ਕ਼ੁਰਬਾਨੀ
ਕ਼ੁਰਬਾਨ (ਕੁਰਬਾਨ )(ਅਰਬੀ: قربان), ਘੱਟ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਸ਼ਬਦ-ਜੋੜ ਕੋਰਬਾਨ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਕੁਰਬਾਨੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਈਦ ਦੇ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਪਸ਼ੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਬਲੀ ਦੇਣ ਦੀ ਰਸਮ ਹੈ।[1] ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਅਤੇ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥ ਕੁਰਾਨ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਯਹੂਦੀ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਕੋਰਬਾਨ ਦਾ ਐਨਾਲਾਗ ਹੈ।[2]
ਇੱਕ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਕੁਰਬਾਨ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਉਧੀਆਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਸਲਾਮੀ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਚ, ਉਧੀਆਹ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਇੱਛਾ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਖਾਸ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਖਾਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਕ ਖਾਸ ਜਾਨਵਰ ਦੀ ਬਲੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਵਿਉਤਪੱਤੀ
[ਸੋਧੋ]ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਕਈ ਸੈਮੀਟਿਕ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗਿਆਨ-ਪੱਤਰ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਤਿਕੋਣੀ ਸੈਮੀਟਿਕ ਮੂਲ q-r-b (ق ر ب) ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ; ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਨੇੜਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਤਸਦੀਕ ਅੱਕਾਡੀਅਨ ਅਕਰੀਬਾ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਸ਼ਬਦ-ਜੋੜ ਅਤੇ ਇਬਰਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨਾਲ ਅਰਥਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ: ض, ਰੋਮੀਕ੍ਰਿਤ:qorban ਕੁਰਬੈਨ "ਭੇਟਾ" ਹਿਬਰੂ: קרבן "। ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਅਰਥਾਂ ਵਿਚ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ "ਬਲੀਦਾਨ" ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਅਬਰਾਹਾਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਅਤੇ ਪੂਰਬ ਦੇ ਨੇੜੇ ਵਿਚ ਧਾਰਮਿਕ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਰੂਪ ਵਿਚ, ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਨੇ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨਾਲ ਨੇੜਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਇਕ ਸਮਾਨ ਅਰਥ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।[3]
ਕੁਰਾਨ ਅਤੇ ਹਦੀਸ
[ਸੋਧੋ]ਕੁਰਾਨ ਸ਼ਬਦ ਕੁਰਾਨ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਆਇਆ ਹੈ: ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਬਲੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਦੋ ਵਾਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੰਮ ਦੇ ਆਮ ਅਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਲਿਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਢਾਬੀਆ ਉਧਿਯਾਹ ਦੇ ਦਿਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਮ ਇਸਲਾਮੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਈਦ-ਉਲ-ਅਜ਼ਹਾ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕੁਰਬਾਨ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਹਦੀਸ ਵਿੱਚ, ਉਧੀਆ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਰੂਪ ਅਕਸਰ ਕੁਰਬਾਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ International Islamic University of Malaysia, Kitab Al-Adhiya (Book of Sacrifices) Translation of Sahih Muslim book 22, https://www.iium.edu.my/deed/hadith/muslim/022_smt.html Accessed 9/28/21
- ↑ International Islamic University of Malaysia, Kitab Al-Adhiya (Book of Sacrifices) Translation of Sahih Muslim book 22, https://www.iium.edu.my/deed/hadith/muslim/022_smt.html Accessed 9/28/21
- ↑ Robertson Smith, The Religion of The Semites, 1889, p 49