ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ
ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਵਿਆਪਕ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਵਜੋਂ,ਆਧੁਨਿਕ ਚਿੰਤਨ,ਚਰਿੱਤਰ ਜਾਂ ਵਰਤੋਂ ਵਿਹਾਰ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਹੈ। ਵਧੇਰੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਅਰਥਾਂ ਵਿੱਚ,ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਕਲਾਵਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਅੰਦੋਲਨ ਲਈ,ਉਂਨੀਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਅਤੇ ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਮੂਲ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੱਛਮੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਅਤੇ ਦੂਰਗਾਮੀ ਪਰਿਵਰਤਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈਆਂ ਸਾਂਸਕ੍ਰਿਤਕ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀਆਂ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਾਂਸਕ੍ਰਿਤਕ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਨੇ ਰੋਸ਼ਨ ਖਿਆਲੀ ਸੋਚ ਦੀ ਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਰੱਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕੀਤਾ।[1][2] ਆਧੁਨਿਕ ਉਦਯੋਗਿਕ ਸਮਾਜਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ,ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਦਾ ਤੇਜ਼ ਪਸਾਰਾ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਦੇ ਭਿਅੰਕਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਉਸ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਸਿਰਜਕ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਵੀਹਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਦੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾ ਨਾਲੋਂ ਐਨ ਅੱਡਰੀਆਂ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ। ਇਸ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸੰਕਲਪ ਹਨ:ਆਧੁਨਿਕ,ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦੀ,ਸਮਕਾਲੀ ਅਤੇ ਉੱਤਰਆਧੁਨਿਕ।
ਕਲਾ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ,ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਯਥਾਰਥਵਾਦ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਤੀਤ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੀ ਮੁੜ ਵਰਤੋਂ,ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ,ਪੁਨਰ ਲੇਖਣੀ,ਸਾਰ-ਝਲਕੀਆਂ,ਦੁਹਰਾਈ ਅਤੇ ਪੈਰੋਡੀ ਰਾਹੀਂ ਨਵੇਂ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋ ਚੁਕਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਵਧੀਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹੁੁੁਣ ਅਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਬੇਹਤਰ ਕਰਾਂਂਗੇ। ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਦੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਅਤੀਤ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਸਨ। ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਅਨਿਸ਼ਚੇ ਤੇ ਅਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਦੀਆ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਇਵੇਂ ਦਾ ਕਹੋ ਜੋ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਲੱਗੇ ਤੇ ਗੱਲ ਨਵੀਂ ਨਵੀਂ ਹੋਵੇ। ਟੀ ਐੱਸ ਈਲੀਅਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਦੋੋੋੋ ਵਿਰੋਧੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੋੜ ਦਵੋ।
ਕੁਝ ਏਵੇਂ ਉਦਯੋਗਿਕ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੀ ਆਧੁਨਿਕ ਲਹਿਰ, ਜੋ ਕਿ 20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਰੰਭ ਵਿੱਚ ਉੱਭਰੀ ਸੀ, ਨੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ। ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਦੁਨੀਆ ਨੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਬਾਰੇ ਨਵਾਂ ਸੋਚਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਸਾਡੇ ਦੁਆਰਾ ਵੇਖਣ, ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਦੇ ਵਿਅੰਗ ਚ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਿਆ ਦਿੱਤੀ।ਆਧੁਨਿਕਵਾਦੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੇ ਗ੍ਰਾਫਿਕਸ ਤੋਂ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਤੱਕ ਦੇ ਹਰ ਰੂਪ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਕਲਾ, ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ।ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਧੁਨਿਕ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰਾਂ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ “ਸ਼ੈਲੀ” ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਇੱਕ ਸ਼ੈਲੀ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਸੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪਕ ਸੀ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨ ਦੀਆਂ ਨਵੀਂ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਸਨ, ਪਰ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਨ ਦੇ ਵਿਅੰਗ ਸਨ। ਇਹ ਆਧੁਨਿਕ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹਨ: ਨਵੀਂ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ, ਇਤਿਹਾਸਕ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਦੁਆਰਾ ਰੂਪਾਂ ਦਾ ਸਰਲਕਰਣ ਕਰਨਾ।ਸਾਡਾ ਆਧੁਨਿਕ ਸ਼ਬਦ ਲਾਤੀਨੀ ਆਧੁਨਿਕ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਹੁਣੇ ਹੁਣ"।
ਇਹ ਸ਼ਬਦ 1500 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਪੁਰਾਣੇ ਅਤੇ ਮੱਧਯੁਗੀ ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਪੁਨਰ ਜਨਮ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਵੀ "ਨਵਾਂ ਜ਼ਮਾਨਾ ਵਾਲਾ, ਨਾ ਪੁਰਾਣਾ ਜਾਂ ਪੁਰਾਣਾ।" ਫਿਰ, 1800 ਦੇ ਅੰਤ ਦੇ ਅੰਤ ਵੱਲ, ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ "ਨਵੀਂ ਕਲਾ" ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਨੇੜਿਓਂ ਜੁੜ ਗਿਆ "ਵਰਜੀਨੀਆ ਵੂਲਫ" ਨੇ 1910 ਨੂੰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਾਲ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਨਾਮਿਤ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਇੱਕ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਇਨਕਲਾਬ ਵਿੱਚ ਜੁੜ ਗਈਆਂ: "ਦਸੰਬਰ, 1910 ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਇਸ ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ," ਉਸਨੇ ਲਿਖਿਆ, "ਮਨੁੱਖੀ ਚਰਿੱਤਰ ਬਦਲ ਗਿਆ." ਉਸਦੇ ਭੜਕਾ? ਕਾਗਜ਼ ਵਿੱਚ "ਮਾਡਰਨਿਜ਼ਮ ਕੀ ਸੀ?"ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦੇ ਕਈ ਸਰੋਤ ਸਨ। ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕਲਾਕਾਰ ਵਿਲੀਅਮ ਮੌਰਿਸ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਨੇ ਕਲਾ ਅਤੇ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਅਧਾਰ ਬਣਾਇਆ। ਮੌਰਿਸ ਨੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਤਿਆਰ, ਮਾੜੀ ਕੁਆਲਟੀ ਦੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਨਾਲ ਬਣੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਣੀਆਂ, ਹੱਥਕੜੀਆਂ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ।
ਅਮੂਰਤਨ ਦੀ ਕਲਾ:-
[ਸੋਧੋ]ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਨੇ ਅਮੂੂੂੂਰਤਨ ਕਲਾ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤਾ। ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਨੁੁੁੁਕਰਣ ਨਾਲ ਕੋਈ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ। ਅਸੀਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਨਕਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਅਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸਾਰਥਕਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹਾ। ਵਾਸਤਵਿਕਤਾ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਢੰਗ ਨਾਲ ਲਿਖਦੇ ਹਾਂ, ਤੇ ਬਾਹਰੀ ਆਕਾਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਅਨੁਸਰਣ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਮੰਨ ਲਓ ਜਿਵੇਂ ਇੱਕ ਜਾਨਵਰ ਦਾ ਚਿੱਤਰ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉਹ ਜਾਨਵਰ ਘੋੜਾ ਹੋਵੇ। ਉਸ ਚਿੱਤਰ ਦੇ ਵਿੱਚ ਘੋੜੇ ਦੇ ਮੂੰਹ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਸ਼ੇਰ ਦਾ ਮੂੰਹ, ਤੇ ਅੱਖ ਕਿਸੇ ਹੋੋ ਜਾਨਵਰ ਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਆਦਿ। ਇਸ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਚਿੱਤਰਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਇਹ ਸੰੰਦੇਸ਼ ਇਸ ਅਮੂਰਤਨ ਕਲਾ ਦੁਆਰਾ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਅਮੂਰਤਨ ਕਲਾ ਅਸਪਸ਼ਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਇਸ ਅਸਪਸ਼ਟਾ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਕੋਈ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਗੱੱਲ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਕੀ ਹੈ?
[ਸੋਧੋ]ਤਰਕ ਤੇ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਸੂਝ ਬੂਝ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਨ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਹਿਤ, ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਆਰਟ, ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ, ਡਾਂਸ, ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਵਿਚ, ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਅਤੀਤ ਅਤੇ ਸਮੀਕਰਨ ਦੇ ਨਵੇਂ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਇਕੋ ਸਮੇਂ ਦੀ ਖੋਜ ਦਾ ਇੱਕ ਤੋੜ ਸੀ। ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਨੇ 19 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ 20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੱਧ ਤੱਕ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਕਲਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਯੋਗ ਦੀ ਇੱਕ ਮਿਆਦ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕੀਤਾ।
ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ?
[ਸੋਧੋ]ਸਾਰੀਆਂ ਕਲਾਵਾਂ ਨੇ 19 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਦਯੋਗੀਕਰਨ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ ਜਵਾਬ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ।ਸਾਹਿਤ ਵਿਚ, ਹੈਨਰੀ ਜੇਮਜ਼ ਅਤੇ ਵਰਜੀਨੀਆ ਵੁਲਫ ਵਰਗੇ ਆਧੁਨਿਕਵਾਦੀ ਲੇਖਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਚੇਤਨਾ ਦੀ ਧਾਰਾ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਕੇ ਰਵਾਇਤੀ ਨਿਰੰਤਰਤਾ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਆਡਾਰਡ ਮਨੇਟ ਵਰਗੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਜ਼ਰੀਏ ਅਤੇ ਮਾਡਲਿੰਗ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਿਆ। ਆਰਕੀਟੈਕਟਸ ਨਵੀਆਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਲਈ ਵਿਲੱਖਣ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੇ ਸਨ. ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫ਼ਰਾਂ ਨੇ ਬੈਲੇਟਿਕ ਅਤੇ ਵਿਆਖਿਆਤਮਕ ਦੋਵਾਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬਗਾਵਤ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਰਚਨਾਕਾਰ ਤ੍ਰਿਏਕ ਲਈ ਅਚਾਨਕ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਨ।
ਅੱਜ ਕਿੱਥੇ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਹੈ?
[ਸੋਧੋ]ਵਿਦਵਾਨ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ 1950 ਅਤੇ 1960 ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ, ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋਇਆ। ਸਾਰੀਆਂ ਕਲਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਝਦਾਰੀ ਵਾਲੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਸਨ।ਲੇਖਕ ਵਿਅੰਗਾਤਮਕ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵੱਲ ਮੁੜੇ; ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਤਿਆਰ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਬਜਾਏ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕੀਤਾ। ਉੱਤਰ-ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਸਜਾਵਟ ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ ਸਜਾਵਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਨ; ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫ਼ਰਾਂ ਨੇ ਰਵਾਇਤੀ ਡਾਂਸ ਦੇ ਕਦਮਾਂ ਨੂੰ ਸਧਾਰਨ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਨਾਲ ਬਦਲਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰੋਲਿੰਗ, ਸੈਰ ਅਤੇ ਸਕਿੱਪਿੰਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ; ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਨੇ ਸੁਮੇਲ, ਟੈਂਪੋ ਅਤੇ ਸੁਰੀਲੇਪਣ ਵਰਗੇ ਰਵਾਇਤੀ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਜੈਟਸਿਸਨ ਕੀਤਾ।
ਕੁਝ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਪ੍ਰਗਤੀਵਾਦੀ ਸੋਚ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਪ੍ਰੈਕਟੀਕਲ ਪ੍ਰਯੋਗ, ਵਿਗਿਆਨਕ ਗਿਆਨ, ਜਾਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ, ਇਸ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਰੂਪ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ, ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਨੇ ਵਣਜ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਤੱਕ, ਹੋਂਦ ਦੇ ਹਰ ਪਹਿਲੂ ਦੀ ਦੁਬਾਰਾ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕੀਤਾ ਜੋ ਉਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਥਾਂ ਨਵੇਂ ਟੀਚਿਆਂ ਤੇ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਹੈ।
ਦੂਸਰੇ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੁਹਜਵਾਦੀ ਅੰਤਰ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਇਹ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਨੀਟਸ਼ੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸੈਮੂਅਲ ਬੇਕੇਟ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤਕ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਚਿੰਤਕਾਂ ਅਤੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ-ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮਾਂ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਦੀ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਵੈ-ਚੇਤਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਕਸਰ ਫਾਰਮ ਅਤੇ ਫੰਕਸ਼ਨ 'ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਸਮੱਗਰੀ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਦਾ ਹੈ (ਅਤੇ ਸੰਖੇਪ ਦੇ ਅਗਲੇ ਰੁਝਾਨ ਵੱਲ)। "ਇਸਨੂੰ ਨਵਾਂ ਬਣਾਓ!" ਆਧੁਨਿਕਵਾਦੀਆਂ ਦੀ "ਨਵੀਂ ਉਸਾਰੀ" ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਇਤਿਹਾਸਕ ਯੁੱਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਬਹਿਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾਵਾਂ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਬੌਧਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਤਾਲਮੇਲ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ ਅਤੇ ਸੱਚਾਈ ਦੀ ਧਾਰਣਾ ਦਾ ਵਿਰੋਧੀ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰ-ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਅਰਥਹੀਣ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਅਸਪਸ਼ਟਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀ (ਸਭਿਆਚਾਰ, ਨੈਤਿਕਤਾ, ਗਿਆਨ ਵਿੱਚ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬਹੁਤੇ ਫ਼ੈਸਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਾਲਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਫੁਟਕਲ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਦੇ ਲੇਬਲ ਲਗਾਉਣ 'ਤੇ ਕੋਈ ਵਿਆਪਕ ਹਮਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਵਿਚਕਾਰ ਅੰਤਰ:
[ਸੋਧੋ]ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਲਹਿਰਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਲੇਬਲ ਹੈ. ਉੱਤਰ-ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰੀਕਰਨ ਦੀ ਲਹਿਰ ਹੈ। ਜਿਸਨੇ ਸਮਾਜਿਕ-ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਿਧਾਂਤ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਮਕਰਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਸ਼ਬਦ 20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇਣ ਲਈ ਇਸਦੇ ਵਿਆਪਕ ਅਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਆਧੁਨਿਕ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹਨ। "ਇਸਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਦੁਬਾਰਾ ਅਰਥ ਦਿਓ" ਪੋਸਟਮੋਡਰਨ ਸਿਧਾਂਤ ਇਸ ਗੱਲ ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਨੂੰ "ਪੋਸਟ ਫੈਕਟੋ" ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਨਾਲ ਮਿਲਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦਾ। ਅਤਿਅੰਤ ਅਰਥਾਂ ਵਿਚ, ਜੋ ਵੀ ਆਧੁਨਿਕਵਾਦੀ ਸੀ ਉਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉੱਤਰ-ਆਧੁਨਿਕ ਵੀ ਹੋਵੇ. ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦੇ ਤੱਤ ਸਮਾਜ-ਤਕਨੀਕੀ ਤਰੱਕੀ ਅਤੇ ਚੇਤਨਾ ਦੇ ਲਾਭਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਸਨ ਜੋ ਸਿਰਫ ਆਧੁਨਿਕ ਸਨ।
ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ:-
[ਸੋਧੋ]ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਸਤੂ ਤੱੱਤ ਤਾਂ ਜੀਵਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੌਜਦ ਹੈ ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਉਸਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੀ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ। ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਉਹਦੇ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ। ਗੱੱਲ ਕਰਨੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਸ਼ਿਲਪ ਨੂੰ ਤੋੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਸ਼ਿਲਪ ਨੂੰ ਘੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਰਚਨਾਕਾਰ ਸ਼ਿਲਪ ਨੂੰ ਘੜਦਾ ਹੈ, ਨਵੀਂਆ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਹ ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦੀਆ ਦੇ ਅੰੰਦਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦੀਆ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਚੁੰਬਕੀ ਜੀਵਨ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ:- ਜਿਵੇਂ ਨੇੇੇੇਕੀ ਦੀ ਜਿੱਤ ਤੇ ਬਦੀ ਦੀ ਹਾਰ ਆਦਿ ਇਹ ਜੋ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਹੈ, ਇਸ ਨਾਲ ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦੀ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਸੱਚ ਨਾ ਜਿੱਤੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਸੱੱਚ ਨੂੰ ਜਿਤਾਉਣ ਲਈ ਝੂਠ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈਣਾ ਪਵੇ।
ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਦੀ ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਪੁੁੁੁਰਾਣੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ, ਉਹ ਪ੍ਰਯੋਗ ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਵਾਪਿਸ ਨਵੀਂ ਹੋ ਜਾਦੀ ਹੈ।ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੇੇਵਲ ਪ੍ਰਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਵਰਣਾਂ/ ਅੱਖਰਾਂ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰਤਾ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਬਣਾਈ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਲਈ ਰਚਨਾਹਾਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਨੇ ਚਿੱਤਰਕਲਾ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਧੁਨਿਕ ਫ਼ਿਲਮ ਤਕ, ਸੰਗੀਤ, ਆਦਿ ਸਭ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ। ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ ਵੀ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਦਾ ਹੀ ਸਿੱਟਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਕੁਝ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸਤਿਤਵਵਾਦ, ਫ਼ਰਾਇਡ, ਦੂਸਰੇ ਲੇਖਕ, ਆਲੋਚਕ, ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਸਭ ਮਿਲ ਕੇ ਸਮਲਿਤ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਦਾ ਮਹੱਤਵ, ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਹਵਾਲੇ :-
[ਸੋਧੋ]- ↑ Pericles Lewis, Modernism, Nationalism, and the Novel (Cambridge University Press, 2000). pp 38–39.
- ↑ "[James] Joyce's Ulysses is a comedy not divine, ending, like Dante's, in the vision of a God whose will is our peace, but human all-too-human...." Peter Faulkner, Modernism (Taylor & Francis, 1990). p 60.
- ↑ 8Hc3hol5ebE, Https://you tu.be. [You tube "You tube"]. Https://you tu.be/8Hc3hol5ebE.
{{cite web}}
: Check|url=
value (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ Ja3okxpm6yc, Https://you tu.be. [Https:// "You tu.be"].
{{cite web}}
: Check|url=
value (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ 8ch3hoi5ebe, Https://you tu.be. [Modernism "Modernism"].
{{cite web}}
: Check|url=
value (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ Https://, Shodhganga.inflinet.ac.in. [Modernism "ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ"].
{{cite web}}
: Check|url=
value (help) - ↑ ਪੀਐਚ ਡੀ ਮਾਸਟਰਜ਼ ਆਫ ਮਾਡਰਨਜ਼ਮ, ਐਂਥਸੀ ਐੱਸ ਡੈਨਜ਼ਰ. [ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ "ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ"].
{{cite web}}
: Check|url=
value (help)