ਹੇਮਾ ਰਾਜਗੋਪਾਲਨ
ਹੇਮਾ ਰਾਜਗੋਪਾਲਨ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Hema Rajagopalan) ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਭਰਤਨਾਟਿਅਮ ਡਾਂਸਰ, ਅਧਿਆਪਕ ਅਤੇ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫਰ ਹੈ।[1]
ਹੇਮਾ ਰਾਜਗੋਪਾਲਨ ਨੇ 1956 ਵਿੱਚ ਛੇ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਦੇਵਦਾਸੀ ਗੁਰੂ, ਸਵਰਨਾ ਸਰਸਵਤੀ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਹੇਠ ਨੱਚਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਹੇਮਾ ਰਾਜਗੋਪਾਲਨ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਆਰੇਂਗੇਟ੍ਰਮ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਭਰਤਨਾਟਿਅਮ ਦੀ ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਾਲ ਉੱਦਮ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਪਦਮਸ੍ਰੀ ਕੇ.ਐਨ. ਦੰਦਾਯੁਦਾਪਾਨੀ ਪਿੱਲਈ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਭਰਾਵਾਂ ਕੇ.ਐਨ. ਪੱਕੀਰੀਸਵਾਮੀ ਪਿੱਲਈ ਅਤੇ ਕੇ.ਐਨ. ਦਕਸ਼ਿਣਾਮੂਰਤੀ ਪਿੱਲਈ ਦੇ ਅਧੀਨ ਭਰਤਨਾਟਿਅਮ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਹੇਮਾ ਰਾਜਗੋਪਾਲਨ ਨੇ ਪਦਮ ਕਲਾਨਿਧੀ ਨਾਰਾਇਣਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ।[2]
ਹੇਮਾ ਰਾਜਗੋਪਾਲਨ 1974 ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਗੋ, ਇਲੀਨੋਇਸ ਚਲੀ ਗਈ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਭਾਰਤੀ ਪਰਵਾਸੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਜੇਬਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਦੋਸਤਾਂ ਲਈ ਛੋਟੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ। ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤਨਾਟਿਅਮ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਨਾਟਿਆ ਡਾਂਸ ਥੀਏਟਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।[3] ਨਾਟਿਆ ਡਾਂਸ ਥੀਏਟਰ ਅਭਿਨਯਾ ਦੁਆਰਾ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਹਾਵ-ਭਾਵ, ਤਾਲਬੱਧ ਫੁਟਵਰਕ, ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਸਰੀਰ ਦੀ ਗਤੀ, ਅਤੇ ਹੱਥਾਂ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਰਵਾਇਤੀ ਨਾਚਾਂ ਦੀ ਸਮਕਾਲੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ।[4]
2001 ਵਿੱਚ, ਹੇਮਾ ਰਾਜਗੋਪਾਲਨ ਨੇ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਕੋਲੰਬੀਆ ਕਾਲਜ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਭਰਤਨਾਟਿਅਮ ਡਾਂਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਡਾਇਸਪੋਰਾ: ਰੂਹਾਨੀ, ਕਲਾਸੀਕਲ, ਸਮਕਾਲੀ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ। 2006 ਵਿੱਚ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਡਾਂਸ ਇੰਡੀਆ, ਦੂਜੀ US ਭਰਤਨਾਟਿਅਮ ਡਾਂਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਦੁਬਾਰਾ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਕੀਤੀ।
ਹੇਮਾ ਰਾਜਗੋਪਾਲਨ ਨੂੰ ਏਸ਼ੀਅਨ ਅਮਰੀਕਨ ਹੈਰੀਟੇਜ ਕੌਂਸਲ, ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਸਿਟੀ ਤੋਂ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫਰ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਡਾਂਸਮੇਕਰਜ਼ ਫੋਰਮ ਦੁਆਰਾ ਨਵਾਂ ਕੰਮ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਕਲਾਤਮਕ ਉੱਤਮਤਾ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵ ਕਲਾ ਭਾਰਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹੇਮਾ ਰਾਜਗੋਪਾਲਨ ਨੂੰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਐਂਡੋਮੈਂਟ ਫਾਰ ਆਰਟਸ ਅਤੇ ਇਲੀਨੋਇਸ ਆਰਟਸ ਕੌਂਸਲ ਤੋਂ ਗ੍ਰਾਂਟਾਂ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਪੈਨਲਿਸਟ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਹੈ।[5][6] ਸਭ ਤੋਂ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਨਾਟਿਆ ਡਾਂਸ ਥੀਏਟਰ ਨੂੰ 2018 ਵਿੱਚ ਮੈਕਆਰਥਰ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਤੋਂ $50,000 ਦੀ ਗ੍ਰਾਂਟ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।[7]
ਹੇਮਾ ਰਾਜਗੋਪਾਲਨ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਵਿੱਚ ਨਾਟਿਆ ਡਾਂਸ ਥੀਏਟਰ ਦੀ ਕਲਾਤਮਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਧੀ ਕ੍ਰਿਤਿਕਾ ਰਾਜਗੋਪਾਲਨ ਸਹਿ-ਕਲਾਤਮਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੀਆਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਕਲਾਸਾਂ ਵੀ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ।[8]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Warnecke, Lauren. "For Hema Rajagopalan of Natya Dance, Indian dance is contemporary dance". chicagotribune.com.
- ↑ Kothari, Sunil (October 29, 2015). "Varna like none other" – via www.thehindu.com.
- ↑ "Review: Natya Dance's world premiere 'Inai' asks, what if there were no differences, racial or otherwise?".
- ↑ Swaminathan, Chitra (August 13, 2020). "Hema Rajagopalan's search for the solo dancer" – via www.thehindu.com.
- ↑ "NEA Online Grant Search - Grant Search". apps.nea.gov.
- ↑ "HEMA RAJAGOPALAN". chicagodancemakers.
- ↑ Reporter, India-West Staff. "Chicago-based Natya Dance Theatre Receives $50K MacArthur Grant". India West.[permanent dead link]
- ↑ "INSIDE: Natya Dance Theatre Founder and Artistic Director Hema Rajagopalan on the World Premiere of "INAI–The Connection"". October 17, 2019.