ਹੁਮਿਰਾ ਸਾਕਿਬ
ਹੁਮਿਰਾ ਸਾਕਿਬ (ਜਨਮ 1980) ਇੱਕ ਅਫਗਾਨ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ। ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੇਗਾਹ-ਏ-ਜ਼ਾਨ (ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ) ਅਤੇ ਅਫਗਾਨ ਮਹਿਲਾ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਰਾਹੀਂ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੱਟਡ਼ ਇਸਲਾਮੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਅਤਿਅੰਤ ਤਸ਼ੱਦਦ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।[1][2][3] ਸਾਕਿਬ ਇੱਕ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਸੰਪਾਦਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਸਮਾਚਾਰ ਏਜੰਸੀ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।[4][5]
ਜੀਵਨੀ[ਸੋਧੋ]
ਸਾਕਿਬ ਦਾ ਜਨਮ 1980 ਵਿੱਚ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਪ੍ਰਥਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕਿਸ਼ੋਰ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਲਡ਼ਕੀਆਂ ਸਨ ਜਦੋਂ ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ 20 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਾਲਜ ਦੀ ਪਡ਼੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਾਬੁਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ ਸਹਾਇਕ ਸੀ। ਉਹ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤ ਮੰਨਦੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪਿਤਰੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਜਾਂ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਤਰਜੀਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕਿ ਲਡ਼ਕੀਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਉਸ ਨੇ ਉਲੇਮਾ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਹੁਕਮ, "ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਫਤਵੇ" ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਸੀਮਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਪਤੀ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਾਲ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਐਡੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਾਰੇ ਛੋਟੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਜਦੋਂ 1920 ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਰਾਣੀ ਸੁਰਈਆ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਪਰਦਾ ਦੇ ਜਨਤਾ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਕਵਰ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਔਰਤ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਖਿੱਚੀ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਥੇਲੀ ਉੱਤੇ "ਮਰਦ" ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਉੱਤੇ 'ਔਰਤ "ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ" ਕੱਟਡ਼ਪੰਥੀ "ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਹਮਲਾਵਰ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕੋ ਔਰਤ ਦੁਆਰਾ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਫੋਨ 'ਤੇ ਧਮਕੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ 10 ਸਾਲਾ ਧੀ ਨਾਲ ਬਦਸਲੂਕੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਉਸ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਸਹਾਇਕ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿਹਾ ਕਿ "ਇਸ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰੋ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰੋਕ ਦੇਵਾਂਗੇ... ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਘਰ ਰਹੋ, ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਚਲਾਉਣਾ ਇੱਕ ਔਰਤ ਲਈ ਇੱਕ ਫਿੱਟ ਨੌਕਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ"। ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ, ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦੇ ਡਰੋਂ, ਉਹ 2011 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਤਾਜਿਕਸਤਾਨ ਚਲੀ ਗਈ, ਜਿੱਥੇ ਰਹਿਣਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸੀ।
ਸਾਲ 2013 ਵਿੱਚ, ਸਾਕਿਬ ਆਪਣਾ ਅੰਦੋਲਨ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਾਬੁਲ ਵਾਪਸ ਪਰਤਿਆ ਪਰ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਜਨਤਕ ਮੁਦਰਾ ਲਏ। ਉਹ ਹੁਣ ਲਿੰਗ ਸਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਕਾਬੁਲ ਤੋਂ ਸਮਾਚਾਰ ਏਜੰਸੀ ਚਲਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅੰਦੋਲਨ ਔਰਤਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਸੰਸਦ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਯੋਗ ਕਾਨੂੰਨ ਪਾਸ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਹਮਰੁਤਬਾ ਵਿਰੁੱਧ ਵਿਤਕਰੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਵੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ "ਅਫਗਾਨ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਭਾਗੀਦਾਰੀ" ਲਈ ਕਮੇਟੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ MacKenzie, Jean. "It's a slow revolution for Afghanistan's women". Archived from the original on 6 April 2016. Retrieved 29 March 2016.
- ↑ "Lawlessness and religious extremism leave Afghan women under constant threat of violence". New York Times. 9 July 2015. Retrieved 29 March 2016.[permanent dead link]
- ↑ Latifi, Ali M. (7 April 2015). "Afghanistan failing to protect women's rights activists, report says". Los Angeles Times. Retrieved 29 March 2016.
- ↑ "Humira Saqib". British and Irish Agencies Afghanistan Group. Retrieved 29 March 2016.
- ↑ Akbar, Noorjahan (13 October 2015). "Afghan activists live unconventional lives". American University School of Communication. Archived from the original on 26 March 2016. Retrieved 29 March 2016.