ਅਮਰਾਵਤੀ ਨਦੀ
| ਅਮਰਾਵਤੀ ਨਦੀ | |
|---|---|
 ਅਮਰਾਵਤੀ ਨਦੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀਆਂ | |
| ਸਰੀਰਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ | |
| Mouth | |
• ਟਿਕਾਣਾ | ਕਰੂਰ ਵਿਖੇ |
• ਗੁਣਕ | 10°57′36″N 78°4′53″E / 10.96000°N 78.08139°E |
• ਉਚਾਈ | 360 feet (110 m) |
| ਲੰਬਾਈ | 282 kilometers (175 mi) |
| Basin size | 8,380 square kilometers (3,240 sq mi)[1] |
ਅਮਰਾਵਤੀ ਨਦੀ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਨਾਮ: Amaravati River), ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਰਾਜ, ਕਰੂਰ ਅਤੇ ਤਿਰੂਪੁਰ ਦੇ ਉਪਜਾਊ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਾਵੇਰੀ ਨਦੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੀ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀ ਹੈ।
ਰਸਤਾ[ਸੋਧੋ]
282 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (175 ਮੀਲ) ਲੰਬੀ ਅਮਰਾਵਤੀ ਨਦੀ ਕੇਰਲਾ/ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ ਮਨਜਾਮਪੱਟੀ ਘਾਟੀ ਦੇ ਤਲ ਤੋਂ, ਅੰਨਮਲਾਈ ਪਹਾੜੀਆਂ ਅਤੇ ਤਿਰੂਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਇੰਨੀਰਾ ਗਾਂਧੀ ਵਾਈਲਡ ਲਾਈਫ ਸੈੰਕਚੂਰੀ ਵਿੱਚ ਪਲਨੀ ਪਹਾੜੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਅਮਰਾਵਤੀਨਗਰ ਵਿਖੇ ਅਮਰਾਵਤੀ ਸਰੋਤ ਅਤੇ ਅਮਰਾਵਤੀ ਡੈਮ ਦੁਆਰਾ ਉੱਤਰ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਉਤਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਉਦਾਲਮੈਪੱਟਾਈ ਵਿੱਚ ਅਜੰਦਾ ਘਾਟੀ ਦੇ ਮੂੰਹ ਤੇ ਕਲੈਪੁਰਮ ਨਦੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਧਾਰਾਪੁਰਾਮ ਅਤੇ ਅਰਾਵਾਕੁਰੀਚੀ ਦੁਆਰਾ ਇਹ ਕਾਯੂਰ ਤੋਂ 10 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (6 ਮੀਲ) ਦੂਰ ਤਿਰੂਮੁਕੁਦਾਲ ਵਿਖੇ ਕਾਵੇਰੀ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਨੰਗਾਂਜੀ, ਕੁਦਾਵਨਾਰ, ਸ਼ਨਮੁਗ ਨਾਧੀ, ਉੱਪਰ, ਕੁਦੁਮਰ, ਥਨੇਰ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀਆਂ ਅਮਰਾਵਤੀ ਨਦੀ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੇਰਲਾ ਤੋਂ ਪਾਂਬਰ ਅਤੇ ਚਿਨਾਰ ਨਦੀਆਂ ਦੀ ਨਦੀ ਵੀ ਹੈ।
ਵਰਤੋਂ[ਸੋਧੋ]
ਇਹ ਨਦੀ ਤਿਰੂਪੁਰ ਅਤੇ ਕਰੂਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ 60,000 acres (240 km2) ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਦੀ ਸਿੰਜਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ।[2] ਅਮਰਾਵਤੀ ਡੈਮ ਵਿੱਚ 4 ਮੈਗਾਵਾਟ ਬਿਜਲੀ ਉਤਪਾਦਨ ਸਮਰੱਥਾ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਅਮਰਾਵਤੀ ਨਦੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਬੇਸਿਨ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਕਰੂਰ ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ, ਉਦਯੋਗਿਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਕੂੜੇ ਦੇ ਨਿਪਟਾਰੇ ਲਈ ਭਾਰੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਰੰਗਣ ਅਤੇ ਬਲੀਚਿੰਗ ਇਕਾਈਆਂ ਕਾਰਨ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਅੱਜ ਕੱਲ ਕਰੂਰ ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਮਰਾਵਤੀ ਨਦੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਾਫ ਸਤਹ 'ਤੇ ਵੇਖਣ ਨਾਲ ਬਦਲਾਅ ਆਸਪਾਸ ਹਨ।[3]
ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]
ਨਦੀ ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਨਾਮ ਅਨਪੋਰੁਨਾਇ ਅਤੇ ਆਮਬਰਾਵਤੀ ਹਨ। ਅਮਰਾਵਤੀ, ਭਗਵਾਨ ਇੰਦਰ ਦੇ ਸਵਰਗ ਦੇ ਹਰਿਆਲੀ ਅਤੇ ਕਲਪ੍ਰਿਕਸ਼ਾ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨਾਮ ਅਮਰਾਵਤੀ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਿੰਦੂ ਪਿਛਲੇ ਅਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਦੀ ਗੂੰਜ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੁਆਰਾ, ਨਦੀ ਸਵਰਗ ਦੇ ਰੂਪ ਅੰਬਾਲ ਦੇਵੀ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਹੈ। ਅਮਰਾਵਤੀ ਨਦੀ ਪੱਛਮੀ ਘਾਟ ਦੀ ਅੰਜਨਾਦ ਘਾਟੀ (ਅਨੀਮਲਾਈ, ਕੇਰਲਾ ਰਾਜ) ਵਿੱਚ ਜੀਵਤ ਰੂਪ ਧਾਰ ਲੈਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀਆਂ ਢਲਾਣਾਂ ਹਰ 12 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕੁਰਿੰਜੀ ਖਿੜਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਉਦੁਮਲਾਈਪੱਟੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਮੈਦਾਨਾ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਧਰਮਪੁਰਮ ਅਤੇ ਕਰੂਰ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਅਮੀਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੀ ਨਦੀਆਂ (282 ਕਿਮੀ) ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜੋ ਕਰੂਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕਾਵੇਰੀ ਨਦੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਗੈਲਰੀ[ਸੋਧੋ]
-
ਕਦਾਥੂਰ ਦੇ ਅਰਜਨੇਸ਼ਵਰ ਮੰਦਰ ਨੇੜੇ ਅਮਰਾਵਤੀ ਨਦੀ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ -
ਕਰੂਰ ਵਿਖੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਮਰਾਵਤੀ ਨਦੀ ਦਾ ਬਿਸਤਰਾ -
ਐੱਨ.ਐੱਚ .7 'ਤੇ ਕਰੂਰ ਨੇੜੇ ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ਾ
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Integrated Hydrological Data Book" (PDF). India. p. 76. Archived from the original (PDF) on 20 May 2014. Retrieved 25 March 2014.
- ↑ The Hindu, M. Gunasekaran To assess water loss in Amaravathi basin Archived 2008-09-17 at the Wayback Machine. 2 April 2007
- ↑ Marcus Moench, Rethinkng the Mosaic, Investigations into Local Water Management, Addressing Constraints in Complex Systems, Chapter 1: Meeting the Water Management Needs of South Asia in the 21st Century Archived 21 November 2008 at the Wayback Machine., pub: Nepal Water Conservation Foundation, Kathmandu, and the Institute for Social and Environmental Transition, Boulder, Colorado, U.S.A., 1999, pp 145-146