ਸੁਰੱਈਆ ਹਸਨ ਬੋਸ
ਸੁਰੱਈਆ ਹਸਨ ਬੋਸ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | 1928 ਇਟਾਵਾ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ |
| ਮੌਤ | 3 ਸਤੰਬਰ 2021 (ਉਮਰ 93) |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਰ, ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਡਿਜ਼ਾਈਨ |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ |
ਅਰਬਿੰਦੋ ਬੋਸ (ਵਿ. 1955) |
| ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ |
|
ਸੁਰੈਯਾ ਹਸਨ ਬੋਸ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Suraiya Hasan Bose; 1928 - 2021) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਰ,[1] ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ, ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਰਵਾਇਤੀ ਭਾਰਤੀ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਕਲਾ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਭਾਰਤੀ ਕਾਟੇਜ ਇੰਡਸਟਰੀਜ਼ ਐਂਪੋਰੀਅਮ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇੰਡੀਅਨ ਹੈਂਡਲੂਮ ਅਤੇ ਹੈਂਡੀਕਰਾਫਟ ਐਕਸਪੋਰਟ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਰਵਾਇਤੀ ਭਾਰਤੀ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਨਿਰਮਾਣ ਇਕਾਈ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਸਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਅਤੇ ਅਲਬਰਟ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਜੀਵਨੀ
[ਸੋਧੋ]ਸੁਰੱਈਆ ਹਸਨ ਦਾ ਜਨਮ 1928 ਵਿੱਚ ਇਟਾਵਾ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਹੈਦਰਾਬਾਦ, ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ, ਬਦਰੁਲ ਹਸਨ ਨੇ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੈਂਡੀਕਰਾਫਟ ਨਿਰਮਾਣ ਯੂਨਿਟ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਸਦੀ ਹੈਂਡੀਕਰਾਫਟ ਯੂਨਿਟ ਨੇ ਰਵਾਇਤੀ ਭਾਰਤੀ ਬਿਦਰੀ (ਧਾਤੂ) ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ।[2] ਉਸਦਾ ਚਾਚਾ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਆਬਿਦ ਹਸਨ ਸਫਰਾਨੀ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ ਦੇ ਭਤੀਜੇ ਔਰਬਿੰਦੋ ਬੋਸ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ।[3] ਉਸਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭਾਗੀਦਾਰ ਸੀ, ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕਪਾਹ ਉੱਤੇ ਮੂਲ ਭਾਰਤੀ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਵਰਤੋਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਮੌਤ 3 ਸਤੰਬਰ 2021 ਨੂੰ 93 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੋ ਗਈ।[4]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Netaji Subhash Chandra Bose-Abid Hasan Safrani kin meet in Hyderabad, turn nostalgic".
- ↑ Thatipalli, Mallik. "The story of textiles in independent India is closely linked to the life of one Hyderabadi woman". Scroll.in (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2021-12-03.
- ↑ Akbar, Syed (4 September 2021). "Hyderabad: Renowned textile revivalist Suraiya Hasan Bose dies at 93". The Times of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-12-03.
- ↑ TNN (4 September 2021). "Suraiya Hasan Bose, heritage fabrics reviver, dead". The Times of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-12-03.