ਮਾਰਥਾ ਕਰੂਆ
ਮਾਰਥਾ ਕਰੂਆ | |
|---|---|
 | |
| ਨਿਆਂ ਦੀ ਮੰਤਰੀ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਬਧਤਾ ਅਤੇ ਸਵਿਧਨਿਕ ਮਸਲਿਆ ਬਾਰੇ | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 2005 – 6 ਅਪ੍ਰੇਲ 2009 | |
| ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ | ਮਵਾਈ ਕਿਬਾਕੀ |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | ਕਿਰਾਇਤੂ ਮੁਰੰਗੀ |
| ਤੋਂ ਬਾਅਦ | ਮਤੂਲਾ ਕਿਲਾਂਜੋ |
| ਪਾਣੀ ਸਰੋਤ ਪ੍ਰਬੰਧ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 2003–2005 | |
| ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ | ਮਵਾਈ ਕਿਬਾਕੀ |
| ਪੂਰਬ ਮੈਂਬਰ ਕੀਨੀਆ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਸੰਭਾਲਿਆ 1992 | |
| ਹਲਕਾ | ਗਿਚੁਗੂ ਚੌਣ ਖੇਤਰ |
| ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਜਨਮ | ਮਾਰਥਾ ਵੰਗਾਰੀ 22 ਸਤੰਬਰ 1957 ਕੀਰੀਅਨਆਗਾ, ਕੇਨਾਆ |
| ਕੌਮੀਅਤ | ਕੇਨਾਆ |
| ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ | ਨਾਰਕ ਕੀਨੀਆ |
| ਬੱਚੇ | 2[1] |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | ਨੈਰੋਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਵਕੀਲ |
| ਵੈੱਬਸਾਈਟ | www |
ਮਾਰਥਾ ਵੰਗਾਰੀ ਕਰੂਆ (ਜਨਮ 1957) ਇੱਕ ਕੀਨੀਆ ਦੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਗਿਚਗੂ ਚੌਣ-ਖੇਤਰ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਰਹਿ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੀਨੀਆ ਦੀ ਸਰਵਉੱਚ ਅਦਾਲਤ ਦੀ ਜੱਜ ਰਹਿ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਹ ਅਪ੍ਰੈਲ 2009 ਤੱਕ ਨਿਆਂ ਦੀ ਮੰਤਰੀ ਰਹੀ। ਕਰੂਆ ਲਗਾਤਾਰ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਲੜ ਰਹੀ ਹੈ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ
[ਸੋਧੋ]ਜੈਕਸਨ ਕਰੂਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਜੋਸੇਫਾਈਨ ਵਾਂਜੀਰੂ ਦੀ ਧੀ, ਮਾਰਥਾ ਕਰੂਆ ਦਾ ਜਨਮ 22 ਸਤੰਬਰ 1957 ਨੂੰ ਕੀਨੀਆ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਕਿਰੀਨਯਾਗਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਗਿਚੁਗੂ ਹਲਕੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਕਿਮੂਨੀਏ ਵਿੱਚ ਪਲੀ, ਉਹ ਅੱਠ, ਚਾਰ ਲੜਕੀਆਂ ਅਤੇ ਚਾਰ ਲੜਕਿਆਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਬੱਚੀ ਹੈ।[2][3]
ਉਸ ਨੇ ਮੁਗੁਮੋ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ, ਕਾਬਰੇ ਗਰਲਜ਼ ਬੋਰਡਿੰਗ ਸਕੂਲ, ਸੇਂਟ ਮਾਈਕਲ ਦੇ ਬੋਰਡਿੰਗ ਸਕੂਲ ਕੇਰੂਗੁਆ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਬੂਰੀਆ ਗਰਲਜ਼ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ, ਨਗੀਰਿਅਮਬੂ ਗਰਲਜ਼ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਕਰੋਤੀ ਗਰਲਜ਼ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਕਿਰੀਨਯਾਗਾ ਕਾਉਂਟੀ ਵਿੱਚ 'ਕਰੋਤੀ ਗਰਲਜ਼ ਹਾਈ ਸਕੂਲ' ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਈਸਟ ਅਫਰੀਕਨ ਸਕੂਲ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਪਾਸ ਕੀਤਾ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਏ ਪੱਧਰਾਂ ਲਈ ਨੈਰੋਬੀ ਗਰਲਜ਼ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਉ ਸਨੇ 1977 ਤੋਂ 1980 ਤੱਕ ਨੈਰੋਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ।[4] 1980 ਅਤੇ 1981 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਉਸ ਨੇ ਕੀਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਲਈ, ਕੀਨੀਆ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਲਾਅ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਲਾਅ ਕੋਰਸ ਲਈ ਦਾਖਿਲਾ ਲਿਆ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਕੀਨੀਆ ਰੋਲ ਆਫ਼ ਐਡਵੋਕੇਟਸ ਅਤੇ ਲਾਇਸੈਂਸ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲੇ ਲਈ ਇੱਕ ਪੂਰਵ ਸ਼ਰਤ ਹੈ।[3]
ਕਾਨੂੰਨੀ ਕੈਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]1981 – 2002
[ਸੋਧੋ]ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 1981 ਤੋਂ 1987 ਤੱਕ ਕਰੂਆ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਦਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਕਦਾਰਾ, ਨਾਕੁਰੂ ਅਤੇ ਕਿਬੇਰਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਸਮਝਦਾਰੀ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। 1987 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਖੁਦ ਦੀ ਲਾਅ ਫਰਮ, ਮਾਰਥਾ ਕਾਰਾਊ ਐਂਡ ਕੰਪਨੀ ਐਡਵੋਕੇਟਸ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨੇ 2002 ਤੱਕ ਚਲਾਇਆ। ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਇਗੀ ਵਾਮਵੇਅਰ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਦੇ ਕੀਨੀਆ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਮਿਰੂਗੀ ਕਰਿਉਕੀ ਦੇ ਦੇਸ਼ਧ੍ਰੋਹ ਦਾ ਮੁਕੱਦਮਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।[5] ਮੋਈ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਬਲੈਕਲਿਸਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਜੋਖਮ 'ਤੇ, ਉਸ ਨੇ ਕਈ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਨੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਵਿਆਹ ਸੰਬੰਧੀ ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸੀ।
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਕਰੂਆ ਨੇ ਉਸ ਵੇਲੇ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਜਦੋਂ ਉਹ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕੈਥੋਲਿਕ ਪਾਦਰੀ, ਫ੍ਰ. ਡੋਮਿਨਿਕ ਵਾਮੁਗੁੰਡਾ ਨੂੰ 6 ਦਸੰਬਰ 2003 ਨੂੰ ਦੇਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਵਾਮੁਗੁੰਡਾ ਦੀ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਜਾਂਦਿਆਂ ਕਾਰ ਨੂੰ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਲੁੱਟ ਲਿਆ ਗਿਆ।[6] ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਵਾਮੁਗੁੰਡਾ ਦੀ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਸੀ ਜਾਂ ਕਾਰਜੈਕਿੰਗ ਦੇ ਸਮੇਂ ਉਹ ਕੀ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਸਪੱਸ਼ਟੀਕਰਨ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਅਪਰਾਧ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਗਾਰਡ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਸਨ; ਕਾਰਾਊ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਗਾਰਡਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਉਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।[7] ਕਰੂਆ ਤਲਾਕਸ਼ੁਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਾਮੁਗੁੰਡਾ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸ ਦੇ ਕਥਿਤ ਸੰਬੰਧ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।[8]
ਇਨਾਮ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾ
[ਸੋਧੋ]1991 ਵਿੱਚ, ਕਰੂਆ ਨੂੰ 'ਹਿਊਮਨ ਰਾਈਟਸ ਵਾਚ' ਦੁਆਰਾ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਨਿਗਰਾਨ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।[9][10]
ਦਸੰਬਰ 1995 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਕੀਨੀਆ ਵੂਮੈਨ ਲਾਇਰਜ਼ (F.I.D.A.) ਦੁਆਰਾ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[11] 1999 ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕਮਿਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਜੁਰਿਸਟਸ ਦੇ ਕੀਨੀਆ ਸੈਕਸ਼ਨ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ 1999 ਕੀਨੀਆ ਜਿਊਰਿਸਟ ਆਫ਼ ਦਾ ਈਅਰ ਅਤੇ ਉਸੇ ਸਾਲ ਉਸੇ ਮਹੀਨੇ, ਕੀਨੀਆ ਦੀ ਲਾਅ ਸੋਸਾਇਟੀ (ਐਲਐਸਕੇ) ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਲੀਗਲ ਪ੍ਰੈਕਟੀਸ਼ਨਰ ਡੂ ਡਿਲੀਜੈਂਸ ਅਵਾਰਡ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ।[3]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Martha Karua: I'm Not Married But That's A Non-Issue". nairobiwire.com. 11 February 2013. Retrieved 1 March 2013.
{{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in:|publisher=(help) - ↑ "Martha Karua Biography and Profile". SoftKenya. Archived from the original on 16 ਫ਼ਰਵਰੀ 2017. Retrieved 15 February 2017.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ 3.0 3.1 3.2 Karua, Martha. "Profile". Wikifoundry. Retrieved 15 February 2017.[permanent dead link]
- ↑ Kamau, Munene (14 January 2013). "Martha Karua profile". Standard. Retrieved 15 February 2017.
- ↑ Press, Robert M. (12 August 2002). "Interview conducted and recorded by Robert M. Press" (PDF). Library of Congress. Retrieved 16 February 2017.
- ↑ "Kenya minister in carjack terror". BBC News. 7 December 2003. Retrieved 19 February 2017.
- ↑ Mark Agutu, ""Martha: I owe no-one an explanation"". Archived from the original on 16 December 2003. Retrieved 2008-01-27.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link), Daily Nation, 12 December 2003. - ↑ "Priest recalls night of terror". Daily Nation (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-05-24.[permanent dead link]
- ↑ "Priest recalls night of terror". Daily Nation (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-05-28.[permanent dead link]
- ↑ "ICJ Kenya to Award 2019 Jurist of the Year". www.icj-kenya.org. Archived from the original on 2020-08-01. Retrieved 2020-05-24.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Kasami, Dickens (6 July 2016). "Martha Karua is fit to be next chief justice - MP". TUKO. Retrieved 19 February 2017.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]- Profile: Martha Karua from NARC Archived 2017-02-20 at the Wayback Machine.