ਸਾਹ ਨਲੀ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਸੰਕਰਮਣ
| ਸਾਹ ਨਲੀ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਸੰਕਰਮਣ | |
|---|---|
| ਵਰਗੀਕਰਨ ਅਤੇ ਬਾਹਰਲੇ ਸਰੋਤ | |
 Conducting passages. | |
| ਆਈ.ਸੀ.ਡੀ. (ICD)-10 | J10-J22, J40-J47 |
ਹੇਠਲੀ ਸਾਹ ਨਲੀ, ਆਵਾਜ਼ ਗਰੰਥੀ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਸਥਿਤ ਸ਼ਵਸਨ ਰਸਤਾ ਦਾ ਹੀ ਇੱਕ ਭਾਗ ਹੈ। ਇਸ ਸਿਰਲੇਖ, ਸ਼ਵਸਨ ਰਸਤੇ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਭਾਗ ਦਾ ਸੰਕਰਮਣ, ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਅਕਸਰ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੇ ਸਮਾਨਾਰਥਕ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਹੋਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਸੰਕਰਮਣਾਂ ਲਈ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਫੋੜਾ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਸ਼ਵਸਨ ਸ਼ੋਥ (ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਸੋਜ) ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਂਸ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਕਠਿਨਾਈ, ਕਮਜੋਰੀ, ਤੇਜ ਬੁਖਾਰ ਖੰਘ ਅਤੇ ਥਕਾਵਟ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਵਸਨ ਰਸਤੇ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਭਾਗ ਦਾ ਸੰਕਰਮਣ ਸਾਧਾਰਣਤਾ ਇਸਦੇ ਊਪਰੀ ਭਾਗ ਦੇ ਸੰਕਰਮਣ ਵਲੋਂ ਅਧਿਕ ਗੰਭੀਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਤੋਂ ਸਾਡੇ ਸਿਹਤ ਬਜਟ ਉੱਤੇ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਦਬਾਅ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। 1993 ਵਲੋਂ ਸ਼ਵਸਨ ਰਸਤੇ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਮਾਮੂਲੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਫਿਰ ਵੀ ਸੰਨ 2002 ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਫ਼ੀਸਦੀ ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਰਵਧਿਕ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਸ ਰੋਗ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਸ ਸਾਲ ਸੰਸਾਰ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ 3.9 ਮਿਲਿਅਨ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਸਾਲ ਹੋਈ ਕੁਲ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 6.9 ਫ਼ੀਸਦੀ ਮੌਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।In 2013 ਅਜਿਹੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਘਟ ਕੇ 2.7 ਰਹਿ ਗਈਆਂ । ਇਹ 2013 ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਮੌਤਾਂ ਦਾ 4.8% ਸਨ। [1] ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਤਿਆਰੇ ਅਤੇ ਦੀਰਘਕਾਲਿਕ ਸੰਕਰਮਣ ਸ਼ਵਸਨ ਰਸਤੇ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਪ੍ਰਚੱਲਤ ਸੰਕਰਮਣ ਨਿਮੋਨੀਆ ਅਤੇ ਬਰੋਂਕਾਈਟਸ ਹਨ। ਜੁਕਾਮ ਸ਼ਵਸਨ ਰਸਤੇ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਅਤੇ ਊਪਰੀ ਦੋਨਾਂ ਹਿੱਸੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਵਸਨ ਰਸਤੇ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਸੰਕਰਮਣਾਂ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਬਾਈਟਕ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਮੁਢਲੀ ਉਪਚਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ; ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਾਇਰਲ (ਵਿਸ਼ਾਣੁਜਨਿਤ) ਸੰਕਰਮਣਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸੰਕਰਮਣ ਫੈਲਾਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵ ਦੇ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ ਉਚਿਤ ਐਂਟੀਬਾਈਟਕ ਦਾ ਚੋਣ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਲਈ ਇਸ ਸੰਕਰਮਣਾਂ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਕੁਦਰਤ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਉਪਚਾਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਕਸਿਤ ਰੋਕਣ ਵਾਲਾ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਉਪਚਾਰ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਵੀ ਬਦਲਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਏਚ। ਇੰਫਲਿਉਏੰਜਾ (H. influenzae) ਅਤੇ ਏਮ। ਕਟੇਰਹੇਲਿਸ (M. catarrhalis) ਸਮੁਦਾਏ ਉਪਾਰਜਿਤ ਨਿਮੋਨੀਆ (community acquired pneumonia) (CAP) ਅਤੇ ਦੀਰਘਕਾਲਿਕ ਬਰੋਂਕਾਈਟਸ ਦੀ ਹੱਤਿਆਰਾ ਤੀਵਰਤਾ (acute exacerbation of chronic bronchitis) (AECB) ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਅਤਿਅੰਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਏਸ। ਨਿਮੋਨੀਆ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਘੱਟਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗ਼ੈਰ-ਮਾਮੂਲੀਰੋਗਾਣੁਵਾਂਜਿਵੇਂ ਸੀ। ਨਿਮੋਨੀਆ, ਏਮ। ਨਿਮੋਨੀਆ ਅਤੇ ਏਲ। ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੀ CAP ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਤਾ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਵਰਗੀਕਰਨ
[ਸੋਧੋ]ਬਰੋਂਕਾਈਟਸ
[ਸੋਧੋ]
ਬਰੋਂਕਾਈਟਸ ਹੱਤਿਆਰਾ ਅਤੇ ਦੀਰਘਕਾਲਿਕ ਦੋ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਗੀਕ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੱਤਿਆਰਾ ਬਰੋਂਕਾਈਟਸ ਨੂੰ ਤੰਦੁਰੁਸਤ ਰੋਗੀਆਂ, ਜਿਨਮੇ ਰੋਗ ਦੇ ਆਵਰਤਕ ਹੋਣ ਦਾ ਕੋਈ ਇਤਹਾਸ ਨਹੀਂ ਹੋ, ਵਿੱਚ ਵ੍ਰਹਦ ਹਵਾ ਰਸਤੇ ਦੇ ਹੱਤਿਆਰੇ ਜੀਵਾਣੁਜਨਿਤ ਜਾਂ ਵਿਸ਼ਾਣੁਜਨਿਤ ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਤੀਵਰਸ਼ 1000 ਵਿੱਚੋਂ 40 ਵਿਅਸਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਵਾਸਨਲੀ ਅਤੇ ਬਹੁਸ਼ਾਖਿਤ ਸ਼ਵਸਨੀ ਵਿੱਚ ਅਸਥਾਈ ਜਲਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਇਹ ਵਿਸ਼ਾਣੁ ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਲਈ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਸਮਰੱਥਾਵਾਨ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਲਈ ਐਂਟੀਬਾਈਟਕ ਉਪਚਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ। ਵਿਸ਼ਾਣੁ ਜਨਿਤ ਬਰੋਂਕਾਈਟਸ ਲਈ ਕੋਈ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਉਪਚਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹੱਤਿਆਰਾ ਬਰੋਂਕਾਈਟਸ ਦਾ ਐਂਟੀਬਾਈਟਕ ਦਵਾਵਾਂ ਦੇ ਦੁਆਰੇ ਉਪਚਾਰ ਪ੍ਰਚੱਲਤ ਹੈ ਲੇਕਿਨ ਇਹ ਵਿਵਾਦਸਪਦ ਵੀ ਹੈ ਕਿਊਂਕਿ ਇਸਦੇ ਕਾਰਨ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਸੰਭਾਵਿਕ ਗੌਣ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ (ਮਚਲਨਾ ਅਤੇ ਉਲਟੀ) ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਵਿੱਚ ਇਸਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਅਤਿਅੰਤ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਹੈ। ਕਦੇ ਕਦੇ ਤੇਜ ਬਰੋਂਕਾਈਟਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਖੰਘ ਵਲੋਂ ਰਾਹਤ ਲਈ ਬੀਟਾ2 ਪਦਾਰਥਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੁਨਯੋਜਿਤਸਮੀਕਸ਼ਾਵਾਂਵਿੱਚ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਪ੍ਰਮਾਣ ਉਪਲੱਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਦੀਰਘਕਾਲਿਕ ਬਰੋਂਕਾਈਟਸ ਦੀ ਹੱਤਿਆਰਾ ਤੀਵਰਤਾ ਅਕਸਰ ਵਿਸ਼ਾਣੁਜਨਿਤ ਅਤੇ ਅਸੰਕਰਾਮਕ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 50 ਫ਼ੀਸਦੀ ਰੋਗੀ ਹੇਮੋਫੀਲਸ ਇੰਫਲਿਉਏੰਜਾ (Haemophilus influenzae), ਸਟਰੈਪਟੋਕੋਕਸ ਨਿਮੋਨੀਆ (Streptococcus pneumoniae) ਜਾਂ ਮੋਰੈਕਸੇਲਾ ਕਟੇਰਹੇਲਿਸ (Moraxella catarrhalis) ਵਲੋਂ ਗ੍ਰਸਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਐਂਟੀਬਾਈਟਕ ਉਦੋਂ ਪਰਭਾਵੀ ਵੇਖੀ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜਦੋਂ ਇਹ ਤਿੰਨ ਲੱਛਣ ਵਿਖਾਈ ਪੈਂਦੇ ਹਨ - ਸਵਾਸ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਜਿਆਦਾ ਕਠਿਨਾਈ ਦਾ ਹੋਣਾ, ਜਿਆਦਾ ਕਫ਼ ਆਣਾ ਅਤੇ ਮਵਾਦ ਦਾ ਬਨਣਾ। ਅਜਿਹੀ ਦਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਬਾਨੀ ਮਾਧਿਅਮ ਵਲੋਂ 500 ਮਿਲੀਗਰਾਮ ਏਮੋਕਸਿਸਿਲਿਨ ਹਰ 8 ਘੰਟੇ ਉੱਤੇ 5 ਦਿਨ ਤੱਕ ਜਾਂ 100 ਮਿਲੀਗਰਾਮ ਡੋਕਸੀਸਾਇਕਲਿਨ ਜ਼ਬਾਨੀ ਮਾਧਿਅਮ ਦੁਆਰਾ ਹੀ 5 ਦਿਨ ਤੱਕ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਨਿਮੋਨੀਆ
[ਸੋਧੋ]ਨਿਮੋਨੀਆ ਇਹ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਪਰੀਸਥਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਪਚਾਰ ਵੀ ਪਰਿਸਥਿਤੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬਦਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਸਮੁਦਾਏ ਉਪਾਰਜਿਤ ਜਾਂ ਹਸਪਤਾਲ ਉਪਾਰਜਿਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਰਗੀਕ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰੇਗਾ ਕਿ ਰੋਗੀ ਨੂੰ ਇਸਦਾ ਸੰਕਰਮਣ ਕਿੱਥੋ ਲਗਾ। ਇਹ ਜਿਆਦਾ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜੋ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਅਸਮਰੱਥਾ ਵਲੋਂ ਗਰਸਤ ਹਨ, ਜਾਨਲੇਵਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਸਭਤੋਂ ਪ੍ਰਚੱਲਤ ਉਪਚਾਰ ਐਂਟੀਬਾਈਟਕਦਵਾਵਾਂਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਆਪਣੇ ਵਿਪਰੀਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਤੇ ਕਾਰਿਆਸਾਧਕਤਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬਦਲਕੇ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। 5 ਸਾਲ ਵਲੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਿਮੋਨੀਆ ਮੌਤ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਨਿਮੋਨੀਆ ਦਾ ਕਾਰਨ ਆਮਤੌਰ ਉੱਤੇ ਨਿਉਮੋਕੋਕਲ ਜੀਵਾਣੁ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਸਟਰੈਪਟੋਕੋਕਸ ਨਿਮੋਨੀਆ ਜੀਵਾਣੁ ਜਨਿਤ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੇ 2 / 3 ਭਾਗ ਲਈ ਉੱਤਰਦਾਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਹੱਤਿਆਰਾ ਸੰਕਰਮਣ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਸਥਾਪਤ ਲੱਗਭੱਗ 25 ਫ਼ੀਸਦੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨਿਮੋਨੀਆ ਵਲੋਂ ਪੀਡ਼ਿਤ ਰੋਗੀ ਦੇ ਅਤਿਅੰਤ ਉੱਤਮ ਇਲਾਜ ਲਈ ਨਿਮਨ ਦਾ ਲੇਖਾ ਜੋਖਾ ਕਰ ਲੈਣਾ ਬਹੁਤ ਜਰੂਰੀ ਹੈ ; - ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ (ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਲਾਜ ਦਾ ਸਥਾਨ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਘਰ, ਹਸਪਤਾਲ ਜਾਂ ਗਹਨ ਹਿਫਾਜ਼ਤ ਕੇਂਦਰ), ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ ਕਾਰਕ ਜੀਵ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ, ਸੀਨੇ ਦੇ ਦਰਦ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਣਾ, ਇਲਾਵਾ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਲੋੜ, ਸਰੀਰਕ ਚਿਕਿਤਸਾ ਦੀ ਲੋੜ, ਜਲਯੋਜਨ ਦੀ ਲੋੜ, ਬਰੋਂਕੋਡਡਾਈਲੇਟਰਸ (ਫੇਫੜਿਆਂ ਤੱਕ ਹਵਾ ਪਹੁੰਚਾਣ ਵਾਲੇ ਰਸਤਾ ਨੂੰ ਫੈਲਾਣ ਵਾਲੀ ਦਵਾਈ) ਦੀ ਲੋੜ ਅਤੇ ਫੇਫੜੇ ਵਿੱਚ ਫੋੜਾ ਹੋਣ ਦੀ ਦਸ਼ਾ ਜਾਂ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਗ਼ੈਰ-ਮਾਮੂਲੀ ਸੋਜ ਦੀ ਦਸ਼ਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਣ ਵਾਲੀਕਠਿਨਤਾਵਾਂਦਾ ਲੇਖਾ ਜੋਖਾ। ਸਮੁਦਾਏ ਉਪਾਰਜਿਤ ਸੰਕਰਮਣਾਂ ਲਈ ਫਲੋਰੋਕਵੀਨੋਲੋਂਸ ਦਾ ਉਚਿਤ ਪ੍ਰਯੋਗ ਇੱਕ ਉਪਚਾਰਾਤਮਕ ਵਿਕਲਪ ਹੈ। ਇਸ ਦਵਾਵਾਂ ਨੇ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਅਤੇ ਗ਼ੈਰ-ਮਾਮੂਲੀ ਦੋਨਾਂ ਹੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇਰੋਗਾਣੁਵਾਂਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕ੍ਰਿਤਰਿਮ ਮਾਹੌਲ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦਾ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਨਵੀਂ ਫਲੋਰੋਕਵੀਨੋਲੋਂਸ (ਜਿਵੇਂ, ਮੌਕਸੀਫਲੌਕਸਾਸਿਨ ਜਾਂ ਜੇਟੀਫਲੌਕਸਾਸਿਨ) ਨੇ ਗਰਾਮ ਧਨਾਤਮਕ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਨਿੱਤ ਇੱਕ ਵਾਰ ਦਵਾਈ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਲੈਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੁਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਲਈ ਸ਼ਵਸਨ ਰਸਤੇ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਭਾਗ ਦੇ ਸੰਕਰਮਣ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਵਿਅ ਮੁਢਲੀ ਉਪਚਾਰ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਸਭਤੋਂ ਅੱਛ ਸੰਕੇਤ ਨੈਦਾਨਿਕ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਆ ਵਲੋਂ ਹੀ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮੌਕਸਿਫਲੌਕਸਾਸਿਨ ਜਾਂ ਜੇਟੀਫਲੌਕਸਾਸਿਨ ਸਮੁਦਾਏ ਉਪਾਰਜਿਤ ਹੇਠਲੇ ਸ਼ਵਸਨ ਰਸਤਾ ਸੰਕਰਮਣ ਲਈ ਨੈਦਾਨਿਕ ਰੂਪ ਵਲੋਂ ਵੀ ਪਰਭਾਵੀ ਸਿੱਧ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹਨ।
ਉਪਚਾਰ
[ਸੋਧੋ]ਐਂਟੀਬਾਈਟਕ ਦਾ ਚੋਣ
[ਸੋਧੋ]ਦਵਾਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਅਨੁਭਵਜੰਨਿ ਉਪਚਾਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਸਲਈ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਐਂਟੀਬਾਈਟਕ ਦਾ ਚੋਣ ਨਿਵੇਕਲਾ ਜੀਵਾਣੁ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਪਰੀਕਸ਼ਣੋਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਐਂਟੀਬਾਈਟਕ ਵਿਅਸਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕੈਪ (CAP) ਦੀ ਦਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਬਾਈਟਕ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਉੱਤੇ ਕੋਕਹਰੇਨ ਸਮਿਖਿਅਕ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਆਰਸੀਟੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਵਰਤਮਾਨ ਪ੍ਰਮਾਣ ਐਂਟੀਬਾਈਟਕ ਚੋਣ ਹੇਤੁ ਪ੍ਰਮਾਣ ਆਧਾਰਿਤ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਥੋੜਾ ਹਨ। ਫ਼ੈਸਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਹੁਣੇ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। CAP ਦੇ ਉਪਚਾਰ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਨੂੰ - ਟਰੀਮੋਕਸਾਜੋਲ ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਵਿੱਚ ਅਮੌਕਸਾਸਿਲਿਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਕੇਨ ਜਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲ ਹਨ। ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਪੇਨਿਸਿਲਿਨ ਅਤੇ ਜੇਂਟਾਮਾਇਸਿਨ ਕਲੋਰਾੰਫੇਨਿਕੋਲ ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਵਿੱਚ ਜਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਕਾਰੀ ਪਾਈ ਗਈਆਂ, ਅਤੇ ਜ਼ਬਾਨੀ ਮਾਧਿਅਮ ਵਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਅਮੌਕਸਿਸੀਲਿਨ ਸੂਈ ਦੁਆਰਾ ਲਗਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਪੇਨਿਸਿਲਿਨ ਦੇ ਸਾਮਾਨ ਹੀ ਨਤੀਜੇ ਦੇ ਰਹੀ ਸੀ। ਗੰਭੀਰ ਨਿਮੋਨੀਆ ਵਲੋਂ ਗਰਸਤ ਬੱਚਿਆਂ ਉੱਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਮਿਖਿਅਕ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ, ਜ਼ਬਾਨੀ ਮਾਧਿਅਮ ਵਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਐਂਟੀਬਾਈਟਕਦਵਾਵਾਂਵੀ ਸੂਈ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਵਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਐਂਟੀਬਾਈਟਕ ਦਵਾਵਾਂ ਦੇ ਸਾਮਾਨ ਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵਕਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨਮੇ ਦਰਦ, ਸੰਕਰਮਣ ਜਾਂ ਜਿਆਦਾ ਖਰਚ ਦਾ ਕੋਈ ਡਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੋਕਹਰੇਨ ਦੀ ਇੱਕ ਸਮਿਖਿਅਕ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਖਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਸ਼ਵਸਨ ਰਸਤੇ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਭਾਗ ਦੇ ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ ਉਪਚਾਰ ਵਿੱਚ ਏਜਿਥਰੋਮਾਇਸਿਨ, ਏਮੌਕਸਾਸਿਲਿਨ ਜਾਂ ਕਲੈਵਿਉਲੇਨਿਕ ਅੰਲ ਯੁਕਤ ਏਮੌਕਸਾਸਿਲਿਨ ਵਲੋਂ ਜਿਆਦਾ ਉਪਯੁਕਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਐਏਮਏਚ ਨੇ ਏਮੌਕਸਾਸਿਲਿਨ ਨੂੰ AECB ਅਤੇ ਸਮੁਦਾਏ ਉਪਾਰਜਿਤ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੇ ਉਪਚਾਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਏਜਿਥਰੋਮਾਇਸਿਨ IV ਨੂੰ ਜਾਨਲੇਵਾ ਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਗੰਭੀਰ ਹਸਪਤਾਲ ਉਪਾਰਜਿਤ ਨਿਮੋਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕੈਲਵਿਉਲੇਨਿਕ ਅੰਲ ਦੇ ਨਾਲ IV ਜੇਂਟਾਮਾਇਸਿਨ ਅਤੇ ਟਿਕਾਰਸੀਲਿਨ ਲੈਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਗੈਰ ਔਸ਼ਧੀਏ ਉਪਚਾਰ
[ਸੋਧੋ]ਸੰਨ 2003 ਵਿੱਚ ਸਵਾਸ ਸਬੰਧੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਕਸਿਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਾ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਖਿਡਾਉਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਕਰਨ ਦੇ ਜੋਖਮ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਉੱਚ ਗੁਣਵੱਤਾ ਯੁਕਤ ਜਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜੋ ਕਿ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਵੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਪੀਣ ਵਾਲੇ 3,201 ਬੱਚਾ ਅਤੇ ਮਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਨਹੀਂ ਪੀਣ ਵਾਲੇ 1,324 ਬੱਚਾ ਸਮਿੱਲਤ ਸਨ। ਇਸਤੋਂ ਇਹ ਪਤਾ ਚਲਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਕਿ ਜਨਮ ਦੇ ਬਾਦ 4 ਮਹੀਨਾ ਜਾਂ ਉਸਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਤੱਕ ਮਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਪੀਂਦੇ ਹਨ ਉਨਮੇ ਉੱਤੇ ਦਾ ਦੁੱਧ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਵਿੱਚ ਕੁਲ ਮਿਲਾਕੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਕਰਾਉਣ ਸੰਬੰਧੀ ਜੋਖਮ 72 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੱਕ ਘੱਟ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਤ: ਬੱਚਾ ਨੂੰ 4 ਮਹੀਨਾ ਜਾਂ ਉਸਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਪ ਵਲੋਂ ਮਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਪਿਲਾਣ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਸ਼ਵਸਨ ਰਸਤੇ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਭਾਗ ਦੇ ਸੰਕਰਮਣ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਕਰਾਉਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਗੈਰ ਔਸ਼ਧੀਏ ਉਪਚਾਰਾਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਆਧਾਰ ਜਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਅਤੇ ਆਰਾਮ ਕਰਨਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਚਿਕਿਤਸਕਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਿਹਤ ਵਿਅਵਸਾਇੀਆਂ ਲਈ ਜਿਆਦਾ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਸੇਵਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਇੱਕ ਸਧਾਰਣ ਗੱਲ ਹੈ ਪਰ ਕੋਕਹੇਰਨ ਦੀ ਸੁਨਯੋਜਿਤ ਸਮਿਖਿਅਕ ਵਿੱਚ ਜਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਸੇਵਨ ਦੇ ਪੱਖ ਵ ਵਿਰੋਧੀ ਪੱਖ ਦੋਨਾਂ ਹੀ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਪ੍ਰਮਾਣ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬੁਖਾਰ ਵ ਜਲਦੀ ਜਲਦੀ ਸਵਾਸ ਚਲਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਦਰਵ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਵਲੋਂ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਉੱਤਮ ਸੀ, ਪਰ ਕੁੱਝ ਪ੍ਰੇਕਸ਼ਣ ਸਬੰਧੀ ਅਧਿਅਇਨੋਂ ਵਿੱਚ ਰਕਤ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸੋਡਿਅਮ ਸਾਂਦਰਤਾ ਦੇ ਤਰਲੀਕਰਨ ਦੇ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਮਾਮਲੇ ਵੇਖੇ ਗਏ ਜੋ ਕਿ ਅੱਗੇ ਚਲਕੇ ਸਰਦਰਦ, ਭੁਲੇਖਾ ਅਤੇ ਸੰਭਵਤ: ਦੌਰਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬੰਨ ਸੱਕਦੇ ਸਨ। ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਵਲੋਂ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸੰਕਰਨ ਵਲੋਂ ਲੜਨ ਲਈ ਊਰਜਾ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕੇ ਮਿਲੇਗਾ। ਕੁੱਝ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਨਿਮੋਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਚਿਕਿਤਸਾ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਲੋੜ ਮੁਤਾਬਿਕ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਪੂਰਕਚਿਕਿਤਸਾਵਾਂ
[ਸੋਧੋ]ਜ਼ਬਾਨੀ ਮਾਧਿਅਮ ਵਲੋਂ ਚਿਕਵੀਡ (ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਬਨਸਪਤੀ) ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬਰੋਂਕਾਈਟਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਬੁਖਾਰ ਅਤੇ ਬਲਗ਼ਮ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਕਫਨਿਵਾਰਕ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸਦੇ ਅਨੇਕਾਂ ਘਟਕਾਂ ਦੀ ਔਸ਼ਧੀਏ ਕਰਿਆ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਇਹੀ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਲਾਭਪ੍ਰਦ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਦੇਖਣ ਯੋਗ ਅਧਿਅਨ ਉਪਲੱਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਗੰਭੀਰ ਬਰੋਂਕਾਈਟਸ ਦੇ ਉਪਚਾਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਨੀ ਜੜੀਆਂ - ਬੂਟੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸੁਨਯੋਜਿਤ ਸਮਿਖਿਆ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਜੋ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹਨ ਉਹ ਅਤਿਅੰਤ ਕਸ਼ੀਣ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਲਈ ਉਪਲੱਬਧ ਆਂਕੜੇ ਸਮਰੱਥ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੇ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਜੋ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਉਹ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੀ ਰੂਪ ਰੇਖਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਦੇ ਪੱਖਪਾਤ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਸਾਵਧਾਨੀਪੂਰਵਕ ਹੀ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿਊਂਕਿ ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਇਹ ਜਿਆਦਾਤਰ ਅਗਿਆਤ ਹੈ। ਬਰੋਂਕਾਈਟਸ ਦੇ ਉਪਚਾਰ ਵਿੱਚ ਅਜਵਾਇਨ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਮੀਸ਼ਨ E ਦੁਆਰਾ ਮੰਜੂਰ ਹੈ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਬਰੋਂਕਾਈਟਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਜੜੀ - ਬੂਟੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਆਂਕੜੇ ਵੀ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਸਾਧਾਰਣਤਾ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਜੁਕਾਮ ਅਤੇ ਸ਼ਵਸਨ ਸਬੰਧੀ ਹੋਰ ਸੰਕਰਮਣਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਕ ਹਾਲੀਆ ਕੋਕਹੇਰਨ ਸਮਿਖਿਅਕ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਸਮੁਦਾਏ ਵਿੱਚ ਨਿਮੋਨੀਆ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇੱਕ ਰੋਗਨਿਰੋਧਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਵਿਆਪਕ ਪ੍ਰਯੋਗ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਉਪਲੱਬਧ ਪ੍ਰਮਾਣ ਅਤਿਅੰਤ ਖੀਣ ਹਨ। ਘੱਟ ਲਾਗਤ ਅਤੇ ਘੱਟ ਜੋਖਮ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਸਦਾ ਅਜਿਹੇ ਰੋਗੀਆਂ ਲਈ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਉਚਿਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜਿਆਦਾ ਜੋਖਮ ਦੀ ਦਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ ਦਾ ਪਲਾਜਮਾ ਪੱਧਰ ਘੱਟ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਿਕਲਪਿਕ ਐਂਟੀਬਾਈਟਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਸਦੀ ਖੁਰਾਕ ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਸਾਰਿਣੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਲਈ ਜਾਵੇ। ਖਸਰਾ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਵਸਨ ਸੰਕਰਮਣ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਅਤੇ ਇਸਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਏ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਦੀ ਗੈਰ ਖਸਰਾ ਵਾਲੇ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੀ ਇੱਕ ਸਮਿਖਿਅਕ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇਸਦੇ ਚੰਗੇ ਭੈੜੇ ਦੋਨੂੰ ਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇ। ਨਿਵਾਸੀ ਅਰੋਗਿਅਸਧਾਕੋਂ ਦੁਆਰਾ ਕਈ ਹਜਾਰ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਲਸਣ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿ ਏਲੀਸਿਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਫੰਗਸਰੋਧੀ ਅਤੇ ਐਂਟੀਬਾਈਟਕ ਪਦਾਰਥ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਿਵਾਸੀ ਅਮਰੀਕੀ ਜਨਜਾਤੀ ਦੇ ਲੋਕ ਲਸਣ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਖੰਘ ਅਤੇ ਕੰਠ ਰੋਗ ਦੇ ਉਪਚਾਰ ਵਿੱਚ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬਰਿਟੇਨਵਾਸੀ ਜੜੀ - ਬੂਟੀ ਮਾਹਰ ਲਸਣ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਖੰਘ ਅਤੇ ਕਰਕਸ਼ਤਾ ਦੇ ਉਪਚਾਰ ਵਿੱਚ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਲੁਈ ਪਾਸ਼ਚਰ ਨੇ ਲਸਣ ਦੇ ਜੀਵਾਣੁ ਰੋਧੀ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤਾ। ਦੋਨਾਂ ਸੰਸਾਰ ਯੁੱਧਾਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਏਲਿਅਮ ਸੈਟਿਵਮ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਇੱਕ ਰੋਗਾਣੂ ਰੋਕਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੇ ਉਪਚਾਰ ਲਈ ਬਾਇਕਲ ਸਕਲਕੈਪ ਵੀ ਇੱਕ ਉਪਚਾਰ ਦੇ ਬਾਅਦ ਪਾਇਪੇਰਾਸਿਲਿਨ ਦੇ ਸਾਮਾਨ ਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵਕਾਰੀ ਸਿੱਧ ਹੋਈ। ਪਾਇਪੇਰਾਸਿਲਿਨ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ 30 ਵਿੱਚੋਂ 4 ਰੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਫੰਗਸ ਸੰਕਰਮਣ ਹੋ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਇਕਲ ਸਕਲਕੈਪ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।
ਅਨੁਸੰਧਾਨ
[ਸੋਧੋ]ਇਹ ਸੰਭਾਵਿਕ ਹੈ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਹੇਠਲੇ ਸ਼ਵਸਨ ਰਸਤੇ ਦੇ ਸੰਕਰਮਣ ਦਾ ਉਪਚਾਰ ਨਵੀਂ ਐਂਟੀਬਾਈਟਕ ਦਵਾਵਾਂ ਵਲੋਂ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਐਂਟੀਬਾਈਟਕ ਦਵਾਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਦੇ ਸਥਾਈ ਉਦਭਵ ਵਲੋਂ ਜੁਡੀ ਸਮਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਮਣਾ ਕਰਾਂਗੀਆਂ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਦਾਅਵੇ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਇੰਨੀ ਜਲਦੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋ ਜਾਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਉਪਚਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸੰਕਰਮਣਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਟੀਕੋਂ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੋਕਹੇਰਨ ਦੀ ਇੱਕ ਪਾਲੀਸੈਕਰਾਇਡ ਨਿਉਮੋਕਲ ਟੀਕੇ ਦੀ ਸਮਿਖਿਅਕ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇਸਤੋਂ ਵਿਅਸਕਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਮੌਤ ਜਾਂ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੇ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਆਈ, ਲੇਕਿਨ ਇਹ ਜਿਆਦਾ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਨਿਉਮੋਕਲ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਨਤੀਜੀਆਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥਾਵਾਨ ਸੀ। ਇਸਲਈ ਅਜਿਹੀ ਆਸ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਅੱਗੇ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਹੋਣ ਉੱਤੇ ਇਹ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਕਾਰੀ ਹੋ ਜਾਓਗੇ। ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਏਚਬ ਵਲੋਂ ਗ੍ਰਸਤ ਰੋਗੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਰਦ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਟੀਕਾਕਰਨ ਰੋਗ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਤੀਵਰਤਾ ਕਿਸੰਖਿਆਵਾਂਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਠੰਡ ਦੀ ਆਸ਼ਾ ਜਿਆਦਾ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਨਤੀਜਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮਿਖਿਅਕ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਜ਼ਬਾਨੀ ਟੀਕੇ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਉਹ ਵਾਹਕ ਯਾਂ ਗੈਰ ਚਿੰਨ੍ਹਤ ਹੇਮੋਫਿਲਸ ਇੰਫਲਿਉਏੰਜੇ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥਾਵਾਨ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਦੀਰਘਕਾਲਿਕ ਬਰੋਂਕਾਈਟਸ ਦੀ ਤੀਵਰਤਾ ਦਾ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਚੰਗੇ ਵਲੋਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਯੋਜਨਾ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਦੇ ਜਾਂਚ ਦੇ ਦੁਆਰੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਟੀਕੇ ਸ਼ਵਸਨ ਰਸਤੇ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਭਾਗ ਦੇ ਸੰਕਰਮਣ ਵਲੋਂ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰ ਸੱਕਦੇ ਹੈ। ਬਰੋਂਕਾਈਟਸ ਅਤੇ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਣੁਜਨਿਤ ਰੂਪਾਂ ਲਈ ਵੀ ਕੁੱਝ ਉਪਚਾਰ ਉਪਲੱਬਧ ਹਨ। ਸ਼ਵਸਨ ਸਬੰਧੀ ਸਿੰਕਸ਼ਿਅਲ ਵਿਸ਼ਾਣੁ (RSV) ਜੋ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਾਣੁ ਜਨਿਤ ਨਿਮੋਨੀਆ ਵ ਬਰੋਂਕਾਈਟਸ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਸਸ਼ਕਤ ਉਪਚਾਰ ਨਵੇਂ ਮੋਨੋਕਲੋਨਲ ਪ੍ਰਤੀਜੀਵੀ (mAb) ਮੋਟੇਵਿਜੁਮੇਬ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਾਨਵਰਾਂ ਉੱਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪਰੀਕਸ਼ਣੋਂ ਵਿੱਚ ਇਸਨੇ ਪ੍ਰਤੀਜੀਵੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ, ਇਸ ਦਸ਼ਾ ਦਾ ਉਪਚਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਿਰਫ ਉਪਲੱਬਧ ਦਵਾਈ, ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਵਿੱਚ 100 ਅਤੇ ਘੱਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸਤੋਂ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਏਲਆਰਟੀਆਇ (LRTI) ਦਾ ਉਪਚਾਰ ਉੱਜਵਲ ਵਿਖਾਈ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ GBD 2013 Mortality and Causes of Death, Collaborators (17 December 2014). "Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013". Lancet. doi:10.1016/S0140-6736(14)61682-2. PMID 25530442.
{{cite journal}}:|first1=has generic name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link)