ਹੈਰੀਅਟ ਸਿਡੋਨਸ
ਹੈਰੀਅਟ ਸਿਡੋਨਸ (16 ਅਪ੍ਰੈਲ 1783 ਨਵੰਬਰ 1844), ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਮਿਸਜ਼ ਹੈਨਰੀ ਸਿਡੰਸ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਸਕਾਟਿਸ਼ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਥੀਏਟਰ ਮੈਨੇਜਰ ਸੀ।
ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਉਹ ਅਦਾਕਾਰ ਚਾਰਲਸ ਮਰੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ ਐਨ ਮਰੇ ਦੀ ਧੀ ਹੈਰਿਏਟ ਮਰੇ ਵਜੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸੀ, ਜੋ 16 ਅਪ੍ਰੈਲ 1783 ਨੂੰ ਨੌਰਵਿਚ, ਨੋਰਫੋਕ ਵਿਖੇ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸੀ।[1]
ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਬੱਚੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਹ 1 ਜੁਲਾਈ 1793 ਨੂੰ ਪ੍ਰਿੰਸ ਆਰਥਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੰਚ ਬਾਥ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ।[1] ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਲੰਡਨ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ 12 ਮਈ 1798 ਨੂੰ ਦ ਵਿੰਟਰਜ਼ ਟੇਲ ਵਿੱਚ ਪਰਦੀਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੋਵੈਂਟ ਗਾਰਡਨ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਇਹ 1801 ਵਿੱਚ ਕੋਵੈਂਟ ਗਾਰਡਨ ਵਿਖੇ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਅਤੇ ਹੈਨਰੀ ਸਿਡਨਜ਼ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਟੇਜ ਉੱਤੇ ਇਕੱਠੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਹੋ ਗਿਆ। ਦੋਵੇਂ 1805 ਦੀਆਂ ਗਰਮੀਆਂ ਤੱਕ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਰਹੇ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਇਕੱਠੇ ਡ੍ਰੂਰੀ ਲੇਨ ਥੀਏਟਰ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਉਸ ਨੇ ਇਹ 1809 ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਕੋਲ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਕੋਵੈਂਟ ਗਾਰਡਨ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਕਈ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰੋਜ਼ਾਲਿੰਡ, ਵਿਓਲਾ, ਲੇਡੀ ਟਾਊਨਲੀ, ਲੂਸੀ ਐਸ਼ਟਨ, ਡੈਸਡੇਮੋਨਾ, ਬੀਟਰਿਸ, ਪੋਰਟੀਆ, ਲੇਡੀ ਟੀਜ਼ਲ ਅਤੇ ਮਿਸ ਹਾਰਡਕਾਸਟਲ। 24 ਸਤੰਬਰ 1805 ਨੂੰ ਡਰੂਰੀ ਲੇਨ ਵਿਖੇ ਉਹ ਰਾਬਰਟ ਵਿਲੀਅਮ ਐਲਿਸਟਨ ਦੇ ਰੋਮੀਓ ਲਈ ਜੂਲੀਅਟ ਸੀ।[1]
1809 ਵਿੱਚ ਹੈਨਰੀ ਨਾਲ ਐਡਿਨਬਰਗ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪ੍ਰਿੰਸ ਸਟ੍ਰੀਟ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਸਿਰੇ 'ਤੇ ਥੀਏਟਰ ਰਾਇਲ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਸਟੇਜ' ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ।[2] ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਐਡਿਨਬਰਗ ਭੂਮਿਕਾ 9 ਨਵੰਬਰ 1809 ਨੂੰ ਨਾਟਕ "ਦ ਹਨੀ ਮੂਨ" ਵਿੱਚ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਜੂਲੀਆਨਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ।
ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ 3 ਮੈਟਲੈਂਡ ਸਟ੍ਰੀਟ ਅਤੇ ਫਿਰ 3 ਫੋਰਥ ਸਟ੍ਰੀਟ ਵਿਖੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।[3][4]
ਸੰਨ 1814 ਵਿੱਚ ਡ੍ਰੂਰੀ ਲੇਨ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਐਡਮੰਡ ਕੀਨ ਲਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮਹਿਲਾ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਉਣ ਦੀ ਇੱਕ ਆਕਰਸ਼ਕ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ 1815 ਵਿੱਚ ਹੈਨਰੀ ਸਿਡੰਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਤਾਂ ਐਡਿਨਬਰਗ ਥੀਏਟਰ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਬੁਰੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਨ, ਪਰ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਵਿਲੀਅਮ ਹੈਨਰੀ ਮਰੇ ਨਾਲ, ਉਸਨੇ ਸਾਰੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਆਖਰਕਾਰ ਆਪਣੇ 21 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਗਈ। ਘਰ ਦੀ ਕਿਸਮਤ ਵਿੱਚ ਮੋਡ਼ 15 ਫਰਵਰੀ 1819 ਨੂੰ ਰੌਬ ਰਾਏ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਚਾਰਲਸ ਮੈਕੇ ਨੇ ਬੈਲੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹਿੱਟ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਹੀ ਟੁਕਡ਼ਾ ਜਾਜਾਰਜ ਚੌਥਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਾਹੀ ਕਮਾਂਡ ਦੁਆਰਾ ਖੇਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ, ਸਿਡੋਨਜ਼ ਨੇ ਸਿਰਫ ਉਸ ਰਾਤ ਲਈ, ਡਾਇਨਾ ਵਰਨਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਖੇਡਿਆ।
ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ-ਸਕਾਟਿਸ਼ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਪੋਸਟ-ਜੈਕੋਬਾਈਟ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਸਕਾਟਸ-ਅਧਾਰਤ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਨੂੰ ਅਤੀਤ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਰੋਧੀ ਰੁਖ ਨੂੰ ਛੁਪਾਉਣ ਲਈ ਗਲਪ ਵਜੋਂ ਲੇਬਲ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਸਰ ਵਾਲਟਰ ਸਕਾਟ ਨੇ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਥੀਏਟਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਟੁਕਡ਼ੇ ਲਿਖੇ। ਸਕਾਟ ਹੈਰੀਅਟ ਦਾ ਕਰੀਬੀ ਦੋਸਤ ਸੀ।[2]
1827 ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਸਿਡੋਨਸ 23 ਵਿੰਡਸਰ ਸਟ੍ਰੀਟ, ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਜਾਰਜੀਅਨ ਟਾਊਨਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਚਲੀ ਗਈ ਜੋ ਵਿਲੀਅਮ ਹੈਨਰੀ ਪਲੇਫੇਅਰ ਦੁਆਰਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[5][6] ਇਹ ਘਰ ਥੀਏਟਰ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਦਸ ਮਿੰਟ ਦੀ ਪੈਦਲ ਦੂਰੀ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।
ਸੰਨ 1830 ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਸਿਡੰਸ ਨੇ ਥੀਏਟਰ ਰਾਇਲ ਦੇ ਮਾਲਕ, ਸ਼੍ਰੀ ਜੌਹਨ ਜੈਕਸਨ ਦੇ ਟਰੱਸਟੀਆਂ ਨੂੰ £2000 ਦੇ 21 ਸਲਾਨਾ ਕਿਰਾਏ ਦੇ ਭੁਗਤਾਨ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਥੀਏਟਰ ਦੀ ਪੂਰੀ ਮਾਲਕ ਬਣ ਗਈ।[7]
ਸਿਡਨਜ਼ ਦਾ ਵਿਦਾਇਗੀ ਲਾਭ 29 ਮਾਰਚ 1830 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਸਰ ਵਾਲਟਰ ਸਕਾਟ ਨੇ ਇਸ ਮੌਕੇ ਲਈ ਇੱਕ ਸੰਬੋਧਨ ਲਿਖਿਆ ਜੋ ਉਸਨੇ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਰਾਤ ਉਸ ਦੀ ਅੰਤਿਮ ਭੂਮਿਕਾ "ਦ ਪ੍ਰੋਵੋਕਡ ਹਸਬੈਂਡ" ਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਲੇਡੀ ਟਾਊਨਲੀ ਵਜੋਂ ਸੀ। ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਸਿਡੰਸ ਆਪਣੀ ਬਾਕੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਐਡਿਨਬਰਗ ਵਿੱਚ ਰਹੀ ਅਤੇ ਐਡਿਨਬਰਗ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਬਣ ਗਈ। ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਉਸ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਮਾਣ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ "ਸਾਡੀ ਮਿਸਜ਼ ਸਿਡੋਨਜ਼" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[8]
ਉਹ ਆਪਣੇ ਅੰਤਿਮ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 29 ਏਬਰਕ੍ਰੌਮਬੀ ਪਲੇਸ ਚਲੀ ਗਈ।[9]
ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ 2 ਨਵੰਬਰ 1844 ਨੂੰ 61 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਏਬਰਕ੍ਰੌਮਬੀ ਪਲੇਸ ਵਿਖੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। ਉਸ ਨੂੰ ਐਡਿਨਬਰਗ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੇਫਰਿਅਰਜ਼ ਕਿਰਕਿਰਡ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨਾਲ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਬਰ "ਕੋਵੇਨੈਂਟਰਜ਼ ਜੇਲ੍ਹ" ਦੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ ਦੇ ਨਾਲ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 Highfill, Burnim & Langhans 1991.
- ↑ 2.0 2.1 "History - Playbills of the Theatre Royal Edinburgh - National Library of Scotland".
- ↑ Edinburgh Post Office Directory 1810
- ↑ Edinburgh Post Office Directory 1814
- ↑ Grants Old and New Edinburgh vol V p.158
- ↑ Buildings of Scotland: Edinburgh by Gifford, McWilliam and Walker
- ↑ Grant's Old and New Edinburgh vol.2 p.350
- ↑ Grants Old and New Edinburgh vol V
- ↑ Edinburgh Post Office Directory 1844