ਜੀਓਇਨਫੋਰਮੈਟਿਕਸ
ਜੀਓਇਨਫੋਰਮੈਟਿਕਸ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਹੈ ਜੋ ਭੂਗੋਲ, ਕਾਰਟੋਗ੍ਰਾਫੀ, ਭੂ- ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੀਆਂ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸੂਚਨਾ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਵਰਤਦੀ ਹੈ।
ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ
[ਸੋਧੋ]ਜੀਓਇਨਫੋਰਮੈਟਿਕਸ ਨੂੰ "ਸਥਾਨਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਚਰਿੱਤਰ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਵਾਲੀ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਇਸਦੀ ਕੈਪਚਰ, ਇਸਦਾ ਵਰਗੀਕਰਨ ਅਤੇ ਯੋਗਤਾ, ਇਸਦੀ ਸਟੋਰੇਜ, ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ, ਚਿੱਤਰਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰ, ਇਸ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਸਰਵੋਤਮ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਸਮੇਤ" ਵਜੋਂ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ[1] ਜਾਂ "ਜੀਓਇਨਫਰਮੇਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ, ਸਟੋਰੇਜ, ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਉਤਪਾਦਨ, ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਵਾਲੀ ਕਲਾ, ਵਿਗਿਆਨ ਜਾਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ"।[2] ਜਿਓਮੈਟਿਕਸ ਇੱਕ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭੂ-ਸੂਚਨਾ ਵਿਗਿਆਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਪਰ ਜਿਓਮੈਟਿਕਸ ਸਰਵੇਖਣ ਕਰਨ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਜੀਓਇਨਫੋਰਮੈਟਿਕਸ ਕੋਲ ਸਥਾਨਿਕ ਡੇਟਾ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ, ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਅਤੇ ਵਿਜ਼ੂਅਲਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਹਨ। ਜੀਓਮੈਟਿਕਸ ਅਤੇ ਜੀਓਇਨਫੋਰਮੈਟਿਕਸ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜੀਓਡੀਸੀ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਅਤੇ ਵਿਹਾਰਕ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਭੂਗੋਲ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸੂਚਨਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ (GIS),[3] ਏਰੀਅਲ ਫੋਟੋਆਂ ਦੀ ਫੋਟੋ ਵਿਆਖਿਆ, ਅਤੇ ਵੈੱਬ ਮਾਈਨਿੰਗ ਦੁਆਰਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤੇ ਰਿਮੋਟਲੀ ਸੰਵੇਦਿਤ ਚਿੱਤਰਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਸਥਾਨਿਕ ਡੇਟਾ 'ਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।[4] ਜੀਓਇਨਫੋਰਮੈਟਿਕਸ ਭੂ-ਸਥਾਨਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਅਤੇ ਮਾਡਲਿੰਗ, ਭੂ-ਸਥਾਨਕ ਡੇਟਾਬੇਸ ਦੇ ਵਿਕਾਸ, ਸੂਚਨਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ, ਮਨੁੱਖੀ-ਕੰਪਿਊਟਰ ਆਪਸੀ ਤਾਲਮੇਲ ਅਤੇ ਵਾਇਰਡ ਅਤੇ ਵਾਇਰਲੈੱਸ ਨੈਟਵਰਕਿੰਗ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜਦਾ ਹੈ। ਜੀਓਇਨਫੋਰਮੈਟਿਕਸ ਭੂ-ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਲਈ ਜੀਓਕੰਪਿਊਟੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਭੂ- ਵਿਜ਼ੂਅਲਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਜੀਓਇਨਫੋਰਮੈਟਿਕਸ ਦੀਆਂ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ P.L.N. Raju, Fundamentals of Geographic Information Systems
- ↑ M. Ehlers (2008) Geoinformatics and digital earth initiatives: a German perspective, International Journal of Digital Earth, 1:1, 17-30, DOI: 10.1080/17538940701781975
- ↑ Bouloucos and Brown, ITC Courses in Remote Sensing, GIS and Photogrammetry
- ↑ Annamoradnejad, R.; Annamoradnejad, I.; Safarrad, T.; Habibi, J. (2019-04-20). "Using Web Mining in the Analysis of Housing Prices: A Case study of Tehran". 2019 5th International Conference on Web Research (ICWR): 55–60. doi:10.1109/ICWR.2019.8765250.