ਅੰਬਾਲਾ

ਅੰਬਾਲਾ अम्बाला Amballa
City
Ambala Cantonment Railway Station
ਦੇਸ਼	ਭਾਰਤ
State	ਹਰਿਆਣਾ
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ	ਅੰਬਾਲਾ
ਸੰਸਥਾਪਕ	14th century CE
ਨਾਮ-ਆਧਾਰ	Bhawani Amba (Goddess)
ਖੇਤਰ
• ਕੁੱਲ	1,568.85 km2 (605.74 sq mi)
ਉੱਚਾਈ	264 m (866 ft)
ਆਬਾਦੀ  (2011)
• ਕੁੱਲ	2,07,934 (UA)
Languages
• Official	Hindi, Punjabi
ਸਮਾਂ ਖੇਤਰ	ਯੂਟੀਸੀ+5:30 (IST)
PIN	1330xx,1340xx
Telephone code	0171
ਵਾਹਨ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ	HR01(private), HR37(commercial)
Sex ratio	869/1000
ਵੈੱਬਸਾਈਟ	ambala.nic.in

ਅੰਬਾਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਰਿਆਣਾ ਰਾਜ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਵਲੋਂ ਦੋ ਸੌ ਕਿੱਲੋ ਮੀਟਰ ਜਵਾਬ ਦੇ ਵੱਲ ਸ਼ੇਰਸ਼ਾਹ ਵਿਦਵਾਨ ਰਸਤਾ ( ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜ ਮਾਰਗ ਨੰਬਰ ੧ ) ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਅੰਬਾਲਾ ਛਾਉਨੀ ( cantt ) ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰੇਲਵੇ ਜੰਕਸ਼ਨ ਹੈ। ਅੰਬਾਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਸੀਮਾ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਅੰਬਾਲਾ ਛਾਉਨੀ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਫੌਜੀ ਆਗਾਰ ਹੈ। ਭੂਗੋਲਿਕ ਹਾਲਤ ਦੇ ਕਾਰਨ ਪਰਿਆਟਨ ਕਾਂ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅੰਬਾਲਾ ਦਾ ਮਹਤਵਪੂਰਣ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ।

ਅੰਬਾਲਾ ਨਾਮ ਦੀ ਉਤਪੱਤੀ ਸ਼ਾਇਦ ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਦੀ ਅੰਬਾਲਿਕਾ ਦੇ ਨਾਮ ਵਲੋਂ ਹੋਈ ਹੋਵੇਗੀ। ਅਜੋਕੇ ਜਮਾਨੇ ਵਿੱਚ ਅੰਬਾਲਾ ਆਪਣੇ ਵਿਗਿਆਨ ਸਾਮਗਰੀ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਮਿਕਸੀ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਅੰ‍ਬਾਲਿਆ ਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨ ਨਗਰੀ ਕਹਿ ਕਰ ਵੀ ਪੁੱਕਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਯੋਂਕਿ ਇੱਥੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸਮੱਗਰੀ ਉਦਯੋਗ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਦਾ ਲਗਭਗ ਚਾਲ੍ਹੀ ਫ਼ੀਸਦੀ ਉਤ‍ਪਾਦਨ ਅੰ‍ਬਾਲਿਆ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਅੰਨ‍ਯ ਮਤ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਅੰਬਾਂ ਦੇ ਬਾਗ ਬਗੀਚੇ ਬਹੁਤ ਸਨ , ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਨਾਮ ਅੰ‍ਬਾ ਵਾਲਾ ਅਰਥਾਤ ਅੰ‍ਬਾਲਿਆ ਪੈ ਗਿਆ।

ਸਿੱਖਿਆ

ਅੰਬਾਲਾ ਛਾਉਨੀ ਵਿੱਚ ਏਸ ਡੀ ਕਾਲਜ , ਆਰਿਆ ਕੰਨ‍ਜਾਂ ਮਹਾਂਵਿਦਿਆਲਾ , ਗਾਂਧੀ ਮੈਮੋਰਿਅਲ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਰਾਜਕੀਏ ਮਹਾਂਵਿਦਿਆਲਾ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਐਸ.ਡੀ. ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਦਫ਼ਤਰ ਪਰਬੰਧਨ ਦੇ ਅਧ‍ਨਿਪਟਾਰਾ ਦੀ ਵ‍ਯਵਸ‍ਸੀ ਬੀ ਏ , ਬੀ ਕੰਮ ਅਤੇ ਡਿਪ‍ਲੋਮਾ ਸ‍ਤਰ ਉੱਤੇ ਉਪਲਬ‍ਧ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਸ਼‍ਾਏ ਦੇ ਅਧ‍ਨਿਪਟਾਰਾ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਸਿਰਫ ਏਸ ਡੀ ਕਾਲਜ , ਅੰ‍ਬਾਲਿਆ ਛਾਉਨੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਕਾਲਜ ਹੈ। ਅੰ‍ਬਾਲਿਆ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਏਮ ਡੀ ਏਸ ਡੀ ਗਰਲ‍ਜ ਕਾਲਜ , ਡੀ ਏ ਵੀ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਆਤ‍ਮਾ ਨੰਨ‍ਦ ਜੈਨ ਕਾਲਜ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਅੰਬਾਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਆਤਮਾਨੰਦ ਜੈਨ ਸੀਨੀਅਰ ਸੇਕੇਂਡਰੀ ਸਕੂਲ , ਸ਼੍ਰੀ ਆਤਮਾਨੰਦ ਜੈਨ ਸੀਨੀਅਰ ਮਾਡਲ ਸਕੂਲ , ਸ਼੍ਰੀ ਆਤਮਾਨੰਦ ਜੈਨ ਫਤਹਿ ਵੱਲਭ ਸਕੂਲ , ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਸਕੂਲ , ਏਨ ਏਨ ਏਮ ਡੀ ਸਕੂਲ , ਡੀ ਏ ਵੀ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲ , ਪੀ ਦੇ ਆਰ ਜੈਨ ਸਕੂਲ , ਚਮਨ ਬਗੀਚੀ , ਏ ਏਸ ਹਾਈ ਸਕੂਲ , ਸਪ੍ਰਿੰਗਫੀਲਡ ਸਕੂਲ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਸਕੂਲ ਹਨ।

ਸੈਰ

ਅੰ‍ਬਾਲਿਆ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਸ਼ਚਿਮੋਤ‍ਤਰ ਸੀਮਾ ਉੱਤੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਵਾ ਫੌਜ ਮੁਖ‍ਯਾਲਾ ਵੀ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਮੁਖੀਆ ਪਾਰਕ , ਨੇਤਾ ਜੀ ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਪਾਰਕ , ਇੰਦਿਰਾ ਪਾਰਕ ਅਤੇ ਮਹਾਵੀਰ ਫੁਲਵਾੜੀ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਇਸ ਪਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸ‍ਥਾਨੀਏ ਨਾਗਰਿਕ ਸਵੇਰੇ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਘੁੱਮਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮਨੋਰੰਜਨ ਹੇਤੁ ਇੱਥੇ ਨਿਗਾਰ , ਕੈਪਿਟਲ , ਨਿਸ਼ਾਤ ਅਤੇ ਨਾਵਲ‍ਟੀ ਸਿਨੇਮਾਘਰ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਅੰ‍ਬਾਲਿਆ ਵਲੋਂ ਉਂਜ ਤਾਂ ਅਨੇਕ ਲਘੂਪਤਰਪਤਰਿਕਾਵਾਂਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਸ਼ਚਿਮੋਤ‍ਤਰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਿੰਨ‍ਦਿੱਤੀ ਦੈਨਿਕ ਪੰਜਾਬ ਕੇਸਰੀ ਵੀ ਅੰ‍ਬਾਲਿਆ ਵਲੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅੰ‍ਬਾਲਿਆ ਛਾਉਨੀ , ਅੰ‍ਬਾਲਿਆ ਸਦਰ ਅਤੇ ਅੰ‍ਬਾਲਿਆ ਸ਼ਹਿਰ ਤਿੰਨ ਨਿਵੇਕਲਾ ਅਤੇ ਸ‍ਤੰਤਰਤ ਸ‍ਥਾਨੀਏ ਨਿਕਾਏ ਇੱਥੇ ਲੋਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਹੇਤੁ ਸ‍ਥਾਪਿਤ ਹਨ।