ਹੁਮਾ ਸਫ਼ਦਰ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਹੁਮਾ ਸਫ਼ਦਰ
ہما صفدر
ਜਨਮ
ਹੁਮਾ ਸਫ਼ਦਰ
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾਪਾਕਿਸਤਾਨੀ
ਪੇਸ਼ਾਅਧਿਆਪਕ, ਥੀਏਟਰ ਕਲਾਕਾਰ
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਕਾਰਕੁਨ, ਅਦਾਕਾਰ, ਕਵੀ, ਲੇਖਕ, ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਥੀਏਟਰ “ਸੰਗਤ” ਦੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ।

ਹੁਮਾ ਸਫ਼ਦਰ ਲਾਹੌਰ ਤੋਂ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ, ਕਲਾ ਅਧਿਆਪਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਥੀਏਟਰ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਨਾਰੀਵਾਦੀ[1] ਹੈ। ਉਹ ਵਿਕਲਪਿਕ ਰੰਗਮੰਚ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਗਤ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਨਿਰਮਾਤਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹੈ ਜੋ ਪੂਰੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਟ੍ਰੀਟ ਥੀਏਟਰ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਕਲਾਸੀਕਲ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਦਰਜਨਾਂ ਸਕੂਲ ਨਾਟਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਕੀਤੇ ਹਨ।

ਹੁਮਾ ਨੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਲਜ ਫਾਰ ਆਰਟ, ਲਾਹੌਰ ਤੋਂ ਫਾਈਨ ਆਰਟਸ ਵਿੱਚ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।[2]

ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਥੀਏਟਰ[ਸੋਧੋ]

ਸਫਦਰ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ, ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰੇਮੀ ਹੈ। ਸਫਦਰ ਮਦੀਹਾ ਗੌਹਰ ਦੇ ਅਜੋਕਾ ਥੀਏਟਰ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਦਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ, ਲੋਕ ਰਹਿਤ ਬਣਾਇਆ, ਜੋ ਸਮਾਜਿਕ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਚੇਤਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜੜ੍ਹਾਂ, ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕਧਾਰਾ ਨੂੰ ਮੁੜ ਖੋਜਣ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਹੈ।[3][4] ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ, ਉਸਨੇ ਰਵਾਇਤੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕਧਾਰਾ ਦੁਆਰਾ ਜਮਾਤ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਬਾਰੇ ਚੇਤਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਡੇਢ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ ਥੀਏਟਰ ਪੰਜਾਬ ਲੋਕ ਰਾਹਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।

ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ[ਸੋਧੋ]

ਇੱਕ ਪ੍ਰਗਤੀਵਾਦੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਸਫ਼ਦਰ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਸੂਫ਼ੀ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਸਾਰ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਉਸ ਦੇ ਰੰਗਮੰਚ ਦੇ ਕੰਮ ਦਾ ਆਧਾਰ ਬਣ ਗਿਆ।ਆਪਣੇ ਥੀਏਟਰ “ਸੰਗਤ” ਰਾਹੀਂ ਸਫ਼ਦਰ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਨੂੰ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਸਲਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਕਾਰਜ ਵਜੋਂ ਮੰਚਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਕਲਾਸਿਕ ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਖਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹੀਰ ਦਾਮੋਦਰ, ਮਿਰਜ਼ਾ ਸਾਹਬਾਨ, ਹੀਰ ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ, 'ਅਲਫੋ ਪੀਰਨੀ ਦੀ ਵਾਰ' (ਛੇ ਘੰਟੇ ਦਾ ਸਟੇਜ ਨਾਟਕ) ਅਤੇ ਕਵਿਤਾ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀਆਂ ਸਮੇਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਲਾਸਿਕ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਪੰਜਾਬੀ ਪਾਠਾਂ ਦਾ ਮੰਚਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਥੀਏਟਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਕਸਬਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੱਕ, ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਕਾਲਜਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸੂਫੀ ਸੰਤਾਂ ਦੇ ਦਰਗਾਹਾਂ ਤੱਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਭਿੰਨ ਥਾਵਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ।[5]

ਉਸ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ ਬਾਰੇ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ।[6][7][8][9][10][11] ਸ਼ਾਂਤੀ ਕਾਰਕੁਨ ਵਜੋਂ ਸਫਦਰ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਾਰਕੁਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਭਾਰਤ ਆਇਆ।[12][13]

ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਨਾਟਕ[ਸੋਧੋ]

  • ਸੰਮੀ ਦੀ ਵਾਰ (ਨਜਮ ਹੁਸੈਨ ਸੱਯਦ)
  • ਚੋਗ ਕਸੁੰਭੇ ਦੀ (ਨਜਮ ਹੁਸੈਨ ਸੱਯਦ)
  • ਇੱਕ ਰਾਤ ਰਾਵੀ ਦੀ (ਨਜਮ ਹੁਸੈਨ ਸੱਯਦ)
  • ਹੀਰ
  • ਰਜਨੀ (ਨਜਮ ਹੁਸੈਨ ਸੱਯਦ)

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "Punjabi theatre — from Norah Richards to Huma Safdar". Daily Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2018-08-27. Archived from the original on 2020-05-09. Retrieved 2019-09-19.
  2. "Theatre of love and freedom". apnaorg.com. Retrieved 2019-09-19.
  3. Eleazar, Sarah (13 March 2018). "Footprints: REDISCOVERING THEATRE". DAWN.COM (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
  4. Ahmed, Shoaib (26 April 2018). "Madeeha Gauhar remembered: "She was the name of a movement"". Images (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
  5. Kazmi, Sara (18 October 2018). "Of subalterns and Sammi trees: echoes of Ghadar in the Punjabi literary movement". Socialist Studies/Études Socialistes (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 13 (2): 114. doi:10.18740/ss27242. ISSN 1918-2821.
  6. "Naal Saheeti De Saaz Bnaiye Ji". www.puncham.com. Puncham: Sucheet Kitab Ghar.
  7. "Karo Deed Aes Jag De Peekhnay Nu". www.puncham.com. Puncham: Sucheet Kitab Ghar.
  8. "Laggiyan Heer Nu Milan Wadhaiyan Naen". www.puncham.com. Puncham: Sucheet Kitab Ghar.
  9. "Ukhran Sir Sanjog Wikhan". www.puncham.com. Puncham: Sucheet Kitab Ghar.
  10. "GauliaN UngauliaN-Mithi naiN Day Naa". www.puncham.com. Puncham: Sucheet Kitab Ghar.
  11. "Undistorted view | Art & Culture | thenews.com.pk". www.thenews.com.pk (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
  12. "'We must learn to live with multiple identities,' says Huma Safdar". Hindustan Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 31 October 2015.
  13. "LGS 1A1 Activities Page". lahoregrammarschool.com.