ਹੇਬੀਅਸ ਕਾਰਪਸ
ਹੇਬੀਅਸ ਕਾਰਪਸ (/ˈheɪਬੀਮੈਨੂੰਲਈs ˈਕਸ਼ਮੀਰɔːrਪੀਲਈs//ˈheɪbiəs ˈkɔrpəs/; ਮੱਧਕਾਲੀ ਲਾਤੀਨੀ ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਅਰਥ " ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਸਰੀਰ ਹੈ"[1]) ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨੀ ਆਗਿਆ ਪਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਦੁਆਰਾ ਕਿਸੇ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਣਾਂ ਕਰਕੇ ਗਿਰਫਤਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਰਿਹਾਈ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। [2]
ਹਾਬਿਅਸ ਕਾਰਪਸ ਦੀ ਰਿਟ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗ਼ੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਮਹਾਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਰਿਟ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਕਤਵਰ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਸਭ ਤੋਂ ਕਮਜੋਰ ਨੂੰ ਉਪਲੱਬਧ ਉਪਾਅ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦੇ ਜੋਰ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੰਮਨ ਹੈ; ਇਹ ਕਸਟੋਡੀਅਨ (ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ ਇੱਕ ਜੇਲ੍ਹ ਅਧਿਕਾਰੀ) ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੈਦੀ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ , ਇਹ ਕਸਟੋਡਿਅਨ ( ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ ਇੱਕ ਜੇਲ੍ਹ ਅਧਿਕਾਰੀ ) ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੈਦੀ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਇਆ ਜਾਵੇ, ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ ਕਸਟੋਡੀਅਨ ਅਥਾਰਟੀ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਦੇਵੇ, ਅਦਾਲਤ ਇਹ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰੇ ਕਿ ਕੀ ਕਸਟੋਡੀਅਨ ਕੋਲ ਕੈਦੀ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਥਾਰਟੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਜੇਕਰ ਕਸਟੋਡਿਅਨ ਆਪਣੀ ਅਥਾਰਟੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੈਦੀ ਨੂੰ ਰਿਹਾ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਕੈਦੀ, ਜਾਂ ਉਸਦੇ ਵਲੋਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਅਦਾਲਤ ਜਾਂ ਇੱਕ ਜੱਜ ਕੋਲ ਹੈਬੀਅਸ ਕਾਰਪਸ ਦੀ ਰਿਟ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੈਦੀ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਪਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਰਿਟ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੈਦੀ ਅੱਡ ਕਰਕੇ ਰੱਖਿਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੀਵਾਨੀ ਕਨੂੰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਪਾਅ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੈਰਕਾਨੂਨੀ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਇਸਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੈਬੀਅਸ ਕਾਰਪਸ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਨੋਟ ਅਤੇ ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "habeas corpus". Merriam-Webster. Retrieved 22 April 2015.
- ↑ "Habeas Corpus Defined and Explained". lectlaw.com.