ਹਰੀਵੰਸ਼ ਰਾਏ ਬੱਚਨ
(ਹਰਿਵੰਸ਼ ਰਾਏ ਬੱਚਨ ਤੋਂ ਰੀਡਿਰੈਕਟ)
Jump to navigation
Jump to search
ਹਰਿਵੰਸ਼ ਰਾਏ ਬੱਚਨ | |
---|---|
ਤਸਵੀਰ:Harivanshrai.jpg | |
ਜਨਮ | ਹਰਿਵੰਸ਼ ਰਾਏ ਬੱਚਨ ਸ਼ਰੀਵਾਸਤਵ 27 ਨਵੰਬਰ 1907 ਅਲਾਹਾਬਾਦ, ਅਗਰ ਅਤੇ ਅਵਧ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਪਦੇਸ਼, ਬਰਤਾਨਵੀ ਰਾਜ (ਹੁਣ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ) |
ਮੌਤ | 18 ਜਨਵਰੀ 2003 ਮੁੰਬਈ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਰਤ |
ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | ਸੇਂਟ ਕੈਥਰੀਨ'ਜ ਕਾਲਜ, ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ |
ਕਿੱਤਾ | ਕਵੀ, ਲੇਖਕ |
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਸ਼ਿਆਮਾ (1926–1936) ਤੇਜੀ ਬੱਚਨ (1941–2003) |
ਔਲਾਦ | ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ, ਅਜਿਤਾਭ ਬੱਚਨ |
ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ | ਬੱਚਨ ਪਰਵਾਰ |
ਦਸਤਖ਼ਤ | ![]() |
ਹਰਿਵੰਸ਼ ਰਾਏ ਸ਼ਰੀਵਾਸਤਵ ਉਰਫ਼ ਬੱਚਨ (ਹਿੰਦੀ: हरिवंश राय बच्चन) (27 ਨਵੰਬਰ 1907 – 18 ਜਨਵਰੀ 2003) ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਇੱਕ ਕਵੀ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਸਨ। ਉਹ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਆਰੰਭਕ ਦੌਰ ਦੀ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਛਾਇਆਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਵੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਲੋਂ ਇੱਕ ਹਨ ਸ਼ਰੀਵਾਸਤਵ ਕਾਇਸਥ ਪਰਵਾਰ ਵਿੱਚ, ਪ੍ਰਤਾਪਗੜ੍ਹ ਜਿਲੇ ਦੇ ਬਾਬੂਪੱਟੀ (ਰਾਣੀਗੰਜ) ਵਿਖੇ ਜਨਮੇ, ਬੱਚਨ ਹਿੰਦੀ ਕਵੀ ਸੰਮੇਲਨਾਂ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਵੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਚਨਾ ਮਧੂਸ਼ਾਲਾ (मधुशाला) ਹੈ।[1] ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਐਕਟਰ ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸਨ।
ਕਵਿਤਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ[ਸੋਧੋ]
- ਤੇਰਾ ਹਾਰ (1929
- ਮਧੂਸ਼ਾਲਾ (1935),
- ਮਧੂਬਾਲਾ (1936),
- ਮਧੂਕਲਸ਼ (1937),
- ਨਿਸ਼ਾ ਨਿਮੰਤ੍ਰਣ (1938),
- ਏਕਾਂਤ ਸੰਗੀਤ (1939),
- ਆਕੁਲ ਅੰਤਰ (1943),
- ਸਤਰੰਗਿਨੀ (1945),
- ਹਲਾਹਲ (1946),
- ਬੰਗਾਲ ਕਾ ਕਾਵ੍ਯ (1946),
- ਖਾਦੀ ਕੇ ਫੂਲ (1948),
- ਸੂਤ ਕੀ ਮਾਲਾ (1948),
- ਮਿਲਨ ਯਾਮਿਨੀ (1950),
- ਪ੍ਰਣਯ ਪਤ੍ਰਿਕਾ (1955),
- ਧਾਰ ਕੇ ਇਧਰ ਉਧਰ (1957),
- ਆਰਤੀ ਔਰ ਅੰਗਾਰੇ (1958),
- ਬੁੱਧ ਔਰ ਨਾਚਘਰ (1958),
- ਤ੍ਰਿਭੰਗਿਮਾ (1961),
- ਚਾਰ ਖੇਮੇ ਚੌਂਸਠ ਖੂੰਟੇ (1962),
- ਦੋ ਚੱਟਾਨੇਂ (1965),
- ਬਹੁਤ ਦਿਨ ਬੀਤੇ (1967),
- ਕਟਤੀ ਪ੍ਰਤਿਮਾਓਂ ਕੀ ਆਵਾਜ਼ (1968),
- ਉਭਰਤੇ ਪ੍ਰਤਿਮਾਨੋਂ ਕੇ ਰੂਪ (1969),
- ਜਾਲ ਸਮੇਟਾ (1973)
ਆਤਮਕਥਾ[ਸੋਧੋ]
- ਕ੍ਯਾ ਭੂਲੂੰ ਕ੍ਯਾ ਯਾਦ ਕਰੂੰ (1969),
- ਨੀੜ ਕਾ ਨਿਰਮਾਣ ਫਿਰ (1970),
- ਬਸੇਰੇ ਸੇ ਦੂਰ (1977),
- ਬੱਚਨ ਰਚਨਾਵਲੀ ਕੇ ਨੌ ਖੰਡ (1983),
- ਦਸ਼ਦਵਾਰ ਸੇ ਸੋਪਾਨ ਤਕ (1985)
ਬਾਹਰਲੇ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]
- मधुशाला का मूल पाठ Archived 2017-06-14 at the Wayback Machine. (ਵਿਕੀਸਰੋਤ ਤੇ)
- हरिवंश राय बच्चन Archived 2017-06-14 at the Wayback Machine. (ਵਿਕੀਸਰੋਤ ਤੇ)
- हरिवंशराय बच्चन हरिवंशराय बच्चन के बारे में
- ਹਰੀਵੰਸ਼ ਰਾਏ ਬੱਚਨ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਕਵਿਤਾ ਕੋਸ਼ ਵਿੱਚ
- ਹਰੀਵੰਸ਼ ਰਾਏ ਬੱਚਨ (ਹਿੰਦੀਕੁੰਜ ਵਿੱਚ)
- दशद्वार से सोपान तक (ਬੱਚਨ ਜੀ ਦੀ ਆਤਮਕਥਾ ; ਗੂਗਲ ਕਿਤਾਬ)
- ਹਿੰਦੀ ਦੇ ਗੌਰਵ:ਹਰਿਵੰਸ਼ ਬੱਚਨ, ਹਿੰਦੀ ਭਵਨ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਤੇ Archived 2016-06-30 at the Wayback Machine.
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Harivanshrai Bachchan, 1907-2003 Archived 2010-08-22 at the Wayback Machine. Obituary, Frontline, (The Hindu), February 01–14, 2003.