ਧਿਸਾਨਾ

ਧਿਸਾਨਾ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ 'ਚ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦੀ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵੀ ਹੈ। ਵੇਦਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਰਿਗ ਵੇਦ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਅੱਗ, ਸੂਰਜ, ਚੰਨ ਅਤੇ ਤਾਰਿਆਂ ਦੀ ਦੇਵੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਦੂਜੇ ਹਿੰਦੂ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੋਮ ਭਾਂਡੇ, ਗਿਆਨ, ਬੁੱਧੀਵਤਾ, ਭਾਸ਼ਣ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਕਈ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਿਗ ਵੇਦ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਬਹੁਪੱਖਤਾ ਦੀ ਦੇਵੀ ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਅੱਗ ਦਾ ਰਖਵਾਲਾ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਕੁਝ ਹਿੰਦੂ ਅਧਿਐਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਧਿਸਾਨਾ ਬਾਰੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਅਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਦੋ ਜਰਮਨ ਨਾਂ ਅਲਫ੍ਰੇਡ ਹਿਲੇਬ੍ਰਂਦਤ ਅਤੇ ਰਿਚਰਡ ਪਿਸ਼ਲ ਵੀ ਹਨ।

ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ ਧਿਸਾਨਾ ਦਾ ਬਤੌਰ ਦੋ ਸੰਸਾਰ, ਸਵਰਗ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਏ. ਹਿੱਲੇਬ੍ਰਾਂਡਟ ਨੇ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਧਰਤੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਤਿੰਨੇ ਸਮੂਹਾਂ ਨੂੰ ਧਰਤੀ, ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਅਤੇ ਸਵਰਗ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਾਮਿਤ ਕੀਤਾ।

ਆਰ. ਪਿਸਚੇਲ ਨੂੰ ਵੀ ਧਿਸਾਨਾ ਵਜੋਂ ਹੀ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਧਨ ਦੀ ਦੇਵੀ ਅਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਰਿਗ ਵੇਦ 'ਚ ਹੇਠਲੇ ਮੰਡਲਾ ਅਤੇ ਭਜਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

Dhisana Mention in Rigveda

Mandala, Hymn Index

Hymn Text

rvs.1.22 rvs.3.49 rvs.4.34 rvs.5.41 rvs.7.90 rvs.10.35

Varutri, Dhisana, for aid. Illumining the nights, the Suns' creator, like Dhisana he deals forth strength and riches. Because this day hath Dhisana the Goddess set drink for you: the gladdening draughts have reached Rich Dhisana accords through our obeisance - andTrees and Plants, for the swift gain of riches. 3 The God whom both these worlds brought forth for riches, whom heavenly Dhisana for our wealth I cry to Dhisana, Mother of opulence. We pray to kindled Agni for felicity.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

• RIGVEDA in Hindi