ਵਿਮਲਾ ਠਾਕਰ
ਵਿਮਲਾ ਠਾਕਰ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Vimala Thakar) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕੁਨ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਅਧਿਆਪਕ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਜਨਮ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1921 ਰਾਮਨਵਮੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਬਿਲਾਸਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਅਤੇ 11 ਮਾਰਚ 2009 ਨੂੰ ਮਾਊਂਟ ਆਬੂ ਵਿਖੇ ਫਾਲਗੁਨ ਪੂਰਨਿਮਾ ਦੇ ਦਿਨ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਰਾਜ ਦੇ ਅਕੋਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਮੱਧ-ਵਰਗੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ, ਉਹ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਜਵਾਨੀ ਦੌਰਾਨ ਧਿਆਨ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨਾਲ ਇਸ ਰੁਚੀ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕੀਤਾ।[1] ਉਸਨੇ ਪੂਰਬੀ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ, ਡਾ. ਸਰਵਪੱਲੀ ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ।
ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਭੂਦਨ (ਲੈਂਡ ਗਿਫਟ) ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਗਈ। ਵਿਨੋਬਾ ਭਾਵੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੇ ਜ਼ਮੀਨ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਗਰੀਬ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ। 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ, ਕਈ ਮਿਲੀਅਨ ਏਕੜ ਖੇਤਾਂ ਦੀ ਮੁੜ ਵੰਡ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[2] ਉਸਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਅਤੇ ਚੌੜਾਈ ਤੱਕ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ।
1958 ਵਿੱਚ, ਠਾਕਰ ਨੇ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਜਿੱਡੂ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਮੂਰਤੀ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੇ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਮੁਲਾਕਾਤ ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਵਾਲੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲੈਂਡ-ਗਿਫਟ ਅੰਦੋਲਨ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸਨੂੰ ਉਸਨੇ "ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਮੱਸਿਆ" ਕਿਹਾ - ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਆਤਮਿਕ ਮੁਕਤੀ।[3] ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਨ ਸਿਖਾਉਣ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ, ਭਾਰਤ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਵਿਚਕਾਰ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ। 1979 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਰਗਰਮੀ ਲਈ ਆਪਣੇ ਜਨੂੰਨ ਨੂੰ ਫਿਰ ਤੋਂ ਜਗਾਇਆ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕੇਂਦਰਿਤ ਉਦਯੋਗਾਂ, ਸਵੱਛਤਾ, ਸਥਾਨਕ ਸਵੈ-ਸ਼ਾਸਨ, ਅਤੇ ਸਰਗਰਮ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ 'ਬਾਹਰੀ' ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਾਲ 'ਅੰਦਰੂਨੀ' ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਨ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣ ਲਈ ਆਈਆਂ, ਇੱਕ ਵਿਕਾਸ ਉਸ ਦੀ 1984 ਦੀ ਕਿਤਾਬ "ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕਿਰਿਆ: ਇੱਕ ਸੰਪੂਰਨ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ" ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।[4] 1991 ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਪਣੀ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।
11 ਮਾਰਚ 2009 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਹੋਲੀ ਦੇ ਦਿਨ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਮਾਊਂਟ ਆਬੂ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਭਾਰਤ ਵਿਖੇ ਰਹਿ ਰਹੀ ਸੀ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Adams, Shanti, "The Challenge of Emptiness," in What Is Enlightenment? magazine, issue 10, Fall/Winter 1996
- ↑ D. Mackenzie Brown, Indian Political Thought from Ranade to Bhave, (Berkeley: University of California Press, 1970) p. 183
- ↑ Parish, Chris, "Set Them On Fire: Portrait of a Modern Sage" in What Is Enlightenment? magazine, issue 10, Fall/Winter 1996
- ↑ Mimi Albert, "Translating Spirituality Into Social Action: Profile of Vimala Thakar," in Yoga Journal Issue 70, Sept-Oct 1986, p.62.