ਐਸਪ੍ਰੈਸੋ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
Espresso
ਕਿਸਮHot
ਮੂਲ ਉਤਪਤੀItaly
ਰੰਗBlack

ਐਸਪ੍ਰੈਸੋ (/ɛˈsprɛs/, ਇਤਾਲਵੀ: [esˈprɛsso]. ", "ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ" ਜਾਂ "ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਲਈ") ਉਹ ਕੌਫੀ ਹੈ ਜੋ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਕਰੀਬ ਉਬਾਲ ਕੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਬਾਰੀਕ ਪੀਸੀ ਕੌਫੀ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢਣ ਨਾਲ ਬੰਦੀ ਹੈ।

ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਐਸਪ੍ਰੇਸੋ ਕਾਫੀ ਬਾਕੀ ਕੌਫੀ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਨਾਲੋਂ ਗਾਢ਼ੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਦੇ ਮਿਲੇ ਹੋਏ ਪਾਉਡਰ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਜਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਤੋਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਰੀਮ ਪਾਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। [1] ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕਾਰਣ, ਸੁਆਦ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣ ਦੀ ਇੱਕ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤਾਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਏਸਪ੍ਰੈਸੋ ਹੋਰ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੈਫ਼ੇ ਲਾਤੇ, ਕੈਪੂਚੀਨੋ, ਕੈਫ਼ੇ ਮਾਕੀਆਟੋ, ਕੈਫ਼ੇ ਮੌਕਾ, ਫਲੈਟ ਵਾਇਟ, ਜਾਂ ਅਮੈਰੀਕਾਨੋ ਲਈ ਆਧਾਰ ਵੀ ਹੈ।

ਐਸਪ੍ਰੈਸੋ ਵਿੱਚ ਕੈਫੀਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀ ਯੂਨਿਟ ਵਾਲੀਅਮ ਬਾਕੀ ਸਭ ਕਾਫੀ ਨਾਲੋਂ ਵਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦਾ ਆਮ ਪਰੋਸਣ ਦਾ ਆਕਾਰ ਬਹੁਤ ਛੋਟਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਕੱਪ ਆਮ ਕਾਫੀ ਨਾਲੋਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਕੈਫੀਨ ਸਮੱਗਰੀ, ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਆਮ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਉਲਟ ਹੈ।[2] ਪਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੌਫੀ ਦੀ ਅਸਲ ਕੈਫੀਨ ਸਮੱਗਰੀ ਉਸਦੇ ਆਕਾਰ, ਬੀਨ ਮੂਲ, ਭੁਨੰਣ ਦੇ ਢੰਗ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਾਰਕਾਂ ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ,  "ਖਾਸ" ਐਸਪ੍ਰੈਸੋ ਵਿੱਚ ਆਮ ਕੌਫੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕੈਫੀਨ ਸਮੱਗਰੀ 120 ਤੋਂ 170 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ[3] ਬਨਾਮ 150 ਤੋਂ 200 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[4][5]

ਬਰਿਊਇੰਗ[ਸੋਧੋ]

ਐਸਪ੍ਰੈਸੋ ਬਰਿਊਇੰਗ
ਬਾਰੀਕ-ਕਾਫੀ ਜ਼ਮੀਨ ਲਈ espresso

ਉਹ ਕੌਫੀ ਹੈ ਜੋ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਕਰੀਬ ਉਬਾਲ ਕੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਬਾਰੀਕ ਪੀਸੀ ਕੌਫੀ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢਣ ਨਾਲ ਬੰਦੀ ਹੈ। ਕੌਫੀ ਨੂੰ ਟੈਪ ਕਰਨ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਦਾ ਰਸਾਵ ਥੱਲੇ ਤੱਕ ਵਧਦਾ ਹੈ।[6] ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ, ਕੌਫ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪਾਉਡਰ ਮਿਸ਼ਰਿਤ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਸਿਰਪ ਨੁਮਾ ਪੇਅ ਤਿਆਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕ੍ਰੀਮ [7][8]  ਨੂੰ ਪੀਸੀ ਹੋਈ ਕੌਫੀ ਦੇ ਤਾਲਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗਾਢ਼ੇ ਮਿਸ਼੍ਰਣ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਜਿਹਾ ਹੋਰ ਬਰਿਊਇੰਗ ਢੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ. ਐਸਪ੍ਰੈਸੋ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਈ ਵੀ ਇੱਕ ਪੱਕੀ ਮਿਆਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ,[9] ਪਰ ਇਸਦੀ ਮਾਤਰਾ, ਤਾਪਮਾਨ, ਪਾਣੀ ਦਾ ਦਬਾਵ ਅਤੇ ਰਿਸਾਵ ਦੇ ਸਮੇਂ ਬਾਰੇ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਹਨ।[10][11] 

ਇਤਾਲਵੀ ਐਸਪ੍ਰੈਸੋ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਵੱਲੋਂ "ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਇਤਾਲਵੀ ਐਸਪ੍ਰੈਸੋ" ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਦੱਸੇ ਗਏ ਤਕਨੀਕੀ ਮਾਪਦੰਡ ਹਨ:[12]

ਪੈਰਾਮੀਟਰ ਮਾਤਰਾ 
ਪੀਸੀ ਕਾਫੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ 7 ± 0.5 g (0.247 ± 0.018 oz)
ਯੂਨਿਟ ਤੋਂ ਨਿਕਲਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 88 ± 2 °C (190 ± 4 °F)
ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ 67 ± 3 °C (153 ± 5 °F)
ਪਾਣੀ ਦੇ ਇੰਦਰਾਜ਼ ਨੂੰ ਦਬਾਅ 9 ± 1 bar (900 ± 100 kPa)
ਰਿਸਾਵ ਦਾ ਸਮਾਂ 25 ± 5 ਸਕਿੰਟ
ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਮਾਤਰਾ (ਕ੍ਰੀਮ ਸ਼ਾਮਿਲ) 25 ± 2.5 ml (0.880 ± 0.088 imp fl oz; 0.845 ± 0.085 US fl oz)

ਐਸਪ੍ਰੈਸੋ ਭੁਨੰਣਾ[ਸੋਧੋ]

ਐਸਪ੍ਰੈਸੋ ਇੱਕ ਕੌਫੀ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕੌਫੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਢੰਗ ਵੀ. ਇਹ ਖਾਸ ਬੀਨ, ਬੀਨ ਮਿਸ਼ਰਣ ਜਾਂ ਪਾਸਟ੍ਰਾਮੀ ਪੱਧਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਬੀਨ ਜਾਂ ਪਾਸਟ੍ਰਾਮੀ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ, ਜਿਆਦਾ ਪਾਸਟ੍ਰਾਮੀ ਹੈ ਨੂੰ ਅਹਿਮੀਅਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਦੂਰ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ, ਥੋੜ੍ਹੀ ਹਲਕੀ ਸੇਕੀ ਕੌਫੀ, ਜਦਕਿ ਇਟਲੀ ਦੇ ਬਾਹਰ, ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਸੀਮਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ।[13]

ਕੈਫੇ ਬਨਾਮ ਘਰ ਤਿਆਰੀ[ਸੋਧੋ]

ਇੱਕ ਕੁਇਕਮਿਲ 820 ਘਰ ਦੀ ਐਸਪ੍ਰੈਸੋ ਮਸ਼ੀਨ

ਐਸਪ੍ਰੈਸੋ ਵਿੱਚ ਰੁਝਾਨ ਵਧਣ ਨਾਲ ਘਰੇਲੂ ਐਸਪ੍ਰੈਸੋ ਮਸ਼ੀਨਾ ਕਾਫੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਅੱਜਕਲ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਦੀਆਂ ਘਰੇਲੂ ਐਸਪ੍ਰੈਸੋ ਮਸ਼ੀਨਾ ਆਮ ਹੀ ਦੁਕਾਨਾਂ ਤੇ ਪਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਗੀਗਾ ਗਿਲਦਾ ਘਰੇਲੂ ਐਸਪ੍ਰੈਸੋ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਹਿਲੀ ਸੀ.[14] ਜਲਦੀ ਹੀ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ,  ਰਲਦੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਫੈਮਾ ਫੈਮਿਨਾ, ਐਫਈ-ਏਆਰ ਲਾ ਪੈਪਿਨਾ ਅਤੇ ਵੈਮ ਕਰਵੇਲ ਨੇ ਉਸਦੀ ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਪਰਿਚਾਲਨ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੀ ਨਕਲ ਕੀਤੀ.[14] 

ਸ਼ਾਟ ਵੇਰੀਬਲ[ਸੋਧੋ]

ਇੱਕ ਡੌਪਿਓ ਕਢਣਾ
ਚਿੱਤਰ ਦੇ ਤਲ ਤੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅੱਧ ਨਾਲ ਡਬਲ ਰਿਸਟਰੇਟੋ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਦੂਜਾ ਅੱਧਾ ਹਿੱਸਾ.
ਕੈਫ਼ੇ ਲੁੰਗੋ

ਐਸਾਪ੍ਰੈਸੋ ਦੇ ਇੱਕ ਸ਼ੌਟ ਵਿੱਚ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਉਸਦੇ "ਆਕਾਰ" ਅਤੇ "ਲੰਬਾਈ" ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।[15][16] ਇਹ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ, ਮਿਆਰੀ ਹੈ, ਪਰ ਸਹੀ ਆਕਾਰ ਅਨੁਪਾਤ ਕਾਫੀ ਵਖਰਾ ਹੈ।

ਪੋਸ਼ਣ[ਸੋਧੋ]

ਐਪੀਪ੍ਰੈਸੋ ਵਿੱਚ ਖੁਰਾਕੀ ਖਣਿਜ ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ, ਬੀ ਵਿਟਾਮਿਨ, ਨਾਈਸੀਨ ਅਤੇ ਰਾਇਬੋਫਲੇਵਿਨ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੱਤ ਹਨ ਅਤੇ 212 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਕੈਫ਼ੀਨ ਪ੍ਰਤੀ 100 ਗ੍ਰਾਮ ਤਰਲ ਪੀਣ ਕੌਫੀ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। (ਟੇਬਲ ਵੇਖੋ)

ਕੌਫੀ, ਬਰਿਊਡ, ਐਸਪ੍ਰੈਸੋ, ਰੇਸਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ
ਊਰਜਾ8.4 kJ (2.0 kcal)
ਵਿਚਲੀਆਂ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ
ਥੀਓਬ੍ਰੋਮੀਨ0 mg
ਕੈਫ਼ੀਨ212 mg

ਫ਼ੀਸਦੀਆਂ ਦਾ ਮੋਟਾ-ਮੋਟਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਬਾਲਗਾਂ ਵਾਸਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Illy, "Il caffè e i cinque sensi" [1]: "La tazzina di porcellana bianca incornicia la çrema: una trama sottile nei toni del nocciola, percorsa da leggere striature rossastre"
  2. "The Great Debate: Does Espresso or Drip Coffee Have More Caffeine?". Mr. Coffee. 24 October 2014. Archived from the original on 22 ਮਈ 2019. Retrieved 21 June 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  3. "Show Foods". Archived from the original on 24 November 2013.
  4. How much caffeine is in your daily habit? – MayoClinic.com
  5. "Show Foods". Archived from the original on 22 November 2013.
  6. "Espresso Tamping". CoffeeResearch.org. Retrieved 8 December 2013.
  7. "What is Crema?". seattlecoffeegear. Archived from the original on 12 ਮਈ 2013. Retrieved 8 June 2013. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  8. "Espresso Crema". ChemistryViews.org. Retrieved 8 October 2014.
  9. "Today's Espresso Scene". Home Barista. Retrieved 29 April 2011.
  10. "Espresso Coffee". Coffee Research Institute. Retrieved 29 April 2011.
  11. "L'Espresso Italiano Certificato" (PDF). Istituto Nazionale Espresso Italiano. Retrieved 29 April 2011.
  12. "Espresso Italiano Certificato" (PDF). Istituto Nazionale Espresso Italiano. Retrieved 15 February 2013.
  13. Illy, Francesco; Illy, Riccardo (1992). The book of coffee : a gourmet's guide (1st American ed.). New York: Abbeville Press. ISBN 978-1558593213.
  14. 14.0 14.1 Bersten 1993.
  15. "Brewing ratios for espresso beverages - Home-Barista.com".
  16. Anatomy of a Triple Ristretto Archived 9 October 2009 at the Wayback Machine., by Jeremy Gauger, Gimme Coffee, 17 March 2009 – images and explanation