ਕੋਂਕਣੀ ਲਿਪੀ
ਦਿੱਖ
ਕੋਂਕਣੀ | |
---|---|
कोंकणी, Konknni, ಕೊಂಕಣಿ, കൊങ്കണി | |
ਉਚਾਰਨ | kõkɵɳi (standard), kõkɳi (ਮਸ਼ਹੂਰ) |
ਜੱਦੀ ਬੁਲਾਰੇ | ਭਾਰਤ |
ਇਲਾਕਾ | ਕੋਂਕਣ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗੋਆ, ਕਰਨਾਟਕਾ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰਾ ਅਤੇ ਕੇਰਲਾ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ Konkani is also spoken in the United States, the United Kingdom, Kenya,[1] Uganda, Pakistan, Persian Gulf,[2] Portugal |
Native speakers | 74 ਲੱਖ (2007)[3] |
ਹਿੰਦ-ਇਰਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ
| |
ਉੱਪ-ਬੋਲੀਆਂ | |
ਦੇਵਨਾਗਰੀ (ਸਰਕਾਰੀ), ਕੰਨੜ, ਮਲਿਆਲਮ ਅਤੇ ਅਰਬੀ | |
ਅਧਿਕਾਰਤ ਸਥਿਤੀ | |
ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾ | ਗੋਆ, ਭਾਰਤ |
ਰੈਗੂਲੇਟਰ | Various academies and the Government of Goa[4] |
ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਕੋਡ | |
ਆਈ.ਐਸ.ਓ 639-2 | kok |
ਆਈ.ਐਸ.ਓ 639-3 | kok – inclusive codeIndividual codes: gom – ਗੋਆ ਦੀ ਕੋਂਕਣੀknn – ਮਹਾਂਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੋਂਕਣੀ |
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੂਲ ਕੋਂਕਣੀ ਬੁਲਾਰਿਆਂ ਦੀ ਵੰਡ |
ਕੋਂਕਣੀ ਅੱਖਰ ਕੋਂਕਣੀ ਲਿਪੀ, ਲਾਤਿਨੀ ਲਿਪੀ, ਕੰਨੜ ਲਿਪੀ, ਮਲਿਆਲਮ ਲਿਪੀ ਦੇ ਅੱਖਰਾਂ ਤੋਂ ਮਲਿਆਲਮ ਭਾਸ਼ਾ ਲਿਖਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹਨ। 1987 ਤੋਂ ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਦੀ 'ਗੋਆਨ ਅੰਤਰੂਜ਼ ਖੇਤਰ' ਦੀ ਉਪਭਾਸ਼ਾ ਪੱਧਰ ਕੋਂਕਣੀ ਘੋਸ਼ਤ ਕਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕੋਂਕਣੀ ਲਾਤਿਨੀ ਕੰਨੜ, ਮਲਿਆਲਮ ਅਤੇ ਅਰਬੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਿਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। [5][6]
ਅੱਖਰ
[ਸੋਧੋ]ਸਵਰ ਅੱਖਰ
[ਸੋਧੋ]ਛੋਟੇ ਸਵਰ | ਲੰਬੇ ਸਵਰ | ||
अ-ಅ-അ-O-ا،ع | ਅ /ɐ/ |
आ-ಆ-ആ-A-آ | ਆ /ɑː/ |
इ-ಇ-ഇ-I-? | ਇ /i/ |
ई-ಈ-ഈ-I-ي | ਈ /iː/ |
उ-ಉ-ഉ-U-? | ਉ /u/ |
ऊ-ಊ-ഊ-U-و | ਊ /uː/ |
ऋ-ಋ-ഋ-?-? | ਰੀ /ɹ̩/ |
ॠ-ೠ-ൠ-?-? | Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Lang/data/iana scripts' not found. /ɹ̩ː/ |
ऌ-ಌ-ഌ-?-? | ਲ੍ਰੀ /l̩/ |
ॡ-ೡ-ൡ-?-? | Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Lang/data/iana scripts' not found. /l̩ː/ |
ऍ-?-?-A-? | ਏ /æ/ |
- | - |
ऎ-ಎ-എ-E-اے | ਏ /e/ |
ए-ಏ-ഏ-E-اے | ਐ /eː/ |
ऒ-ಒ-ഒ-O-او | ਓ /o/ |
ओ-ಓ-ഓ-O-او | ਔ /oː/ |
ऐ-ಐ-ഐ-Ai-اے | ਐ /ʌj/ |
औ-ಔ-ഔ-Au-او | ਔ /ʌʋ/ |
ਵਿਅੰਜਨ
[ਸੋਧੋ]ਸਪਰਸ਼ | ਨਾਸਕ | ਉੱਚਾਰ-ਅੰਗਾਂ ਦਾ ਨਿਕਟੀਕਰਨ | ਸੰਘਰਸ਼ੀ | ਸੰਘਰਸ਼ੀ | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ਸੁਰ ਸਘੋਸ਼ ਉੱਚਾਰਨ → | ਅਣਆਖੀ | ਘੋਸ਼ | ਅਣਆਖੀ | ਘੋਸ਼ | ਅਣਆਖੀ | ਘੋਸ਼ | ||||||||||||||
ਮਹਾਂਪ੍ਰਾਣਤਾ → | ਅਲਪਪ੍ਰਾਣ ਧੁਨੀ | ਮਹਾਂਪ੍ਰਾਣ ਧੁਨੀ | ਅਲਪਪ੍ਰਾਣ ਧੁਨੀ | ਮਹਾਂਪ੍ਰਾਣ ਧੁਨੀ | ਅਲਪਪ੍ਰਾਣ ਧੁਨੀ | ਮਹਾਂਪ੍ਰਾਣ ਧੁਨੀ | ਅਲਪਪ੍ਰਾਣ ਧੁਨੀ | ਮਹਾਂਪ੍ਰਾਣ ਧੁਨੀ | ||||||||||||
ਕੰਠੀ | क-ಕ-Ka-ക-ک | ਕ /k/ |
ख-ಖ-Kha-ഖ-كھ | ਖ /kʰ/ |
ग-ಗ-Ga-ഗ-گ | ਗ /ɡ/ |
घ-ಘ-Gha-ഘ-گھ | ਘ /ɡʱ/ |
ङ-ಞ-Nga-ങ-? | ਨ /ŋ/ |
ह-ಹ-Ha-ഹ-ہ،ح | ਹ /ɦ/ | ||||||||
ਤਾਲਵੀ | च-ಚ-Cha-ച-چ | ਚ /c/ |
छ-ಛ-Chha-ഛ-چھ | ਛ /cʰ/ |
ज-ಜ-Ja-ജ-ج | ਜ /ɟ,/ |
झ-ಝ-Jha-ഝ-جھ | ਝ /ɟʱ/ |
ञ-ಙ-Nja-ഞ-? | ਨ /ɲ/ |
य-ಯ-Ya-യ-ي | ਯ /j/ |
श-ಶ-Sha,Xa-ശ-ش | ਸ਼ /ɕ, ʃ/ |
||||||
ਮੂਰਧਨੀ | ट-ಟ-Tta-ട-ٹ | ਟ /ʈ/ |
ठ-ಠ-Ttha-ഠ-ٹھ | ਠ /ʈʰ/ |
ड-ಡ-Dda-ഡ-ڈ | ਡ /ɖ/ |
ढ-ಢ-Ddha-ഢ-ڈھ | ਢ /ɖʱ/ |
ण-ಣ-Nna-ണ-? | ਣ /ɳ/ |
र-ರ-Ra-ര-ر | ਰ /r/ |
ष-ಷ-?-ഷ-? | ਸ਼ /ʂ/ | ||||||
ਦੰਤੀ | त-ತ-Ta-ത-ط،ت | ਤ /t̪/ |
थ-ಥ-Tha-ഥ-تھ | ਥ /t̪ʰ/ |
द-ದ-Da-ദ-د | ਦ /d̪/ |
ध-ಧ-Dha-ധ-دھ | ਧ /d̪ʱ/ |
न-ನ-Na-ന-ن | ਨ /n/ |
ल-ಲ-La-ല-ل | ਲ /l/ |
स-ಸ-Sa-സ-ص،س | ਸ /s/ | ||||||
ਹੋਂਠੀ ਧੁਨੀ | प-ಪ-Pa-പ-پ | ਪ /p/ |
फ-ಫ-Pha-ഫ-پھ | ਫ /pʰ/ |
ब-ಬ-Ba-ബ-ب | ਬ /b/ |
भ-ಭ-Bha-ഭ-بھ | ਭ /bʱ/ |
म-ಮ-Ma-മ-م | ਮ /m/ |
व-ವ-Va-വ-و | ਵ /ʋ/ |
||||||||
ਦੰਤ ਪਠਾਰੀ | च़-?-Cha-?-? | ਚ /t͡ʃ/ |
ज़-?-Za-?-ز،ظ،ذ | ਜ਼ /d͡ʒ/ | ||||||||||||||||
ਦੰਤ ਹੋਂਠੀ | फ़-ಫ಼-Fa-ف | ਫ਼ /f/ | ||||||||||||||||||
ਮੂਰਧਨੀ ਲਕਾਰ ਧੁਨੀਦਾਰ | ळ-ಳ-Lla-ള-? | ਲ /ɺ̢/ |
ਆਵਾਗ੍ਰਹ
[ਸੋਧੋ]ਵਾਕ | ਕੋਂਕਣੀ | ਗੁਰਮੁਖੀ | ਗੁਜਰਾਤੀ | ਮਰਾਠੀ |
---|---|---|---|---|
He was doing | तॊ करतलॊऽशिलॊ | ਉਹ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ | ओल्हो करतो हतो | तो करत होता |
He is doing | तॊ करतऽसा | ओल्हो करे छे | तो करत आहे | |
He will be doing | तॊ करतलॊऽसतलॊ | ਉਹ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੋਉ | ओल्हो करतो हशे | तो करत असेल |
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Whiteley, Wilfred Howell (1974). Language in Kenya. Oxford University Press,. p. 589.
{{cite book}}
: CS1 maint: extra punctuation (link) - ↑ Kurzon, Denis (2004). Where East looks West: success in English in Goa and on the Konkan Coast Volume 125 of Multilingual matters. Multilingual Matters,. p. 158. ISBN 978-1-85359-673-5.
{{cite book}}
: CS1 maint: extra punctuation (link) - ↑ Nationalencyklopedin "Världens 100 största språk 2007" The World's 100 Largest Languages in 2007
- ↑ "The Goa Daman and Diu Official Language Act" (PDF). Government of।ndia. Retrieved 5 March 2010.
- ↑ Goa, Daman and Diu Act, 1987 section 1 subsection 2 clause (c) defines "Konkani language" as Konkani in Devanagari script, and section 3 subsection 1 promulgates Konkani to be the official language of the Union Territory.
- ↑ On 20.8.1992 Parliament of।ndia by effecting the 78th amendment to the Constitution of।ndia, Konkani in Devanagari script has been included in VIIIth Schedule of Constitution of।ndia.
ਇਹ ਲੇਖ ਅਧਾਰ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਵਧਾਕੇ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੀ ਮੱਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। |