ਰੰਗ ਭੇਦ
ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਭੇਦ ਨੀਤੀ (ਉੱਚਾਰਨ: ɐpɑːrtɦɛit, Apartheid ਅਪਾਰਥੈਟ - ਅਫ਼ਰੀਕਾਂਸ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇਹਦਾ ਅਰਥ "ਅਲਹਿਦਗੀ" ਹੈ)[1] ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਇੱਕ ਨੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਨੀਤੀ ਸੰਨ 1994 ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਨੈਲਸਨ ਮੰਡੇਲਾ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸੰਘਰਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਿਸਦੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਰੰਗਭੇਦ ਨੀਤੀ 1948 ਦੇ ਬਾਅਦ ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਲੱਗੀ ਜਦੋਂ ਦੱਖਣ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਥੇ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਡੀ ਐਫ ਮਲਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਕਾਲੈ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਅਤੇ ਗੋਰਿਆਂ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਰੰਗਭੇਦੀ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਗਤ ਜਾਮਾ ਪਹਿਨਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਟੀ ਅਫਰੀਕਾਨੇਰ ਸਮੂਹਾਂ ਅਤੇ ਗੁਟਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਗੱਠਜੋੜ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਮਕਸਦ ਗੋਰਿਆਂ ਦੀ ਨਸਲੀ ਸਰੇਸ਼ਟਤਾ ਦੇ ਦੰਭ ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਨਸਲੀ ਭੇਦਭਾਵ ਦੇ ਪਰੋਗਰਾਮ ਉੱਤੇ ਅਮਲ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਮਲਨ ਦੁਆਰਾ ਚੋਣ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਨਾਹਰੇ ਨੇ ਹੀ ਅਪਾਰਥਾਇਡ ਨੂੰ ਰੰਗਭੇਦੀ ਅਰਥ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ। ਰੰਗਭੇਦ ਦੇ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰਧਾਰਿਕ ਪੱਖਾਂ ਦੇ ਸੂਤਰੀਕਰਣ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬੋਅਰ (ਡਚ ਮੂਲ) ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਚਿੰਤਕ ਹੇਨਰਿਕ ਵਰਵੋਰਡ ਨੇ ਨਿਭਾਈ। ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਰੰਗਭੇਦ ਅਗਲੀ ਅੱਧੀ ਸਦੀ ਤੱਕ ਦੱਖਣ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਕ, ਸਾਮਾਜਕ ਅਤੇ ਆਰਥਕ ਜੀਵਨ ਉੱਤੇ ਛਾ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ। ਨੱਥੇ ਦੇ ਦਹਕੇ ਵਿੱਚ ਅਫਰੀਕਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਨੈਲਸਨ ਮੰਡੇਲਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਕਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਲੋਕਤੰਤਰਿਕ ਸ਼ਾਸਨ ਸਥਾਪਤ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰੰਗਭੇਦ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋ ਗਿਆ।
ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ
[ਸੋਧੋ]- The evolution of the white right Archived 2012-11-10 at the Wayback Machine.
- A comprehensive timeline of the peace process negotiations during the 1980s and 90s.
- History of the freedom charter SAHO
- Full text of the UN convention on apartheid
- Apartheid Museum in Johannesburg
- The Effect of Sanctions on Constitutional Change in SA Archived 2008-12-17 at the Wayback Machine.
- "Today it feels good to be an African" Archived 2006-06-15 at the Wayback Machine. - Thabo Mbeki, Cape Town, 8 May 1996
- - South Africa: Overcoming Apartheid, Building Democracy: A curricular resource for schools and colleges on the struggle to overcome apartheid and build democracy in South Africa, with 45 streamed interviews with South Africans in the struggle, many historical documents and photographs, and educational activities for teachers & students. Archived 2016-12-01 at the Wayback Machine.
- - African Activist Archive: An online archive of materials of the solidarity movement in the U.S.A. that supported the struggle against apartheid and for African freedom, including documents, posters, streamed interviews, t-shirts, photographs, campaign buttons, and remembrances.
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Dictionary.com entry for 'apartheid'".
{{cite web}}
: Cite has empty unknown parameter:|1=
(help)
ਇਹ ਲੇਖ ਅਧਾਰ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਵਧਾਕੇ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੀ ਮੱਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। |