ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਨਿਜ਼ਾਰੀ ਇਸਮਾਈਲੀ ਸ਼ੀਆ ਦੇ ਇਮਾਮਤ ਦਾ/ਦੀ ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ
Persian: آقاخان
Arabic: آغا خان
ਮੌਜੂਦਾ
ਵਰਤਮਾਨ ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ 2014 ਵਿੱਚ
ਸ਼ਾਹ ਕਰੀਮ ਅਲ-ਹੁਸੈਨੀ
11 ਜੁਲਾਈ 1957 ਤੋਂ
ਜਾਣਕਾਰੀ
StyleHis Highness
ਪਹਿਲਾ ਰਾਜਾਹਸਨ ਅਲੀ ਸ਼ਾਹ
ਗਠਨ1817

ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ ( Persian: آقاخان , Arabic: آغا خان  ; ਆਕਾ ਖ਼ਾਨ ਅਤੇ ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ ਵਜੋਂ ਵੀ ਲਿਪੀਅੰਤਰ ਮਿਲ਼ਦਾ ਹੈ) [1] ਨਿਜ਼ਾਰੀ ਇਸਮਾਈਲੀ ਸ਼ੀਆ ਦੇ ਇਮਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਲਕਬ ਹੈ। 1957 ਤੋਂ, ਇਸ ਲਕਬ ਦਾ ਧਾਰਕ 49ਵਾਂ ਇਮਾਮ, ਪ੍ਰਿੰਸ ਸ਼ਾਹ ਕਰੀਮ ਅਲ-ਹੁਸੈਨੀ, ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ ਚੌਥਾ (ਜਨਮ 1936) ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਆਖਰੀ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਵਾਰਸ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। [2]

ਲਕਬ

[ਸੋਧੋ]

ਲਕਬ " ਆਗ਼ਾ " ਅਤੇ " ਖ਼ਾਨ " ਲਕਬਾੰ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ "ਆਗ਼ਾ" ਫਾਰਸੀ ਵਿੱਚ "ਆਕਾ" ਹੈ। " ਆਗ਼ਾ " ਸ਼ਬਦ ਪੁਰਾਣੇ ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਮੰਗੋਲੀਆਈ "ਆਕਾ" ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਦਮੀ", [3] [4] ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਮਾਲਕ" ਜਾਂ "ਪ੍ਰਭੂ" ਵਰਗਾ ਕੁਝ। ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਮੰਗੋਲੀਆਈ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ " ਖ਼ਾਨ " ਦਾ ਅਰਥ ਰਾਜਾ ਜਾਂ ਹਾਕਮ ਹੈ। [5]

ਇਸਮਾਈਲੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਵਿਦਵਾਨ, ਫਰਹਾਦ ਦਫ਼ਤਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, [6] ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ [7] ਨਿਜ਼ਾਰੀ ਇਸਮਾਈਲੀਆਂ (1817 -1881) ਦੇ 46ਵੇਂ ਇਮਾਮ ਹਸਨ ਅਲੀ ਸ਼ਾਹ (1800-1881) ਨੂੰ ਫ਼ਾਰਸ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਫਤਹਿ-ਅਲੀ ਸ਼ਾਹ ਕਾਜਰ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਸਨਮਾਨਜਨਕ ਲਕਬ ਹੈ। [8] ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦਫ਼ਤਰੀ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ III ਵੱਲੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਨੋਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕਰਦਾ ਹੈ: ਕਿ ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ ਇੱਕ ਲਕਬ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਓਰਫ਼ ਨਾਮ ਹੈ ਜੋ ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ I ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਇੱਕ ਜਵਾਨ ਸੀ। [7] [9]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. Daftary, Farhad (2007). The Ismāʻı̄lı̄s: their history and doctrines (2nd ed.). Cambridge University Press. ISBN 978-0-511-35561-5.
  2. Compagna, Lawrence (2019-03-06). Genealogy: Tools, Tricks and Tips for putting together your family tree (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Candco Publishing, a division of the Candco Corporation.
  3. "the definition of aga". Dictionary.com. Archived from the original on 7 July 2016. Retrieved 17 June 2016.
  4. "imla". www.nisanyansozluk.com. Archived from the original on 22 July 2015. Retrieved 17 June 2016.
  5. Fairbank, John King (1978). The Cambridge History of China. Cambridge University Press. p. 367.
  6. "The Institute of Ismaili Studies". Archived from the original on 12 May 2013. Retrieved 2 April 2013.
  7. 7.0 7.1 (...) H.H. the Aga Khan 'who is known amongst his followers by the following names: "Hazarat Mowlana Dhani Salamat Datar, Pir Salamat, Sarkar Saheb, Huzur Pur Nur, Dhani Salamat, Hazar Imam, Dhani Pir, Aga Khan." '
  8. Daftary, Farhad (2004). Ismaili Literature: A Bibliography Of Sources And Studies. Institute of Ismaili Studies. ISBN 978-1-850-43439-9.
  9. Russell, Justice. "Haji Bibi vs H.H. Sir Sultan Mahomed Shah, 1 September 1908". indiankanoon.org. Indian Kanoon. Archived from the original on 14 July 2018. Retrieved 14 November 2018.