ਖ਼ੋਰੂਗ
ਖ਼ੋਰੂਗ਼
Хоруғ | ||
|---|---|---|
| ||
| ਦੇਸ਼ |  Tajikistan | |
| Province | Gorno-Badakhshan Autonomous Region | |
| ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ | Shughnon District | |
| ਉੱਚਾਈ | 2,123 m (6,965 ft) | |
| ਆਬਾਦੀ (2003) | ||
| • ਕੁੱਲ | 30,000 | |
| ਸਮਾਂ ਖੇਤਰ | GMT+5 | |
| ਏਰੀਆ ਕੋਡ | +992 3522 | |
| Climate | BSk | |
ਖ਼ੋਰੂਗ਼ (ਤਾਜਿਕ: [Хоруғ] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help), Persian: خاروغ), ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: Horog, Khoroq, Khorogh, Khorog, ਜਾਂ Xoroq ਤਾਜਿਕਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੁਦਮੁਖਤਾਰ ਖੇਤਰ ਗੋਰਨੋ-ਬਦਖ਼ਸ਼ਾਨ (ਤਾਜਿਕ: Kuhistoni Badakhshon, "ਬਦਖ਼ਸ਼ਾਨ ਪਰਬਤੀ ਖੇਤਰ")(GBAO) ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੈ। ਇਹ ਉਸ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੇ ਸ਼ੁਗਨੋਨ ਜਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵੀ ਹੈ। ਪਾਮੀਰ ਪਰਬਤਾਂ ਵਿੱਚ 2,200 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ਉੱਤੇ ਪੰਜ ਨਦੀ ਅਤੇ ਗੁੰਦ ਨਦੀ ਦੇ ਸੰਗਮ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਆਪਣੇ ਖ਼ੂਬਸੂਰਤ ਪਹਾੜੀ ਮਾਹੌਲ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]
19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤਮ ਚਰਣਾਂ ਤੱਕ ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਬੁਖਾਰਾ ਦੇ ਅਮੀਰ, ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸ਼ਾਹ, ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਵਿੱਚ ਵਿਵਾਦਿਤ ਸੀ। ਉਸ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਰੂਸ ਨੇ ਇੱਥੇ ਫਤਹਿ ਪਾ ਲਈ ਅਤੇ ੧੮੯੬ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਕਿਲਾ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਇੱਥੋਂ ਗੁਜਰਨ ਵਾਲੀ ਪੰਜ ਨਦੀ ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਨਵੀਂ ਸਰਹਦ ਬਣ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਬਣਿਆ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ੧੯੨੫ ਵਿੱਚ ਖੋਰੂਗ ਨੂੰ ਗੋਰਨੋ - ਬਦਖਸ਼ਾਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। ਸੋਵੀਅਤ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੀ ਕਿ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਹੋਰ ਭਾਗਾਂ ਵਲੋਂ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਆ ਵੱਸਣ ਲੇਕਿਨ ਬਿਨਾਂ ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਉਪਜਾਊ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਕਮੀ ਵਾਲੀ ਇਸ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਇਹ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਅਸਫਲ ਰਹੀ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਅੱਜ ਵੀ ਤਾਜਿਕਸਤਾਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰੀਬ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮਾਈਗਰੇਸ਼ਨ ਨੇ ਖ਼ੋਰੂਗ਼ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਧਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ ਤੇ ਮਾਈਗਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਉਤਸਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਸੋਵੀਅਤ ਨੀਤੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। 1950ਵਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਸੋਵੀਅਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਗੋਰਨੋ - ਬਦਖਸ਼ਾਨ ਸੂਬੇ ਦੇ ਰੁਸ਼ਾਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਵਸਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਤਾਜਿਕਸਤਾਨ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅੱਜ ਦੇ ਖਾਤਲੋਂ ਖੇਤਰ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਕੁਮਸਾਂਗੀਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ, ਉਸ ਖੇਤਰ ਦੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਮਾਈਗਰੇਸ਼ਨ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।