ਇਟਸਿੱਟ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਇਟਸਿੱਟ
Trianthema portulacastrum

ਇਟਸਿੱਟ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਨਾਮ: Trianthema monogyna ਜਾਂ Trianthema portulacastrum) ਬਰਫ਼ ਦੇ ਪੌਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਲੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਮ ਨਾਵਾਂ ਮਾਰੂਥਲ ਹਾਰਸਪਰਸਲੇਨ, ਬਲੈਕ ਪਿਗਵੀਡ, ਅਤੇ ਜਾਇੰਟ ਪਿਗਵੀਡ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਫਰੀਕਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਸਮੇਤ ਕਈ ਮਹਾਂਦੀਪਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦਾ ਜੱਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਵਜੋਂ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਖਰਾਬ ਖੇਤਰਾਂ ਅਤੇ ਕਾਸ਼ਤ ਵਾਲੀ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਨਦੀਨ ਵਜੋਂ ਉੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਚੌੜੀ ਪੱਤੀ ਵਾਲਾ ਇਹ ਨਦੀਨ, ਸਾਉਣੀ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ।

ਇਹ ਸਪੀਸੀਜ਼ ਬੀਟ ਲੀਫਹੌਪਰ (ਸਰਕੁਲੀਫਰ ਟੈਨੇਲਸ) ਲਈ ਇੱਕ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਪੌਦਾ ਹੈ।[1]

ਵਰਣਨ[ਸੋਧੋ]

ਇਹ ਇੱਕ ਸਲਾਨਾ ਜੜੀ ਬੂਟੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਮੀਟਰ ਲੰਬੇ ਤਣੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਸਟ੍ਰੇਟ ਮੈਟ ਜਾਂ ਕਲੰਪ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਰੇ ਤੋਂ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਵਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਵਾਲ ਰਹਿਤ ਅਤੇ ਮਾਸਦਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪੱਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇ ਗੋਲ ਜਾਂ ਅੰਡਾਕਾਰ ਬਲੇਡ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ 4 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਲੰਬੇ ਛੋਟੇ ਪੇਟੀਓਲਜ਼ ਉੱਤੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਕੱਲੇ ਫੁੱਲ ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਧੁਰੇ ਵਿਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਫੁੱਲ ਵਿੱਚ ਪੱਤੀਆਂ ਦੀ ਘਾਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਜਾਮਨੀ, ਪੱਤੀਆਂ ਵਰਗੀ ਸੀਪਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਫਲ ਡੰਡੀ ਤੋਂ ਉੱਭਰਦਾ ਇੱਕ ਕਰਵ, ਸਿਲੰਡਰ ਕੈਪਸੂਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਅੱਧਾ ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੱਕ ਲੰਬਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਉੱਪਰ ਦੋ ਖੜ੍ਹੇ, ਨੋਕਦਾਰ ਖੰਭ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਕੈਪਸੂਲ ਖੁੱਲ੍ਹਦਾ ਹੈ।

ਬੀਜ ਦਾ ਫੈਲਾਅ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਬੀਜ ਨੂੰ ਫਲ ਦੀ ਅਲੱਗ ਟੋਪੀ 'ਤੇ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਪਾਣੀ 'ਤੇ ਤੈਰਦਾ ਹੈ। ਹੋਰ ਬੀਜ ਫਲ ਦੇ ਬਚੇ ਹੋਏ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚੋਂ ਡਿੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਇਸ ਦੇ ਮਰਨ ਅਤੇ ਸੁੱਕ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੌਦੇ ਉੱਤੇ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਅਗਲੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਪੁਨਰ ਉਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਕੋ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਇਹ ਨਦੀਨ ਵਾਰ ਵਾਰ ਜੰਮਦਾ ਹੈ, ਕਿਓੰਕੇ ਇਸਦੇ ਨਵੇਂ ਬਣੇ ਬੀਜ ਉਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਹੀ ਜੰਮ ਪੈਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਸਰਦੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੇ ਇਸਦਾ ਬੀਜ ਸੌਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਗਰਮੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੇ ਦੁਬਾਰਾ ਜੰਮਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਚਰ ਪਸ਼ੂਆਂ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਕੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਾਇਟ੍ਰੇਟ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Trianthema portulacastrum. Flora of North America.