ਕਵੀ ਪ੍ਰਦੀਪ
ਕਵੀ ਪ੍ਰਦੀਪ | |
---|---|
ਜਨਮ | ਰਾਮਚੰਦਰ ਨਾਰਾਇਣਜੀ ਦਿਵੇਦੀ 6 ਫਰਵਰੀ 1915 |
ਮੌਤ | 11 ਦਸੰਬਰ 1998 | (ਉਮਰ 83)
ਪੇਸ਼ਾ | ਕਵੀ |
ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ | 1939–1997 |
ਕਵੀ ਪ੍ਰਦੀਪ (6 ਫਰਵਰੀ 1915 - 11 ਦਸੰਬਰ 1998) ਦਾ ਜਨਮ ਦਾ ਨਾਂ ਰਾਮਚੰਦਰ ਨਾਰਾਇਣਜੀ ਦਿਵੇਦੀ ਸੀ,[1] ਉਹ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਗੀਤਕਾਰ ਸੀ ਜੋ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦੇ ਗੀਤ ਐ ਮੇਰੇ ਵਤਨ ਕੇ ਲੋਗੋ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।ਇਹ ਗੀਤ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਵਜੋਂ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਚੀਨ-ਭਾਰਤੀ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਸਨ।
ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਾਨਤਾ ਫ਼ਿਲਮ ਬੰਧਨ (1940) ਦੇ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦੇ ਬੋਲਾਂ ਲਈ ਹੋਈ ਸੀ। ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਲੇਖਕ ਵਜੋਂ ਉਸ ਦਾ ਰੁਤਬਾ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸੁਨਹਿਰੀ ਜੁਬਲੀ ਹਿੱਟ ਕਿਸਮਤ (1943) ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦੇ ਗੀਤ ਦੂਰ ਹਟੋ ਐ ਦੁਨੀਆ ਵਾਲੋ ( 1947 ) ਨੂੰ ਲਿਖਣ ਲਈ ਅਮਰ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਰਿਲੀਜ਼ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਉਸਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨਦੋਜ਼ ਹੋਣਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਜਿਸ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸੱਦਾ-ਪੱਤਰ ਭੇਜਿਆ ਸੀ। [2]
ਪੰਜ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਕਰੀਅਰ ਦੌਰਾਨ ਕਵੀ ਪ੍ਰਦੀਪ ਨੇ ਲਗਭਗ 1,700 ਗੀਤ ਲਿਖੇ [1] ਅਤੇ 72 ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖੀ- ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫ਼ਿਲਮ ਬੰਧਨ (1940) ਲਈ 'ਚਲ ਚਲ ਰੇ ਨੌਜਵਾਨ', ਜਾਗ੍ਰਤੀ (1954) ਲਈ 'ਆਓ ਬੱਚੋ ਤੁਮੇਂ ਦਿਖਾਏ', ਦੇ ਦੀ ਹਮੇਂ ਆਜ਼ਾਦੀ, ਬਿਨਾ ਖੜਗ ਬਿਨਾਂ ਢਾਲ ਗੀਤ ਲਿਖੇ। [3] 1958 ਵਿਚ ਐਚਐਮਵੀ ਨੇ 13 ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਐਲਬਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਕਵੀ, (ਕਵੀ ਲਾਰੇਟ) ਅਤੇ ਕਵੀ ਪ੍ਰਦੀਪ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
1997 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਰਵਉੱਚ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਦਾਦਾ ਸਾਹਬ ਫਾਲਕੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਲਈ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। [4]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ 1.0 1.1 Singh, Kuldip (15 December 1998). "Obituary: Kavi Pradeep". The Independent. London. Retrieved 14 May 2011.
- ↑ Kavi Pradeep, master of the patriotic song, dies at 84 Rediff.com.
- ↑ Legendary film lyricist Pradeep dead[ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ] Indian Express, 11 December 1998.
- ↑ Remembering a patriotic poet Indian Express, 2 November 2000.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]- ਕਵੀ ਪ੍ਰਦੀਪ ਵੈਬਸਾਈਟ
- ਪ੍ਰਦੀਪ ਕਵਿਤਾ ਕੋਸ਼ Archived 2013-01-12 at Archive.is - ਹਿੰਦੀ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੰਗ੍ਰਹਿ