ਫੈਂਸੀ

ਸੈਮੂਅਲ ਟੇਲਰ ਕੋਲਰਿਜ ਦੁਆਰਾ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਬਾਇਓਗ੍ਰਾਫੀਆ ਲਿਟੇਰੀਆ ਇੱਕ ਸਵੈ -ਜੀਵਨੀ ਹੈ, ਜੋ ਉਸਨੇ 1817 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਕੋਲਰਿਜ ਦੇ ਮੁੱਖ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਇਸ ਰਚਨਾ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਲਿਖਣ ਦੇ ਤੱਤਾਂ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ. ਇਹ ਕਾਰਜ ਲੰਮਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਤੇ ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਵੈ -ਜੀਵਨੀ ਸੰਬੰਧੀ ਤੱਤ ਹਨ, ਇਹ ਇੱਕ ਸਿੱਧੀ ਸਵੈ -ਜੀਵਨੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਰਚਨਾ ਕੋਲਰਿਜ ਦੇ ਕਾਵਿਕ ਦਿਮਾਗ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਲਿਖੀ ਗਈ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਕਾਵਿ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਅਤੇ ਲੈਅ ਨਾਲ ਲਿਖੀ ਗਈ ਹੈ. ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਦੁਆਰਾ, ਉਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਨਿਰਣੇ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਰੁਖ ਦੀ ਸਪਸ਼ਟ ਸਮਝ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਉਹ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਦਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤੀ, ਧਰਮ, ਸਮਾਜਿਕ ਕਦਰਾਂ -ਕੀਮਤਾਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਪਛਾਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।ਉਹ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦਾ ਹੈ

ਆਪਣੀ 1817 ਦੀ ਰਚਨਾ ਬਾਇਓਗ੍ਰਾਫੀਆ ਲਿਟਾਰੀਆ ਵਿੱਚ, ਸੈਮੂਅਲ ਟੇਲਰ ਕੋਲਰਿਜ ਨੇ "ਕਲਪਨਾ" ਅਤੇ "ਫੈਂਸੀ" ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਸੰਵੇਦਨਾਤਮਕ ਸਮਗਰੀ ਨੂੰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸੰਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤੇ ਬਗੈਰ ਸੰਗਠਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰਕਪੂਰਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੇਖਿਆ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਉਸਨੇ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੇ ਇੱਕ ਸੁਭਾਵਕ ਅਤੇ ਮੌਲਿਕ ਕਾਰਜ ਵਜੋਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਤ ਕੀਤਾ।

ਫੈਂਸੀ

ਕੋਲਰਿਜ ਫੈਂਸੀ ਤੋਂ ਘਟੀਆ ਹੋਣ ਨੂੰ ਕਲਪਨਾ ਮੰਨਦਾ ਹੈ।ਇਹ ਉਸਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇੱਕ ਰਚਨਾਤਮਕ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ.  ਇਹ ਸਿਰਫ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਆਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋੜਦਾ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਕਲਪਨਾ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਉਣਾ.  ਉਸਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ "ਸਰੋਤ ਦੁਆਰਾ ਮੁੱਖ ਵਿੱਚ ਭਿੰਨ ਚਿੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਲਿਆਉਣ" ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ।ਪਰ ਸਥਿਰਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਨਿਸ਼ਚਤ.  ਫੈਨਸੀ, ਕੋਲਰਿਜ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ "ਪੈਸਿਵ" ਅਤੇ "ਮਕੈਨੀਕਲ" ਸਨ.

ਫੈਂਸੀ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ ਦੇ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ

ਕਲਰਿਜ ਦੁਆਰਾ ਫੈਂਸੀ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ ਦੇ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅੰਤਰ ਇਸ ਤੱਥ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਫੈਂਸੀ ਮਨ ਦੇ ਮਕੈਨੀਕਲ ਕਾਰਜਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕਲਪਨਾ ਨੂੰ ਰਹੱਸਮਈ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। "ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਕਲਪਨਾ" ਕੋਲਰਿਜ ਲਈ ਸੀ, "ਲੋੜੀਂਦੀ ਕਲਪਨਾ" ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਚਿੱਤਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ.  ਇਹ ਮਨੁੱਖ ਦੁਆਰਾ ਕੁਦਰਤ ਤੋਂ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।  ਮੁ imagination ਕਲਪਨਾ ਦੀ ਵਧੇਰੇ ਸੰਚਾਲਨ ਸੰਪਤੀ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਆਮ ਸੀ.  ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ "ਸੈਕੰਡਰੀ ਕਲਪਨਾ", ਇੱਕ ਉੱਤਮ ਫੈਕਲਟੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਸਿਰਫ ਕਲਾਤਮਕ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ.  ਸੈਕੰਡਰੀ ਕਲਪਨਾ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਸ਼ਿਤ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਅਤੇ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਇੱਛਾ ਸ਼ਕਤੀ ਸੀ।

ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਲਪਨਾ ਬਾਹਰੀ ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਵੱਖੋ -ਵੱਖਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਅਤੇ ਇਕਜੁੱਟ ਕਰਕੇ ਸੁੰਦਰਤਾ ਦੇ ਨਵੇਂ ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਰੂਪ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।ਜਦੋਂ ਕਿ ਫੈਂਸੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਹੈ;  ਇਹ ਬੇਤਰਤੀਬੇ ਰੂਪ ਨਾਲ ਚਿੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਆਪਣੀ ਵੱਖਰੀ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।

ਸਿੱਟਾ

ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਬਾਇਓਗ੍ਰਾਫੀਆ ਲਿਟਰੇਰੀਆ ਪ੍ਰਤੀ ਸਖਤ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪਰ ਕੋਲਰਿਜ ਬਾਇਓਗ੍ਰਾਫੀਆ ਲਿਟਰੇਰੀਆ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਦੂਜੇ ਵਿਚਾਰ ਦੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੋਈ ਅਸਹਿਮਤੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।  ਉਹ ਇੱਕ ਦਰਸ਼ਕ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ;  ਉਹ ਸਿਰਫ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਕਲਰਿਜ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸੀ। ਉਹ ਕਲਪਨਾ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਰਚਨਾਤਮਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਆਲੋਚਕ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਲੋਚਕ ਫੈਂਸੀ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ ਨੂੰ ਲਗਭਗ ਸਮਾਨਾਰਥੀ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਜੋਂ ਵਰਤਦੇ ਹਨ, ਕੋਲਰਿਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਆਲੋਚਕ ਹੈ।ਉਹ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਅਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਕਲਪਨਾ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੋਲਰਿਜ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ਵਧੇਰੇ ਡੂੰਘਾਈ, ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਸੂਖਮਤਾ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ.  ਇਹ ਸਾਹਿਤਕ ਸਿਧਾਂਤ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਵਿਲੱਖਣ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ।