ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਿਕਾਸ ਸੰਸਥਾ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਿਕਾਸ ਸੰਸਥਾ (ਯੂ.ਐਨ.ਆਈ.ਡੀ.ਓ.), ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਏਜੰਸੀ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿਯੇਨ੍ਨਾ, ਆਸਟਰੀਆ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਸੰਗਠਨ ਦਾ ਮੁਢਲਾ ਉਦੇਸ਼ ਡਿਵੈਲਪਿੰਗ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਉਦਯੋਗਿਕ ਸਹਿਯੋਗ ਵਧਾਉਣਾ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕਤਾਵਾਂ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿਕਾਸ ਸਮੂਹ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਹੈ।[1]

ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ

[ਸੋਧੋ]

ਯੂ.ਐਨ.ਆਈ.ਡੀ.ਓ. ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ, ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣਕ ਸਥਾਈ ਸਨਅਤ ਨੂੰ ਗਰੀਬੀ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਮਿਲੀਨਿਅਮ ਵਿਕਾਸ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਹੈ। ਸੰਗਠਨ ਇਸਦੇ ਦੁਸਰੇ ਵਿਭਿੰਨ ਸਰੋਤ ਅਤੇ ਨਿਪੁੰਨਤਾ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਤਿੰਨ ਖੇਤਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖਿੱਚ ਕਰਕੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਗਰੀਬਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ:

  • ਉਤਪਾਦਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਗਰੀਬੀ ਘਟਾਉਣਾ; 
  • ਵਪਾਰਕ ਸਮਰੱਥਾ-ਨਿਰਮਾਣ; ਅਤੇ 
  • ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ

ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਮੌਜੂਦਾ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਅਤੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਬਹੁਪੱਖੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਨਾਲ ਸਖਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਲੰਮੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਬਿਆਨ, ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਯੋਜਨਾ ਅਤੇ ਯੂ.ਐਨ.ਆਈ.ਡੀ.ਓ. ਦੇ ਮੱਧਕਾਲੀਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਯੂਨੀਡੋ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸਰਕਾਰਾਂ, ਵਪਾਰਕ ਸੰਗਠਨਾਂ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ। ਸੰਗਠਨ ਦਾ "ਸੇਵਾ ਮੈਡਿਊਲ" ਉਦਯੋਿਗਕ ਗਵਰਨੈਂਸ ਅਤੇ ਸਟੈਟਿਸਟਿਕਸ, ਇਨਵੈਸਟਮੈਂਟ ਅਤੇ ਟੈਕਨਾਲੌਜੀ ਪ੍ਰੋਮੋਸ਼ਨ, ਉਦਯੋਗਿਕ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀਤਾ ਅਤੇ ਵਪਾਰ, ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸੈਕਟਰ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ, ਐਗਰੋ-ਇੰਡਸਟਰੀਜ਼, ਸਸਟੇਨੇਬਲ ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਕਲਾਈਮੇਂਟ ਚੇਂਜ, ਮੌਂਟੇਰੀਅਲ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਹਨ।

ਯੂ.ਐਨ.ਆਈ.ਡੀ.ਓ. ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1966 ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਆਸਟਰੀਆ ਦੇ ਵਿਆਨਾ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ 1985 ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਏਜੰਸੀ ਬਣ ਗਈ ਸੀ।

ਤੱਥ ਅਤੇ ਅੰਕੜੇ

[ਸੋਧੋ]

ਜਨਵਰੀ 2017 ਤਕ, 168 ਰਾਜ UNIDO ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹਨ।[2] ਸੰਗਠਨ ਲਗਭਗ 80 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰਾਂ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਪ੍ਰਤਿਨਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ 670 ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਸਾਲ ਤਕਰੀਬਨ 2,800 ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਅਤੇ ਕੌਮੀ ਮਾਹਰਾਂ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।

2012-2013 ਦੇ ਦੁਵਿਲਨੀਅਨ ਯੂਨਿਅਨ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਅੰਦਾਜ਼ਨ 4.8 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਡਿਲਿਵਰੀ 2012 ਵਿੱਚ $ 189.2 ਮਿਲੀਅਨ ਦੀ ਹੈ।[3]

ਯੂ.ਐਨ.ਆਈ.ਡੀ.ਓ. ਦੇ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰਜ਼ ਵਿਅਨਾ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਂਟਰ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ ਜੋ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਏਜੰਸੀ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਆਫ ਡਰੱਗਜ਼ ਐਂਡ ਕ੍ਰਾਈਮ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਟੈਸਟ ਬਾਨ ਸੰਧੀ ਸੰਗਠਨ ਲਈ ਪ੍ਰੈਪਰੇਟਰੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਥੀਮੈਟਿਕ ਫੋਕਸ

[ਸੋਧੋ]

UNIDO ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ਾ ਵਸਤੂਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਾ ਹੈ:[4]

ਉਤਪਾਦਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਗਰੀਬੀ ਘਟਾਓ

[ਸੋਧੋ]

ਆਰਥਕ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਡਰਾਈਵਰ ਵਜੋਂ, ਗਰੀਬੀ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਮਿਲੈਨਿਅਮ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਗੋਲਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਵਿੱਚ ਨਿਜੀ ਸੈਕਟਰ ਦੀ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸੈਕਟਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਿਕਾਸ ਬਹੁਤ ਲੋੜੀਂਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਉਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਨਿਰੰਤਰ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਗਰੀਬ ਮੁਲਕਾਂ ਦੀਆਂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਯੂ.ਐਨ.ਆਈ.ਡੀ.ਓ. ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਇਸ ਲਈ ਗਰੀਬੀ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਵਧੀਆ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਅਤੇ ਆਮਦਨ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਹੁਣ, ਇਹ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਨਅਤੀ ਨੀਤੀ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਉੱਦਮੀ ਅਤੇ ਐਸ ਐਮ ਈ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਉੱਦਮ ਤੋਂ ਪਦਾਰਥਕ ਉਪਯੋਗਾਂ ਲਈ ਪੇਂਡੂ ਊਰਜਾ ਦੇ ਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ।

ਵਪਾਰ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ-ਨਿਰਮਾਣ

[ਸੋਧੋ]

ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਅਦਾਰਿਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਾਲੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਤਕਨੀਕੀ ਯੋਗਤਾ ਦੀ ਕਠੋਰ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ। ਯੂਨਿਅਡੋ ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧਿਤ ਵਿਕਾਸ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਪ੍ਰਦਾਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜੋ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ੀ, ਉਦਯੋਗਿਕ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਅਤੇ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕਰਨ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰਿਕ ਮਿਆਰ, ਪਾਲਣ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਅਤੇ ਮੈਟ੍ਰੋਲੋਜੀ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਨਿਰਪੱਖ ਸਲਾਹ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ

[ਸੋਧੋ]

ਜਿਸ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਅਤੇ ਵਰਤਦੇ ਹਨ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਬੁਨਿਆਦੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਆਧੁਨਿਕ ਸਥਾਈ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ UNIDO ਉਦਯੋਗਿਕ ਖਪਤ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਸਥਾਈ ਪੈਟਰਨਾਂ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੇ ਪਤਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਿਟਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਯੂ.ਐਨ.ਆਈ.ਡੀ.ਓ. ਸੁਧਰੀ ਹੋਈ ਉਦਯੋਗਿਕ ਊਰਜਾ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਅਤੇ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁ-ਪੱਖੀ ਵਾਤਾਵਰਨ ਸੰਬੰਧੀ ਕਰਾਰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਅਕਤੂਬਰ 2009 ਵਿੱਚ ਯੂ.ਐਨ.ਆਈ.ਡੀ.ਓ. ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਫੋਰਮ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ।[5]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. "Archived copy". Archived from the original on 11 May 2011. Retrieved 15 May 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)CS1 maint: archived copy as title (link)
  2. "Member States". UNIDO. Archived from the original on 3 ਜੁਲਾਈ 2013. Retrieved 10 February 2017. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  3. "UNIDO Annual Report 2012" (PDF). UNIDO. Archived from the original (PDF) on 13 ਅਕਤੂਬਰ 2013. Retrieved 5 July 2013.
  4. "Poverty Reduction through Productive Activities". UNIDO. Archived from the original on 2016-03-06. Retrieved 2018-05-31. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  5. "Scaling up Renewable Energy". Global Renewable Energy Forum Mexico. Archived from the original on 2017-10-14. Retrieved 2018-05-31. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help) (en)
    (in Spanish)(ਸਪੇਨੀ)