ਸੀ. ਮਿਨਾਕਸ਼ੀ
ਕਾਦੰਬੀ ਮਿਨਾਕਸ਼ੀ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Cadambi Minakshi; 12 ਸਤੰਬਰ 1905 – 3 ਮਾਰਚ 1940) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਅਤੇ ਪੱਲਵ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਮਾਹਰ ਸੀ। 1936 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਮਦਰਾਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਡਾਕਟਰੇਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਬਣ ਗਈ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ
[ਸੋਧੋ]ਮਿਨਾਕਸ਼ੀ ਦਾ ਜਨਮ 12 ਸਤੰਬਰ 1905 ਨੂੰ ਮਦਰਾਸ ਵਿੱਚ ਮਦਰਾਸ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੈਂਚ ਕਲਰਕ, ਕਾਦੰਬੀ ਬਾਲਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਮੰਗਲਮਲ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਜਦੋਂ ਮਿਨਾਕਸ਼ੀ ਜਵਾਨ ਸੀ ਅਤੇ ਮੰਗਲਮਲ ਨੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕੀਤੀ। ਮਿਨਾਕਸ਼ੀ ਨੂੰ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਮੰਨਾਰਗੁੜੀ, ਪੁਡੁੱਕੋੱਟਈ, ਵਿਲੁੱਪੁਰਮ ਅਤੇ ਕਾਂਚੀਪੁਰਮ ਵਰਗੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਾਨਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ।
ਆਪਣੀ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ 'ਤੇ ਮਿਨਾਕਸ਼ੀ ਨੇ 1929 ਵਿਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮਦਰਾਸ ਦੇ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਸਚੀਅਨ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ। ਉਹ ਮਦਰਾਸ ਕ੍ਰਿਸਚੀਅਨ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਉਮੀਦਵਾਰੀ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਔਰਤ ਹੋਣ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮਿਨਾਕਸ਼ੀ ਅੜੀ ਰਹੀ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸੀ. ਲਕਸ਼ਮੀਨਾਰਾਇਣਨ, ਜੋ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਨੇ ਉਸਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਲਿਖਤੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਦਿੱਤੀ, ਤਾਂ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ। ਮਿਨਾਕਸ਼ੀ ਨੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1936 ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰੇਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਅੱਗੇ ਵਧੀ। "ਪੱਲਵਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਜੀਵਨ" ਉੱਤੇ ਉਸਦਾ ਡਾਕਟਰੇਟ ਥੀਸਿਸ 1938 ਵਿੱਚ ਮਦਰਾਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਉੱਘੇ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਕੇਏ ਨੀਲਕਾਂਤਾ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸ ਲੜੀ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਮਦਰਾਸ ਡੇਲੀ ਦ ਹਿੰਦੂ ਨੇ ਕਿਤਾਬ ਨੂੰ "ਖੋਜ ਦਾ ਉੱਘੇ ਸਫਲ ਟੁਕੜਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕੀਮਤੀ ਲੜੀ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ" ਵਜੋਂ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਕਰੀਅਰ ਅਤੇ ਖੋਜ
[ਸੋਧੋ]1936 ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰੇਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ, ਮਿਨਾਕਸ਼ੀ ਨੇ ਨੌਕਰੀ ਦੀ ਭਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਠੁਕਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਉਸਨੇ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ, 1939 ਵਿੱਚ, ਸਰ ਮਿਰਜ਼ਾ ਇਸਮਾਈਲ, ਮੈਸੂਰ ਰਾਜ ਦੇ ਦੀਵਾਨ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਬੰਗਲੌਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਣੀ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਨੌਕਰੀ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ।
ਮੌਤ
[ਸੋਧੋ]ਮਿਨਾਕਸ਼ੀ ਬੰਗਲੌਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਬੀਮਾਰ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ 3 ਮਾਰਚ 1940 ਨੂੰ 34 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਸਦੀ ਮੌਤ 'ਤੇ ਸੋਗ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਕੇ.ਏ. ਨੀਲਕੰਤਾ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨੇ ਜੁਲਾਈ 1941 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ: ਇਹ ਬੇਰਹਿਮੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੀ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਮੈਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦਾ ਹਾਂ, ਦਰਦ ਮੈਨੂੰ ਘੇਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ
- A. Srivathsan (15 August 2010). "Scholar extraordinaire". The Hindu. Archived from the original on 18 August 2010.