ਸ਼ਾਂਤਾ ਆਪਟੇ
ਸ਼ਾਂਤਾ ਆਪਟੇ (1916–1964) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ-ਗਾਇਕ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਮਰਾਠੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[1] ਪ੍ਰਭਾਤ ਫਿਲਮਜ਼ ਬੈਨਰ ਹੇਠ ਦੁਨੀਆ ਨਾ ਮੰਨੇ /ਕੁੰਕੂ (1937) ਅਤੇ ਅਮਰ ਜੋਤੀ (1936) ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ, ਉਹ 1932 ਤੋਂ 1958 ਤੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਸੀ। ਮਰਾਠੀ ਸਿਨੇਮਾ ਉੱਤੇ ਆਪਟੇ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬੰਗਾਲੀ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਕੰਨਨ ਦੇਵੀ ਦੇ "ਸਮਾਨਤ" ਸੀ।[2] ਕੰਨਨ ਦੇਵੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਆਪਟੇ ਨੂੰ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕੀ ਦੇ ਦੌਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ "ਮਹਾਨ ਗਾਇਕ ਸਿਤਾਰਿਆਂ" ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।[3] ਆਪਟੇ ਨੇ ਮਰਾਠੀ ਫਿਲਮ ਸ਼ਿਆਮਸੁੰਦਰ (1932) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਰਾਧਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਫਿਲਮ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮੰਥਨ (1934) ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਤ ਫਿਲਮਜ਼ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[4]
ਉਸਨੇ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਦੀ ਸਥਿਰ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ "ਸਹਿਜ ਇਸ਼ਾਰਿਆਂ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ" ਨਾਲ ਇੱਕ ਤਬਦੀਲੀ ਲਿਆਂਦੀ। ਇੱਕ "ਬਹੁਤ ਦੁਰਲੱਭ ਕਾਬਲੀਅਤ ਦੀ ਔਰਤ", ਉਸਨੇ 1939 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਤ ਸਟੂਡੀਓ ਦੇ ਗੇਟ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਧਾਰਾ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਅਸਹਿਮਤੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਭੁੱਖ ਹੜਤਾਲ ਕੀਤੀ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]ਕੁੰਕੂ/ਦੁਨੀਆ ਨਾ ਮੰਨੇ ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ "ਘਰੇਲੂ ਗੁਰੀਲਾ" ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ, ਉਹ ਕਾਲਜ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪੀੜ੍ਹੀ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਬਣ ਗਈ।[5]
ਮਰਾਠੀ-ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਔਰਤ ਸਕ੍ਰੀਨ ਸਟਾਰ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, 1937 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸਦੀ "ਸਟਾਰ" ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸਿਨੇ-ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਬਾਬੂਰਾਓ ਪਟੇਲ ਦੁਆਰਾ ਫਿਲਮਇੰਡੀਆ ਦੇ ਦਸੰਬਰ 1937 ਦੇ ਅੰਕ ਵਿੱਚ, ਸਿਰਲੇਖ ਦੇ ਇੱਕ ਸੰਪਾਦਕੀ ਵਿੱਚ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਕੋਈ ਸਟਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।[6]
ਉਹ ਮਰਾਠੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ ਜੌ ਮੀ ਸਿਨੇਮੈਟ (ਕੀ ਮੈਨੂੰ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ) ਲਿਖਣ ਵਾਲੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਭਾਰਤੀ ਸਿਨੇਮਾ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਾਲ
[ਸੋਧੋ]1916 ਵਿੱਚ ਦੁਧਨੀ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ,[7] ਇੱਕ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ, ਆਪਟੇ ਇੱਕ ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਧੀ ਸੀ।[8] ਗਾਉਣ ਵੱਲ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਝੁਕਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਨੌਜਵਾਨ ਆਪਟੇ ਨੇ ਪੂਨਾ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਗਣੇਸ਼ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭਜਨਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇਸਨੂੰ ਅਪਣਾ ਲਿਆ। ਉਸਨੇ ਪੰਢਰਪੁਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਗੀਤ ਵਿਦਿਆਲਿਆ ਤੋਂ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ।[9]
ਅਭਿਨੇਤਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਬਾਬੂਰਾਓ ਪੇਂਧਰਕਰ ਦੁਆਰਾ ਨੌਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਾਲ ਕਲਾਕਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ] ਉਸਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਬਾਬੂਰਾਓ ਆਪਟੇ ਦੀ " ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ", ਜਿਸਨੇ ਆਪਟੇ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫਿਲਮ ਸ਼ਿਆਮਸੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਰਾਧਾ ਦੇ ਪਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਸਟਾਰਡਮ ਵਿੱਚ ਉਭਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਹਾਇਤਾ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[10]
ਫਿਲਮਗ੍ਰਾਫੀ
[ਸੋਧੋ]ਫਿਲਮਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ:[11]
- ਸ਼ਿਆਮਸੁੰਦਰ (1932)
- ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮੰਥਨ (1934)
- ਅਮਰ ਜੋਤੀ (1936)
- ਰਾਜਪੂਤ ਰਮਾਨੀ (1936)
- ਦੁਨੀਆ ਨਾ ਮੰਨੇ / ਕੁੰਕੂ (1937)
- ਵਹਾਨ (1937)
- ਗੋਪਾਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ (1938)
- ਸਾਵਿਤਰੀ (1941) ਤਮਿਲ
- ਆਪਣਾ ਘਰ / ਆਪੇ ਘਰ (1942)
- ਜ਼ਮੀਨਦਾਰ (1942)
- ਦੁਹਾਈ (1943)
- ਮੁਹੱਬਤ (1943)
- ਭਾਗਿਆ ਲਕਸ਼ਮੀ (1944)
- ਕਾਦੰਬਰੀ (1944)
- ਸਾਵਨ (1945)
- ਪਨਿਹਾਰੀ (1946)
- ਸੁਭਦਰਾ (1946)
- ਉੱਤਰਾ ਅਭਿਮਨਿਊ (1946)
- ਵਾਲਮੀਕਿ (1946)
- ਮੰਦਰ (1948)
- ਭਾਗਿਆਰੇਖਾ (1948)
- ਮੈਂ ਅਬਲਾ ਨਹੀਂ ਹੂੰ (1949)
- ਸਵਯਮਸਿੱਧਾ (1949)
- ਜਗਾ ਭਾਦਿਆ ਦੇਣੇ ਆਹੇ (1949) (ਮਰਾਠੀ)
- ਸ਼ਿਲੰਗਾਨਾਚੇ ਸੋਨੇ (1949) (ਮਰਾਠੀ)
- ਜਾਰਾ ਜਾਪੂਨ (1950) (ਮਰਾਠੀ)
- ਕੁੰਕਵਚਾ ਧਨੀ (1951) (ਮਰਾਠੀ)
- ਤਾਈ ਟੇਲੀਨ (1953) (ਮਰਾਠੀ)
- ਮੂਲੂ ਮਾਣੇਕ (1955) (ਮਰਾਠੀ)
- ਚੰਡੀ ਪੂਜਾ (1957)
- ਰਾਮ ਭਗਤ ਵਿਭੀਸ਼ਨ (1958)
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Yves Thoraval (1 February 2000). The cinemas of India. Macmillan India. p. 27. ISBN 978-0-333-93410-4. Retrieved 27 June 2015.
- ↑ Ashish Rajadhyaksha; Paul Willemen; Professor of Critical Studies Paul Willemen (10 July 2014). "Devi, Kanan". Encyclopedia of Indian Cinema. Routledge. pp. 88–. ISBN 978-1-135-94318-9. Retrieved 26 June 2015.
- ↑ "Shanta Apte". wiki.indiancine.ma. Indiancine.ma. Retrieved 24 June 2015.
- ↑ "Shanta Apte". streeshakti.com. Streeshakti.com. Retrieved 26 June 2015.
- ↑ Lalit Mohan Joshi (2002). Bollywood: Popular Indian Cinema. Lucky Dissanayake. pp. 163–. ISBN 978-0-9537032-2-7. Retrieved 24 June 2015.
- ↑ Patel, Baburao (December 1937). "India Has No Star". Filmindia. 3 (8). Retrieved 26 June 2015.
- ↑ Careers Digest. Vol. 1. 1964. p. 383. Retrieved 26 June 2015.
- ↑ Patel, Baburao (December 1938). "Questions And Answers". Filmindia. 4 (12): 23. Retrieved 26 June 2015.
- ↑ Sathe, V. P. "Article-Profile Shanta Apte (1977)". cineplot.com. Retrieved 24 June 2015.
- ↑ G. N. Joshi (1984). Down melody lane. Orient Longman. p. 29. ISBN 978-0-86131-175-0. Retrieved 24 June 2015.
- ↑ "Shanta Apte". citwf.com. Alan Goble. Retrieved 27 June 2015.