ਸ਼ਾਮਖੀ ਨ੍ਰਿਤਕੀ
ਸ਼ਾਮਖੀ ਨ੍ਰਿਤਕੀ (ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨੀ: Şamaxı rəqqasələri) ਮਨੋਰੰਜਕ ਗਰੁੱਪਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨ੍ਰਿਤਕੀਆਂ ਸਨ ਜੋ ਸ਼ਾਮਖੀ (ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ) ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸਨ ਜੋ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ ਸਨ। ਇਹ ਸਮੂਹ ਤਵਾਇਫ਼ਾ ਵਾਂਗ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ।
1840-1855 'ਚ ਕੋਹਕਾਫ਼ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਰੂਸੀ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਗ੍ਰਿਗਰੀ ਗਾਗਰੀਨ ਨੇ ਸ਼ਮਾਖੀ ਦੇ ਡਾਂਸਰਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਾਯਾਦੇਰਕੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ[1] (баядерки; sg. bayaderka – баядерка; ਅਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਸ਼ਬਦ ਬਾਲਿਅਦਾਰਾ ਰੂਸੀ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਫ੍ਰਾਂਸੀਸੀ (ਬੇਦਾਰੇ) ਦੁਆਰਾ ਯੂਰਪੀਅਨ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਦੇਵਦਾਸੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[2])
ਸ਼ਮਾਖੀ ਡਾਂਸਰਾਂ ਅਤੇ ਨਾਚਾਂ ਬਾਰੇ ਮੌਜੂਦਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੀਮਿਤ ਹਨ। ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ, ਸ਼ਮਾਖੀ ਦੇ ਡਾਂਸਰਾਂ ਨੂੰ ਕਾਂਮੇਟ ਦੇ ਗੋਬਾਇਨਾਓ ਦੇ ਨਾਵਲ ਸ਼ਮਾਖਾ ਦੀ ਡਾਂਸਿੰਗ ਲੜਕੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਏਸ਼ੀਆਈ ਕਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ਾਮਖਾ ਦੇ ਡਾਂਸਰ ਨੇ ਆਰਮੀਅਨ ਦੇ ਇੱਕ ਡਾਂਸਰ ਅਰਮੇਨ ਓਹਾਨੀਅਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ, ਇੱਕ ਡਾਂਸਰ ਵਜੋਂ ਉਸ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ, ਉਸ ਦਾ ਬਚਪਨ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਇਰਾਨ ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਇਹ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਵਿੱਚ 1918 ਵਿੱਚ ਲਾ ਦਾਨਸੇਉਸ ਸ਼ਾਮਖਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਛਾਪਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 1923 ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ ਵੈਂਡਰ ਦੁਆਰਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਯੂਰਪ ਚਲੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਓਹਾਨੀਅਨ ਨੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਰਵਾਇਤੀ ਨਾਚ ਕੀਤਾ, ਕਵਿਤਾ 'ਤੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਬੌਧਿਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਚੱਕਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਮੈਂਬਰ ਸਨ। ਅਖੀਰ ਉਹ ਮੈਕਸੀਕੋ ਚਲੀ ਗਈ। ਉਹ ਆਧੁਨਿਕ ਸਵਰੂਪ ਵਾਲੀ ਪੁਸਤਕਾਂ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਬਾਰੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਸਮੇਤ ਲਗਭਗ 15 ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਲੇਖਕ ਹੈ।[3]
ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Ими восхищался Дюма Archived 2014-11-13 at the Wayback Machine. by Emil Karimov and Mehpara Aliyeva. Azeri.ru
- ↑ Bayadère. Oxford English Dictionary. Retrieved February 1st, 2008 from Oxford English Dictionary.
- ↑ Ohanian, Armen. La Danseuse de Shamakha. Forward by Anatole France. Paris: Bernard Grasset, 1918
ਸਰੋਤ
[ਸੋਧੋ]- Joseph Arthur Comte de Gobineau, The dancing girl of Shamakha and other Asiatic tales, authorized translation by Helen Morgenthau Fox, 340 p. (Harcourt, Brace and Company, New York, 1926), OCLC 220571590; 368 p. (Kessinger Publishing, Montana, 2007), ISBN 1-4325-7982-71-4325-7982-7
- Ohanian, Armen. La Danseuse de Shamakha. Forward by Anatole France. Paris: Bernard Grasset, 1918
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]- Some Azerbaijani dances:
— The traditional dance Land of Fire, performed in Seoul, 2007: [1] (3 min 56 sec).
— The dance Magharas, performed in Seoul, 2007: [2] (5 min 30 sec).
— Nelbeki, a traditional Azarbaijani wedding dance, performed in Seoul, 2007: [3] (5 min 16 sec).
— The Yalli dance: [4] (4 min 17 sec).
— A traditional group dance [5] (4 min 22 sec).
— A group dance: [6] (3 min 24 sec).
— A collection of group and solo dances: [7] (8 min 48 sec).
— Some solo dances: [8] (3 min 30 sec); [9] (2 min 38 sec); [10] (3 min 17 sec). - Sandirak, a traditional Caucasian dance, Moscow, 2007: [11] (8 min 03 sec).
- A Caucasian dance: [12] (4 min 24 sec).
- Armen Ohanian (2010), The Dancer of Shamakha, London: Lulu, OL 24549255M