ਐਲੋਪੀਸੀਆ ਐਰੀਆਟਾ
ਐਲੋਪੀਸੀਆ ਐਰੀਆਟਾ ਨੂੰ ਸਪਾਟ ਗੰਜੇਪਨ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਅੋਟੋਇਮੁਉਨ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕੁਝ ਜਾਂ ਸਾਰੇ ਵਾਲ ਤੱਕ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਵਾਲ ਖੋਪੜੀ ਤੋ ਖਤਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੀ ਪਛਾਣ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਆਪਣੇ ਹੀ ਟਿਸ਼ੂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰਨ ਲਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।[1][2] ਅਕਸਰ ਇਹ ਖੋਪੜੀ 'ਤੇ ਗੰਜੇ ਚਟਾਕ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿਚ. 1-2 % ਕੇਸ ਦੇ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਹਾਲਤ ਪੂਰੇ ਖੋਪੜੀ (ਐਲੋਪਿਕਾ ਟੋਟਲੀਸ) ਤੱਕ ਫੈਲ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾ ਸਾਰੀ ਹੀ ਐਪੀਡਰਿਮਸ ਤੇ (ਐਲੋਪਿਕਾ ਯੁਨੀਵਰਸਲ) . ਇੰਞ ਤਰਾ ਦੇ ਐਲੋਪੀਸੀਆ ਐਰੀਆਟਾ ਹਾਲਾਤ ਤੇ ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਹੋਰ ਜਾਤੀ (ਸਪੀਸੀਜ਼) ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਪਰ ਸਕਦੇ ਹਨ .[3]
ਵਰਗੀਕਰ
[ਸੋਧੋ]ਆਮ ਤੌਰਰ ਤੇ, ਐਲੋਪੀਸੀਆ ਐਰੀਆਟਾ ਨਾਲ ਖੋਪੜੀ ਤੇ ਇੱਕ ਜਾ ਵੱਧ ਗੋਲ ਚਟਾਕ ਵਿੱਚ ਵਾਲ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ।[2][4]
- ਸਾਰੀ ਖੋਪੜੀ ਤੇ ਵਾਲ ਹੋਲੀ- ਹੋਲੀ ਤਰਾ ਨਾਲ ਨੂੰ ਖਤਮ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਸ ਕੇਸ 'ਚ ਹਾਲਤ ਲਾਈਟ ਐਲੋਪੀਸੀਆ ਐਰੀਆਟਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਐਲੋਪੀਸੀਆ ਐਰੀਆਟਾ ਮੋਨੋਕਲਿਉਸ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਹੀ ਸਥਾਨ ' ਵਿੱਚ ਗੰਜ ਬਾਰੇ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰ 'ਤੇ ਕਿਤੇ ਵੀ ਵਾਪਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।[5]
- ਐਲੋਪੀਸੀਆ ਐਰੀਆਟਾ ਮਲਟੀਕਲਿਉਸ ਵਾਲ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਕਈ ਖੇਤਰ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਉਪਹਾਸਿਸ ਸਿਰ ਦੇ ਘੇਰੇ 'ਤੇ ਇੱਕ ਲਹਿਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਾਲ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਸਿਰਫ ਦਾੜ੍ਹੀ ਵਿਚੱ ਹੀ ਸੀਮਿਤ ਹੈ ਇਸ ਨੂੰ ਐਲੋਪੀਸੀਆ ਐਰੀਆਟਾ ਬਾਰਬੇਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ।[2]
- ਅਗਰ ਮਰੀਜ਼ ਖੋਪੜੀ 'ਤੇ ਸਾਰੇ ਵਾਲ ਗੁਆ ਚੁੱਕਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਇਸ ਰੋਗ ਨੂੰ ਐਲੋਪੈਸਿਕ ਟੋਟਲੀਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਜੇ ਪਬਲਿਕ ਵਾਲ ਸਮੇਤ ਸਾਰੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਵਾਲ ਖਤਮ ਹੋ ਚੁਕੇ ਹਨ, ਰੋਗ ਨੂੰ ਫਿਰ ਐਲੋਪੈਸਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[6]
ਐਲੋਪੈਸਿਕ ਟੋਟਲੀਸ ਅਤੇ ਯੁਨੀਵਰਸਲ ਬਹੁਤ ਵਿਰਲੇ ਹਨ।[6]
ਚਿੰਨ੍ਹ ਅਤੇ ਲੱਛਣ
[ਸੋਧੋ]ਐਲੋਪੀਸੀਆ ਐਰੀਆਟਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਆਮ ਲੱਛਣ ਛੋਟੇ ਗੰਜਾ ਪੈਚ ਹਨ ਅਤੇ ਹੇਠਾ ਦੀ ਅਧੀਨ ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਹ ਲੱਗਭਗ ਆਮ ਚਮੜੀ ਦੀ ਤਰਾ ਦਿੱਸਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੈਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਕਾਰ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ, ਸਭ ਗੋਲ ਜਾ ਓਵਲ ਆਕਾਰ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।[7] ਐਲੋਪੀਸੀਆ ਐਰੀਆਟਾ ਅਕਸਰ ਖੋਪੜੀ ਅਤੇ ਦਾੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਾਲ - ਫਲਦਾਰ ਹਿੱਸੇ ਤੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।[8] ਵੱਖ ਵੱਖ ਚਮੜੀ ਖੇਤਰ ਵੀ ਉਸੇ ਵੇਲੇ 'ਤੇ ਵਾਲ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਅਤੇ ਦੁਆਰਾ ਉਗ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬਿਮਾਰੀ ਇੱਕ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਬੰਦ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਸਥਾਈ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਚਕਿਤ ਜ ਦੁਖਦਾਈ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।[9]
ਵਾਲ ਵਾਰੀ ਵਾਰੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਉੱਤੇ ਬਾਹਰ ਡਿੱਗ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਵਾਲਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਖੋਪੜੀ ਦੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਵਾਪਰਨ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਹੋਰ ਵੱਧ ਕੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ .[2] ਹੈਰਾਨੀਵਾਚਕ ਬਿੰਦੂ ਵਾਲ, ਕੰਢਾ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਦੇ ਨਾਲ ਤੰਗ ਅਧਾਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਗੁਣ ' ਹੈਰਾਨੀਵਾਚਕ ਬਿੰਦੂ "ਦਿੱਖ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ,[2] ਜਦ ਸਿਹਤਮੰਦ ਵਾਲ ਬਾਹਰ ਖਿੱਚ ਹੈ, ਕੁਝ ਹੋਰ ਵੀ ਬਾਹਰ ਆ ਜਾਦੇ ਹਨ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000E-QINU`"'</ref>" does not exist.[page needed]
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 Zoe Diana Draelos (August 30, 2007), Alopecia Areata. MedicineNet.com. Retrieved on August 12, 2015
- ↑ McElwee, Kevin J.; Boggess, Dawnalyn; Olivry, Thierry; Oliver, Roy F.; Whiting, David; Tobin, Desmond J.; Bystryn, Jean-Claude; King, Jr., Lloyd E.; Sundberg, John P. (1998). "Comparison of Alopecia areata in Human and Nonhuman Mammalian Species". Pathobiology. 66 (2): 90–107. PMID 9645633.
- ↑ Marks, James G; Miller, Jeffery (2006). Lookingbill and Marks' Principles of Dermatology (4th ed.). Elsevier Inc. ISBN 1-4160-3185-5}}
- ↑ "Alopecia areata". drbatul.com. Retrieved 12 August 2015.
- ↑ 6.0 6.1 Skin Conditions: Alopecia Areata. WebMD. Retrieved on December 2, 2007.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000012-QINU`"'</ref>" does not exist.[page needed]
- ↑ "Alopecia Areata". Professional Edition. Retrieved 12 August 2015.
- ↑ American Osteopathic College of Dermatology. Alopecia Areata. Dermatologic Disease Database. Aocd.org. Retrieved on August 12, 2015.