ਪੂਰਬੀਵਾਦ
ਕਲਾ ਇਤਿਹਾਸ, ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ, ਪੂਰਬੀ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੂਆਂ ਦੀ ਨਕਲ ਜਾਂ ਚਿਤਰਣ ਪੂਰਬੀਵਾਦ ਹੈ। ਇਹ ਚਿੱਤਰਣ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੱਛਮੀ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਲੇਖਕਾਂ, ਡਿਜ਼ਾਈਨਰਾਂ ਅਤੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਪੂਰਬੀ ਪੇਂਟਿੰਗ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ,[1] 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਅਕਾਦਮਿਕ ਕਲਾ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਾਹਿਤ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਨ ਦਿਲਚਸਪੀ ਲਈ।
1978 ਵਿੱਚ ਐਡਵਰਡ ਸੈਡ ਦੇ ਪੂਰਬਵਾਦ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਨੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬੀ, ਏਸ਼ੀਆਈ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਸਮਾਜਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਇੱਕ ਆਮ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਵਾਲੇ ਪੱਛਮੀ ਰਵੱਈਏ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇਣ ਲਈ "ਪੂਰਬਵਾਦ" ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸੈਦ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿੱਚ, ਪੱਛਮ ਇਹਨਾਂ ਸਮਾਜਾਂ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਅਤੇ ਅਵਿਕਸਿਤ ਵਜੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ - ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੂਰਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਘੜਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਦਰਸਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਾਮਰਾਜੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੈਦ ਲਿਖਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਮਨਘੜਤ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਹੈ ਕਿ ਪੱਛਮੀ ਸਮਾਜ ਵਿਕਸਤ, ਤਰਕਸ਼ੀਲ, ਲਚਕਦਾਰ ਅਤੇ ਉੱਤਮ ਹੈ।
ਪਿਛੋਕੜ
[ਸੋਧੋ]
ਵਿਉਤਪਤੀ
[ਸੋਧੋ]ਓਰੀਐਂਟਲਿਜ਼ਮ ਓਰੀਐਂਟ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਸੰਦਰਭ ਅਤੇ ਓਸੀਡੈਂਟ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ; ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਪੱਛਮ।[2][3] ਓਰੀਐਂਟ ਸ਼ਬਦ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਮੱਧ ਫ੍ਰੈਂਚ ਓਰੀਐਂਟ ਵਜੋਂ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ। ਮੂਲ ਸ਼ਬਦ ਓਰੀਏਂਸ, ਲਾਤੀਨੀ ਓਰਿਏਨਜ਼ ਤੋਂ, ਸਮਾਨਾਰਥੀ ਅਰਥ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਪੂਰਬੀ ਹਿੱਸਾ; ਅਸਮਾਨ ਕਿੱਥੋਂ ਸੂਰਜ ਆਉਂਦਾ ਹੈ; ਪੂਰਬ; ਚੜ੍ਹਦਾ ਸੂਰਜ, ਆਦਿ; ਫਿਰ ਵੀ ਭੂਗੋਲ ਦੇ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਵਜੋਂ ਸੰਕੇਤ ਬਦਲ ਗਿਆ।
"ਮੌਂਕਜ਼ ਟੇਲ " (1375) ਵਿੱਚ, ਜੈਫਰੀ ਚੌਸਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ: "ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰੇਗਨੇਸ ਗ੍ਰੇਟੇ / ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨਿਰਪੱਖ ਸ਼ਹਿਰੀਆਂ ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।" ਪੂਰਬੀ ਸ਼ਬਦ ਭੂਮੱਧ ਸਾਗਰ ਦੇ ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਯੂਰਪ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ ਪਲੇਸ ਆਫ ਫੀਅਰ (1952) ਵਿੱਚ, ਐਨਿਉਰਿਨ ਬੇਵਨ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਵਿਆਖਿਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜੋ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਨੂੰ ਸਮਝਦਾ ਹੈ: "ਪੱਛਮੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਧੀਨ ਪੂਰਬ ਦੀ ਜਾਗ੍ਰਿਤੀ।" ਐਡਵਰਡ ਸੈਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੂਰਬੀਵਾਦ "ਪੱਛਮ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ, ਆਰਥਿਕ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਦਬਦਬੇ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਸਗੋਂ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ।"[4]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Tromans, 6
- ↑ Latin Oriens, Oxford English Dictionary. p. 000.
- ↑ Said, Edward. "Orientalism," New York: Vintage Books, 1979. p. 364.
- ↑ Said, Edward. "Orientalism," New York: Vintage Books, 1979: 357