ਕਾਮੀਲਾ ਤਾਇਬਜੀ
ਕਾਮੀਲਾ ਤਾਇਬਜੀ | |
|---|---|
 | |
| ਜਨਮ | 14 ਫਰਵਰੀ 1918 ਈ ਮੁੰਬਈ |
| ਮੌਤ | 17 May 2004 (aged 86) ਮੁੰਬਈ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਵਕੀਲ, ਪਰਉਪਕਾਰੀ |
ਕਾਮੀਲਾ ਤਾਇਬਜੀ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Kamila Tyabji; 14 ਫਰਵਰੀ 1918 – 17 ਮਈ 2004) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਅਤੇ ਵਕੀਲ ਸੀ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ
[ਸੋਧੋ]ਕਾਮਿਲਾ ਫੈਜ਼ ਬਦਰੂਦੀਨ ਤੈਅਬਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਬੰਬਈ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਉਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮੁਸਲਿਮ ਤਾਇਬਜੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਫੈਜ਼ ਬਦਰੂਦੀਨ ਤਇਅਬਜੀ, ਇੱਕ ਜੱਜ ਸਨ, ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਸਲੀਮਾ ਬੰਬਈ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ।[1][2] ਉਸਦੇ ਦਾਦਾ ਬਦਰੂਦੀਨ ਤਇਅਬਜੀ (1844-1906), ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਤੀਜੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ। ਉਸਦਾ ਭਰਾ ਬਦਰੂਦੀਨ ਤਇਅਬਜੀ ਸੀ, ਲੈਲਾ ਤਇਅਬਜੀ ਉਸਦੀ ਭਤੀਜੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਜ਼ਫਰ ਫੁਤੇਹਲੀ ਉਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਚਚੇਰਾ ਭਰਾ ਸੀ।
ਤੈਅਬਜੀ ਨੇ ਬੰਬਈ ਦੇ ਸੇਂਟ ਜ਼ੇਵੀਅਰਜ਼ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਆਕਸਫੋਰਡ ਦੇ ਸੇਂਟ ਹਿਊਜ਼ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਬਾਅਦ ਵਾਲੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਸਹਿਪਾਠੀ ਸੀ। ਉਹ ਆਕਸਫੋਰਡ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਮੁਸਲਿਮ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ,[3] 1937 ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚੀ,[4] ਵੇਲੀਆ ਅਬਦੇਲ-ਹੁਦਾ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਸਾਲ ਛੋਟੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਪਹਿਲਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[5]
ਕੈਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]ਤੈਅਬਜੀ ਨੇ "ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਰੇਸ਼ਮ ਦੀਆਂ ਸਾੜੀਆਂ" ਪਹਿਨੀਆਂ ਸਨ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ 25 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਬੀਮਾ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ 1953 ਅਤੇ 1956 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ ਸ਼੍ਰੀਨਾਗੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ, ਇੱਕ ਬੀਬੀਸੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ, ਏਸ਼ੀਅਨ ਕਲੱਬ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕੀਤੀ।[6][7] 1960 ਵਿੱਚ ਉਹ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਭਾਰਤੀ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਚੇਅਰ ਸੀ।[8]
1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਪਰਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤਿਆਬਜੀ ਨੇ 1968 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੈਰਿਟੀ, ਵੂਮੈਨ ਇੰਡੀਆ ਟਰੱਸਟ (ਡਬਲਿਊਆਈਟੀ) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਿਲਾਈ, ਕਢਾਈ ਅਤੇ ਰਸੋਈ ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਕੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[9] ਉਸਨੇ WIT ਦੇ ਕੰਮ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਅਤੇ WIT ਸਾਮਾਨ ਵੇਚਣ ਲਈ ਲੰਡਨ ਦੀ ਇੱਕ ਦੁਕਾਨ, ਕਾਸ਼ੀ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ, UK ਵਿੱਚ Kamila Trust ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।[10]
ਤਇਅਬਜੀ ਨੇ ਮੁਹੰਮਦਨ ਲਾਅ (1949),[11] "ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਜੀਵਨ: ਕਾਮਨਵੈਲਥ ਵੂਮੈਨ ਲਈ ਕੁਝ ਪੁਨਰ-ਵਿਚਾਰ" (1966),[12] ਅਤੇ "ਬਹੁ-ਵਿਆਹ, ਇਕਪਾਸੜ ਤਲਾਕ, ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਿਮ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਮਹਰ ਜਿਵੇਂ ਵਿਆਖਿਆ ਕੀਤੀ" ਵਿੱਚ ਸੀਮਤ ਦਿਲਚਸਪੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ। ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਸੀ।
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ
[ਸੋਧੋ]ਤੈਅਬਜੀ ਦੀ ਮੌਤ 2004 ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ 86 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। WIT ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਮੂਲ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਕ ਨਰਸਿੰਗ ਹੋਮ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕ ਸਿਖਲਾਈ ਸਕੂਲ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਪਨਵੇਲ ਵਿੱਚ ਕਾਮਿਲਾ ਤਾਇਬਜੀ ਡਬਲਯੂਆਈਟੀ ਸੈਂਟਰ ਦਾ ਨਾਮ ਉਸਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[13][14] 2014 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੀ ਜੀਵਨ ਭਰ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਲਈ, ਮਰਨ ਉਪਰੰਤ ਕਰਮਵੀਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[15]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Khan, Danish (2012-02-15). "Jam and chutney for the unskilled". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2020-10-30.
- ↑ Karlitzky, Maren (2002). "The Tyabji Clan: Urdu as a Symbol of Group Identity". The Annual of Urdu Studies: 193.
- ↑ Khan, Naseem (2004-06-15). "Obituary: Kamila Tyabji". the Guardian (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-10-30.
- ↑ "Miss Kamila Tyabji". The Bombay Chronicle. 15 September 1937. p. 5. Retrieved 30 October 2020 – via Internet Archive.
- ↑ Sarin, Sophie (2013-01-01). "Princess Lulie Flamboyant: Art historian and friend of Freya Stark and". The Independent (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-10-31.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000017-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ "Asian Club". BBC Genome. Retrieved 2020-10-30.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000019-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ "Just Jammin'". The Times of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 8 April 2001. Retrieved 2020-10-30.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001B-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001C-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ TYABJI, KAMILA (1966). "Education and Life: Some Re-Thinking for Commonwealth Women". Journal of the Royal Society of Arts. 114 (5116): 308–318. ISSN 0035-9114. JSTOR 41369645.
- ↑ "Repairs of Kamila Tyabji Centre". WIT (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Archived from the original on 2022-04-20. Retrieved 2020-10-30.
- ↑ Bhavika. "WIT: This Women's Trust Makes Everything From Cushion Covers To Stationery". LBB, Mumbai (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-10-30.
- ↑ KarmaVeer Paraskaar Awardees, 2014-2015.