ਸ਼ਾਰਦਾ (ਗਾਇਕਾ)
'ਸ਼ਾਰਦਾ' ਰਾਜਨ ਅਯੰਗਰ (25 ਅਕਤੂਬਰ 1933-14 ਜੂਨ 2023), ਜੋ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਸ਼ਾਰਦਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਪਲੇਅਬੈਕ ਗਾਇਕਾ ਸੀ ਜੋ 1960 ਅਤੇ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਰਗਰਮ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਜਹਾਂ ਪਿਆਰ ਮਿਲੇ (1970) ਵਿੱਚ ਕੈਬਰੇ "ਬਾਤ ਜ਼ਰਾ ਹੈ ਆਪਸ ਕੀ" ਲਈ ਸਰਬੋਤਮ ਮਹਿਲਾ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕਾ ਦਾ ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਸੂਰਜ (1966) ਵਿੱਚੋਂ ਉਸ ਦੇ ਗੀਤ "ਤਿਤਲੀ ਉਡ਼ੀ" ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੰਨ 2007 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਐਲਬਮ ਅੰਦਾਜ਼-ਏ-ਬਯਾਨ ਔਰ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਿਰਜ਼ਾ ਗਾਲਿਬ ਦੀਆਂ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਉੱਤੇ ਅਧਾਰਤ ਉਸ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਸਨ।
ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਸ਼ਾਰਦਾ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਇੱਕ ਆਇੰਗਰ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਸੀ ਅਤੇ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਸੰਗੀਤ ਵੱਲ ਝੁਕਾਅ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਬੀ.ਏ. ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਨਾਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ।
ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਰਦਾ ਨੂੰ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਅਵਾਜ਼ ਟੈਸਟ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀਚੰਦ ਆਹੂਜਾ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਉੱਤੇ ਉਸ ਦਾ ਗਾਇਨ ਸੁਣਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਵੱਡਾ ਬ੍ਰੇਕ ਸੂਰਜ (1966) ਵਿੱਚ "ਤਿਤਲੀ ਉਡ਼ੀ" ਗੀਤ ਨਾਲ ਮਿਲਿਆ। ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ੰਕਰ ਜੈਕੀਸ਼ਨ ਜੋਡ਼ੀ ਦੇ ਸ਼ੰਕਰ ਦੁਆਰਾ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।[1]
'ਤਿਤਲੀ ਊਦੀ "1966 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੋਟੀ ਦੀ ਚਾਰਟਬਸਟਰ ਸਾਬਤ ਹੋਈ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਬੋਤਮ ਪਲੇਅਬੈਕ ਗਾਇਕ ਲਈ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਿਤ ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦੀ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਸੀ (1966 ਤੱਕ ਪੁਰਸ਼ ਜਾਂ ਮਹਿਲਾ) । ਹਾਲਾਂਕਿ, 'ਤਿਤਲੀ ਉਡ਼ੀ' ਗੀਤ ਨੂੰ ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ ਦੇ ਗੀਤ 'ਬਹਾਰੋ ਫੂਲ ਬਰਸਾਵ' ਨਾਲ ਸਰਬੋਤਮ ਗੀਤ ਵਜੋਂ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸ਼ਾਰਦਾ ਨੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਹੀਂ ਜਿੱਤਿਆ ਪਰ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਨੇ ਸਰਬੋਤਮ ਪਲੇਅਬੈਕ ਗਾਇਕ ਲਈ ਦੋ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦੇਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ-ਇੱਕ ਪੁਰਸ਼ ਗਾਇਕ ਲਈ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਮਹਿਲਾ ਗਾਇਕ ਲਈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ਾਰਦਾ ਨੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਾਰਦਾ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਚਾਰ ਸਾਲ ਸਰਬੋਤਮ ਮਹਿਲਾ ਪਲੇਅਬੈਕ ਗਾਇਕਾ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ। ਥੋਡ਼ੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸ਼ਾਰਦਾ ਨੇ ਦੋ ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤੇ, ਜਦੋਂ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ ਭੈਣਾਂ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਸ਼ੰਕਰ ਲਈ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਉਸ ਦੀਆਂ ਲਗਭਗ ਸਾਰੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਉਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਉਸ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਆਖਰੀ ਵਾਰ 'ਕੰਚ ਕੀ ਦੀਵਾਰ' (1986) ਵਿੱਚ ਸੁਣੀ ਗਈ ਸੀ।
ਮੌਤ[ਸੋਧੋ]
14 ਜੂਨ 2023 ਨੂੰ 89 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਰਦਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[2]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ TAAL SE TAAL MILA: Bollywood's recording studios have generally been impeccably "clean". But not without some tonal variations By Anil Grover, The Telegraph, 28 April 2006.
- ↑ "'Titli Udi' singer Sharda Rajan passes away at 89". The Times of India. 14 June 2023.