ਉਜ਼ਬੇਕਿਸਤਾਨ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
No edit summary |
No edit summary |
||
ਲਾਈਨ 47: | ਲਾਈਨ 47: | ||
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਦੇਸ਼]] |
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਦੇਸ਼]] |
||
[[ace:Uzbèkistan]] |
|||
[[kbd:Узбэчыстэн]] |
|||
[[af:Oesbekistan]] |
|||
[[als:Usbekistan]] |
|||
[[am:ኡዝቤኪስታን]] |
|||
[[ar:أوزبكستان]] |
|||
[[an:Uzbekistán]] |
|||
[[arc:ܐܘܙܒܩܣܛܐܢ]] |
|||
[[frp:Ozbèquistan]] |
|||
[[ast:Uzbequistán]] |
|||
[[az:Özbəkistan]] |
|||
[[bn:উজবেকিস্তান]] |
|||
[[zh-min-nan:Uzbekistan]] |
|||
[[ba:Үзбәкстан]] |
|||
[[be:Узбекістан]] |
|||
[[be-x-old:Узбэкістан]] |
|||
[[bcl:Usbekistan]] |
|||
[[bg:Узбекистан]] |
|||
[[bar:Usbekistan]] |
|||
[[bo:ཨུ་ཟ་བྷེ་ཁི་སི་ཐན།]] |
|||
[[bs:Uzbekistan]] |
|||
[[br:Ouzbekistan]] |
|||
[[bxr:Узбекистан]] |
|||
[[ca:Uzbekistan]] |
|||
[[cv:Ӳспекстан]] |
|||
[[ceb:Uzbekistan]] |
|||
[[cs:Uzbekistán]] |
|||
[[cy:Uzbekistan]] |
|||
[[da:Usbekistan]] |
|||
[[de:Usbekistan]] |
|||
[[dv:އުޒްބެކިސްތާން]] |
|||
[[nv:Ózbeʼ Bikéyah]] |
|||
[[dsb:Usbekska]] |
|||
[[dz:ཨུཛ་བེ་ཀིསི་ཏཱན་]] |
|||
[[et:Usbekistan]] |
|||
[[el:Ουζμπεκιστάν]] |
|||
[[es:Uzbekistán]] |
|||
[[eo:Uzbekujo]] |
|||
[[ext:Uzbequistán]] |
|||
[[eu:Uzbekistan]] |
|||
[[ee:Uzbekistan]] |
|||
[[fa:ازبکستان]] |
|||
[[hif:Uzbekistan]] |
|||
[[fo:Usbekistan]] |
|||
[[fr:Ouzbékistan]] |
|||
[[fy:Oezbekistan]] |
|||
[[ga:An Úisbéiceastáin]] |
|||
[[gv:Yn Oosbeckistaan]] |
|||
[[gag:Özbekistan]] |
|||
[[gd:Usbagastàn]] |
|||
[[gl:Usbequistán - O‘zbekiston]] |
|||
[[gu:ઉઝબેકિસ્તાન]] |
|||
[[hak:Vû-tsṳ̂-phe̍t-khiet-sṳ̂-thán]] |
|||
[[xal:Сартин Орн]] |
|||
[[ko:우즈베키스탄]] |
|||
[[hy:Ուզբեկստան]] |
|||
[[hi:उज़्बेकिस्तान]] |
|||
[[hsb:Uzbekistan]] |
|||
[[hr:Uzbekistan]] |
|||
[[io:Uzbekistan]] |
|||
[[ilo:Uzbekistan]] |
|||
[[bpy:উজবেকিস্তান]] |
|||
[[id:Uzbekistan]] |
|||
[[ia:Uzbekistan]] |
|||
[[ie:Uzbekistan]] |
|||
[[os:Узбекистан]] |
|||
[[is:Úsbekistan]] |
|||
[[it:Uzbekistan]] |
|||
[[he:אוזבקיסטן]] |
|||
[[jv:Uzbekistan]] |
|||
[[kn:ಉಜ್ಬೇಕಿಸ್ಥಾನ್]] |
|||
[[pam:Uzbekistan]] |
|||
[[ka:უზბეკეთი]] |
|||
[[csb:Ùzbekistan]] |
|||
[[kk:Өзбекстан]] |
|||
[[kw:Pow Ousbek]] |
|||
[[rw:Uzubekisitani]] |
|||
[[sw:Uzbekistan]] |
|||
[[kv:Узбекистан]] |
|||
[[ht:Ouzbekistan]] |
|||
[[ku:Ûzbêkistan]] |
|||
[[ky:Өзбекстан]] |
|||
[[lad:Uzbekistan]] |
|||
[[la:Uzbecia]] |
|||
[[lv:Uzbekistāna]] |
|||
[[lb:Usbekistan]] |
|||
[[lt:Uzbekija]] |
|||
[[lij:Uzbekistan]] |
|||
[[li:Oesbekistan]] |
|||
[[ln:Uzbekistáni]] |
|||
[[lmo:Uzbekistan]] |
|||
[[hu:Üzbegisztán]] |
|||
[[mk:Узбекистан]] |
|||
[[ml:ഉസ്ബെക്കിസ്ഥാൻ]] |
|||
[[mr:उझबेकिस्तान]] |
|||
[[arz:اوزبيكيستان]] |
|||
[[ms:Uzbekistan]] |
|||
[[mdf:Узбекистан]] |
|||
[[mn:Узбекистан]] |
|||
[[my:ဥဇဘက်ကစ္စတန်နိုင်ငံ]] |
|||
[[nah:Uzbequistan]] |
|||
[[na:Uzbekistan]] |
|||
[[nl:Oezbekistan]] |
|||
[[new:उज्बेकिस्तान]] |
|||
[[ja:ウズベキスタン]] |
|||
[[ce:Узбекийн Пачхьалкх]] |
|||
[[no:Usbekistan]] |
|||
[[nn:Usbekistan]] |
|||
[[nov:Uzbekistan]] |
|||
[[oc:Ozbequistan]] |
|||
[[mhr:Узбекистан]] |
|||
[[or:ଉଜବେକିସ୍ଥାନ]] |
|||
[[uz:Oʻzbekiston]] |
|||
[[pa:ਉਜ਼ਬੇਕਿਸਤਾਨ]] |
|||
[[pnb:ازبکستان]] |
|||
[[pap:Uzbekistan]] |
|||
[[ps:اوزبکستان]] |
|||
[[pms:Uzbekistan]] |
|||
[[nds:Usbekistan]] |
|||
[[pl:Uzbekistan]] |
|||
[[pt:Uzbequistão]] |
|||
[[kaa:O'zbekstan]] |
|||
[[crh:Özbekistan]] |
|||
[[ro:Uzbekistan]] |
|||
[[qu:Usbiksuyu]] |
|||
[[ru:Узбекистан]] |
|||
[[sah:Узбекистаан]] |
|||
[[se:Uzbekistána]] |
|||
[[sa:उजबेकिस्थान]] |
|||
[[sco:Uzbekistan]] |
|||
[[sq:Uzbekistani]] |
|||
[[scn:Uzbekistan]] |
|||
[[simple:Uzbekistan]] |
|||
[[ss:IZubekhi]] |
|||
[[sk:Uzbekistan]] |
|||
[[sl:Uzbekistan]] |
|||
[[szl:Uzbekistůn]] |
|||
[[so:Usbekistan]] |
|||
[[ckb:ئوزبەکستان]] |
|||
[[sr:Узбекистан]] |
|||
[[sh:Uzbekistan]] |
|||
[[su:Uzbékistan]] |
|||
[[fi:Uzbekistan]] |
|||
[[sv:Uzbekistan]] |
|||
[[tl:Uzbekistan]] |
|||
[[ta:உசுபெக்கிசுத்தான்]] |
|||
[[tt:Үзбәкстан]] |
|||
[[te:ఉజ్బెకిస్తాన్]] |
|||
[[th:ประเทศอุซเบกิสถาน]] |
|||
[[tg:Ӯзбакистон]] |
|||
[[chr:ᎤᏍᏇᎩᏍᏔᏂ]] |
|||
[[tr:Özbekistan]] |
|||
[[tk:Özbegistan]] |
|||
[[udm:Узбекистан]] |
|||
[[bug:Uzbekistan]] |
|||
[[uk:Узбекистан]] |
|||
[[ur:ازبکستان]] |
|||
[[ug:ئۆزبېكىستان]] |
|||
[[vec:Uzbekistan]] |
|||
[[vep:Uzbekistan]] |
|||
[[vi:Uzbekistan]] |
|||
[[vo:Lusbekän]] |
|||
[[fiu-vro:Usbekistan]] |
|||
[[war:Usbekistan]] |
|||
[[wo:Usbekistaan]] |
|||
[[wuu:乌字别基斯当]] |
|||
[[yi:אוזבעקיסטאן]] |
|||
[[yo:Ùsbẹ̀kìstán]] |
|||
[[diq:Ozbekıstan]] |
|||
[[bat-smg:Ozbėkistans]] |
|||
[[zh:乌兹别克斯坦]] |
15:45, 4 ਅਕਤੂਬਰ 2012 ਦਾ ਦੁਹਰਾਅ
ਏਸ਼ਿਆ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜੋ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਵਲੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਵਲੋਂ ਘਿਰਿਆ ਹੈ । ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ , ਇਸਦੇ ਚਹੁੰਦਿਸ਼ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵੀ ਸਮੁੰਦਰ ਤੱਕ ਕੋਈ ਪਹੁੰਚ ਨਹੀਂ ਹੈ । ਇਸਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕਜਾਖਿਸਤਾਨ , ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਤਾਜਿਕਿਸਤਾਨ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਤੁਰਕਮੇਨੀਸਤਾਨ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਸਥਿਤ ਹੈ । ਇਹ 1991 ਤੱਕ ਸੋਵਿਅਤ ਸੰਘ ਦਾ ਇੱਕ ਘਟਕ ਸੀ । ਉਜ਼ਬੇਕੀਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜਧਾਨੀ ਤਾਸ਼ਕੰਤ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਸਮਰਕੰਦ ਅਤੇ ਬੁਖਾਰਾ ਦਾ ਨਾਮ ਪ੍ਰਮੁਖਤਾ ਵਲੋਂ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਇੱਥੇ ਦੇ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀ ਮੁੱਖਤ: ਉਜਬੇਕ ਨਸਲ ਦੇ ਹਨ , ਜੋ ਬੋਲ-ਚਾਲ ਵਿੱਚ ਉਜਬੇਕ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਦੇ ਹਨ ।
ਇਤਹਾਸ
ਮਾਨਵਵਾਸ ਇੱਥੇ ਈਸੇ ਦੇ 2000 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਵਲੋਂ ਹੈ । ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜੋਕੇ ਉਜਬੇਕੋਂ ਨੇ ਉੱਥੇ ਉੱਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵਲੋਂ ਬਸੇ ਆਰਿਆੋਂ ਨੂੰ ਵਿਸਥਾਪਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ । ਸੰਨ 327 ਈਸਾਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਸਿਕੰਦਰ ਜਦੋਂ ਸੰਸਾਰ ਫਤਹਿ ( ਜੋ ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ ਫਾਰਸ ਫਤਹਿ ਵਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ) ਉੱਤੇ ਨਿਕਲਿਆ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਉਸਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਦਾ ਸਾਮਣਾ ਕਰਣਾ ਪਿਆ । ਉਸਨੇ ਇੱਥੇ ਦੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਰੋਕਸਾਨਾ ਵਲੋਂ ਵਿਆਹ ਵੀ ਕੀਤੀ ਉੱਤੇ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ । ਸਿਕੰਦਰ ਦੇ ਬਾਅਦ ਈਰਾਨ ਦੇ ਪਾਰਥਿਅਨ ਅਤੇ ਸਾਸਾਨੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਅੰਗ ਇਹ ਅਠਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ ਰਿਹਾ । ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਅਰਬਾਂ ਨੇ ਖੁਰਾਸਾਨ ਉੱਤੇ ਕਬਜਾ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮ ਦਾ ਪ੍ਚਾਰ ਹੋਇਆ ।
ਨੌਂਵੀ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਾਮਾਨੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਅੰਗ ਬਣਾ । ਸਾਮਾਨੀਆਂ ਨੇ ਪਾਰਸੀ ਧਰਮ ਤਿਆਗਕੇ ਸੁੰਨੀ ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਆਤਮਸਾਤ ਕੀਤਾ । ਚੌਦਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤੱਦ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਖੇਤਰ ਬੰਨ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਇੱਥੇ ਤੈਮੂਰ ਲੰਗ ਦਾ ਉਦਏ ਹੋਇਆ । ਤੈਮੂਰ ਨੇ ਵਿਚਕਾਰ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਵਾਲਾ ਏਸ਼ਿਆ ਵਿੱਚ ਅਨੌਖਾ ਸਫਲਤਾ ਪਾਈ । ਤੈਮੂਰ ਨੇ ਉਸਮਾਨ ( ਆਟੋਮਨ ) ਸਮਰਾਟ ਨੂੰ ਵੀ ਹਰਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ । ਉਂਨੀਸਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੱਧਦੇ ਹੋਏ ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜ ਅਤੇ 1924 ਵਿੱਚ ਸੋਵਿਅਤ ਸੰਘ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਦਾ ਅੰਗ ਬਣਾ । 1991 ਵਿੱਚ ਇਸਨੇ ਸੋਵਿਅਤ ਸੰਘ ਵਲੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ।
ਪ੍ਰਾਂਤ ਅਤੇ ਵਿਭਾਗ
ਪ੍ਰਾਂਤ | ਰਾਜਧਾਨੀ | ਖੇਤਰਫਲ( ਵਰਗ ਕਿਮੀ ) | ਜਨਸੰਖਿਆ | Key |
---|---|---|---|---|
ਅੰਦਿਜੋਨ ਵਲਾਇਤੀ | ਅੰਦਿਜਨ | 4 , 200 | 18 , 99 , 000 | 2 |
ਬਕਸੋਰੋ ਵਲਾਇਤੀ | ਬਕਸਰੋ ( ਬੁਖਾਰਾ ) | 39 , 400 | 13 , 84 , 700 | 3 |
ਫਰਗਓਨਾ ਵਲਾਇਤੀ | ਫਰਗਓਨਾ ( ਫਰਗਨਾ ) | 6 , 800 | 25 , 97 , 000 | 4 |
ਜਿਜਜਾਕਸ ਵਿਲੋਇਤੀ | ਜਿਜਜਾਕਸ | 20 , 500 | 9 , 10 , 500 | 5 |
ਕਜੋਰਾਜਮ ਵਿਲੋਇਤੀ | ਉਰੁਗੇਂਚ | 6 , 300 | 12 , 00 , 000 | 13 |
ਨਮਾਗਾਨ ਵਿਲੋਇਤੀ | ਨਮਾਗਾਨ | 7 , 900 | 18 , 62 , 000 | 6 |
ਨਵੋਈ ਵਿਲੋਇਤੀ | ਨਵੋਈ | 110 , 800 | 7 , 67 , 500 | 7 |
ਕਸ਼ਕਾਦਰਯੋ ਵਿਲੋਇਤੀ | ਕਵਾਰਸੀ | 28 , 400 | 20 , 29 , 000 | 8 |
ਕਰਾਕਲਪਾਕਸਤਾਨ ਰਿਸਪਬਲਿਕਾਸੀ | ਨੁਕੁਸ | 160 , 000 | 12 , 00 , 000 | 14 |
ਸਮਰਕੰਦ ਵਿਲੋਇਤੀ | ਸਮਰਕੰਦ | 16 , 400 | 23 , 22 , 000 | 9 |
ਸਿਰਦਰਯੋ ਵਿਲੋਇਤੀ | ਗੁਲੀਸਤੋਨ | 5 , 100 | 6 , 48 , 100 | 10 |
ਸੁਰਕਜੋਂਦਰਯੋ ਵਿਲੋਇਤੀ | ਤਰਮੇਜ | 20 , 800 | 16 , 76 , 000 | 11 |
ਤਾਸ਼ਕੰਤ ਵਿਲੋਇਤੀ | ਤਾਸ਼ਕੰਤ | 15 , 300 | 44 , 50 , 000 | 12 |
ਤਾਸ਼ਕੰਤ ਸ਼ਹਿਰੀ | ਤਾਸ਼ਕੰਤ | No Data | 22 , 05 , 000 | 1 |