __ h1 __
Chess zhor 22.png
ਪਿਆਦੇ ਦੀ ਚਾਲ*
Chess zhor 22.png
Chess zver 22.png a8 __ b8 __ c8 __ d8 oo e8 xx f8 oo g8 __ h8 __ Chess zver 22.png
a7 __ b7 __ c7 __ d7 __ e7 pl f7 __ g7 __ h7 __
a6 __ b6 __ c6 __ d6 __ e6 __ f6 __ g6 __ h6 __
a5 oo b5 xx c5 oo d5 __ e5 __ f5 __ g5 __ h5 __
a4 __ b4 pl c4 __ d4 __ e4 __ f4 xx g4 __ h4 __
a3 __ b3 __ c3 __ d3 __ e3 oo f3 xx g3 oo h3 __
a2 __ b2 __ c2 __ d2 __ e2 __ f2 pl g2 __ h2 __
a1 __ b1 __ c1 __ d1 __ e1 __ f1 __ g1 __ h1 __
Chess zhor 22.png
  • ਰਾਜਾ ਇੱਕ ਵਰਗ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਭੇਜਦਾ ਹੈ. ਰਾਜੇ ਦੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਚਾਲ ਵੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਾਸਲਿੰਗ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਿਲਾਉਣਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ.
  • ਇੱਕ ਰੁੱਕ ਰੈਂਕ ਜਾਂ ਫਾਈਲ ਦੇ ਨਾਲ ਕਈਂ ਵਰਗਾਂ ਨੂੰ ਘੁਮਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਦੂਜੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਤੇ ਛਾਲ ਨਹੀਂ ਮਾਰ ਸਕਦਾ. ਰਾਜੇ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ, ਰਾਜਾ ਦੇ ਕਾਸਲਿੰਗ ਮੂਵ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਭੁੱਕੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ.
  • ਇੱਕ ਬਿਸ਼ਪ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਰਗਾਂ ਨੂੰ ਤਿਰੰਗੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਹੋਰ ਟੁਕੜਿਆਂ ਤੇ ਛਾਲ ਨਹੀਂ ਮਾਰ ਸਕਦਾ.
  • ਮਹਾਰਾਣੀ ਰੁਕ ਅਤੇ ਬਿਸ਼ਪ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਜੋੜਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਰਕਬੇ, ਫਾਈਲ ਜਾਂ ਤਿਰੰਗੇ ਦੇ ਨਾਲ ਕਈ ਵਰਗਾਂ ਨੂੰ ਘੁੰਮ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਹੋਰ ਟੁਕੜਿਆਂ 'ਤੇ ਛਾਲ ਨਹੀਂ ਮਾਰ ਸਕਦੀ.
  • ਇੱਕ ਨਾਈਟ ਨੇੜੇ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਇਕੋ ਰੈਂਕ, ਫਾਈਲ, ਜਾਂ ਤਰਾ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਹਨ. (ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੂਵ ਇੱਕ "ਐਲ" ਬਣਦਾ ਹੈ: ਦੋ ਵਰਗ ਲੰਬਕਾਰੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਰਗ ਖਿਤਿਜੀ, ਜਾਂ ਦੋ ਵਰਗ ਖਿਤਿਜੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਰਗ ਲੰਬਕਾਰੀ.) ਨਾਈਟ ਇਕੋ ਇੱਕ ਟੁਕੜਾ ਹੈ ਜੋ ਹੋਰ ਟੁਕੜਿਆਂ 'ਤੇ ਛਾਲ ਮਾਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
  • ਪਿਆਦੇ ਸਿਰਫ਼ ਚਿਟੇ ਗੋਲ ਚੱਕਰਾਂ ਵਾਲੇ ਥਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਦੁਸ਼ਮਨ ਦੇ ਮੋਹਰੇ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤ ਕਰਨ, ਅਤੇ ਸਿਧੇ ਜਾ ਕੇ ਨਹੀਂ ਗ੍ਰਿਫਤ ਕਰ ਸਕਦੇ।