ਅਜ਼ਰ ਅੰਦਾਮੀ
ਅਜ਼ਰ ਅੰਦਾਮੀ (ਫ਼ਾਰਸੀ: آذر اندرامی, 8 ਦਸੰਬਰ 1926 - 19 ਅਗਸਤ 1984) ਇੱਕ ਈਰਾਨੀ ਡਾਕਟਰ ਅਤੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸੀ ਜੋ ਹੈਜ਼ੇ ਦੇ ਟੀਕੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
1926 ਵਿੱਚ ਇਰਾਨ ਦੇ ਰਸ਼ਥ ਵਿੱਚ ਜੰਮੀ, ਉਸ ਨੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।
ਅਜ਼ਰ ਅੰਦਾਮੀ ਦਾ ਜਨਮ 1926 ਵਿੱਚ ਰਾਸਟ ਦੇ ਸੱਘਰੀਸਜ਼ਾਨ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਚੌਥੀ ਬੱਚੀ ਅਤੇ ਇਕਲੌਤੀ ਧੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੀ ਅਕਾਦਮਿਕ ਛਾਲ ਨਾਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ ਸਕੂਲ ਦੀ ਪਡ਼੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਇੱਕ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਉਸ ਨੂੰ ਫੋਰਫ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਆਮ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਨੌਵੇਂ ਸਾਲ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੂੱ ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰ ਪ੍ਰੈਪਰੇਟਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਨੇ 1946 ਵਿੱਚ ਦਾਨੇਸ਼ਸਰਾ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ 1947 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਬਣ ਗਈ। ਸੰਨ 1951 ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਸ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਕੁਦਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਡਿਪਲੋਮਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। 1953 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਮੈਡੀਸਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਤਹਿਰਾਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਦਾਖਲਾ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਅਤੇ 1953 ਵਿੱਚੋਂ ਡਾਕਟਰ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਵਜੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਈ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਸ ਨੇ ਗਾਇਨੀਕੋਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਪਾਸਟਰ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਅਤੇ ਫਿਰ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਚਲੀ ਗਈ।
ਡਾ. ਅਜ਼ਰ ਅੰਦਾਮੀ ਨੇ ਕਈ ਵਿਦਵਤਾਪੂਰਨ ਪੇਪਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਹੈਜ਼ਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਕਾਢ ਕੱਢੀ, ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ।[1]
ਈ. ਐਲ. ਟੋਰ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਵਿਕਾਸ[ਸੋਧੋ]
1934 ਤੋਂ 1967 ਤੱਕ ਹੈਜ਼ਾ ਵਰਗੀ ਬਿਮਾਰੀ (ਅਲ ਤੋਰ) ਇਰਾਨ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ। ਏਲ ਟੋਰ ਹੈਜ਼ਾ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਦਸਤ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਇੱਕ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਛੋਟੀ ਅੰਤਡ਼ੀ ਵਿੱਚ ਕੀਟਾਣੂਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਕੀਟਾਣੂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਮਲ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਦੂਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ, ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੈਜ਼ਾ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਟੀਕਾ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਟੀਕਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਕੇਂਦਰ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਸਟਰ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਮਾਈਕਰੋਬਾਇਓਲੋਜੀ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਨੂੰ ਸਾਰੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਇੱਕ ਅੰਗ ਵਿਭਾਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਐਲ ਟੋਰ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਭਿਆਨਕ ਅਤੇ ਦਰਦਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਆਫ਼ਤਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਮੌਤ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ[ਸੋਧੋ]
19 ਅਗਸਤ 1984 ਨੂੰ 57 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਵੀਨਸ ਗ੍ਰਹਿ ਉੱਤੇ "ਅੰਦਾਮੀ" ਨਾਮ ਦੇ ਇੱਕ ਗੱਡੇ ਦਾ ਨਾਮ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਗੋਲ ਸੰਘ ਦੁਆਰਾ ਉਸ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[2]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "آذر اندامی - سایت خبری گیلتاب". سایت خبری گیلتاب (in ਫ਼ਾਰਸੀ). 2000-01-01. Archived from the original on 2015-10-20. Retrieved 2016-03-02.
- ↑ "This Day in History". Kayhan International. Kayhan. 18 August 2015. Retrieved 23 January 2019.