ਖਾਓ ਯਾਈ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ
ਖਾਓ ਯਾਈ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ (ਥਾਈ: เขาใหญ่,) ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਹੈ।
ਵੇਰਵਾ[ਸੋਧੋ]
ਖਾਓ ਯਾਈ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ, ਖੋਰਤ ਪਠਾਰ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ, ਸਾਂਕਾਫੈਂਂਗ ਮਾਊਂਟੇਨ ਰੇਂਜ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਪਾਰਕ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਪਹਾੜ 1,351 ਮੀਟਰ ਉੱਚਾ ਖਾਓ ਰੋਮ ਹੈ. ਇਸ ਪਾਰਕ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇਨਖੋਨ ਰਾਚਸੀਮਾ ਪ੍ਰਾਂਤ (ਖੋਰਾਤ) ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਰਬੁਰੀ, ਪ੍ਰਾਚਿਨਬੂਰੀ, ਅਤੇ ਨਖੋਂ ਨਾਇਕ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਪਾਰਕ ਹੈ। ਇਹ 300 ਵਰਗ ਕਿ.ਮੀ. ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗਰਮ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੌਸਮੀ ਜੰਗਲਾਂ ਅਤੇ ਘਾਹ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਚਾਈ ਵਿੱਚ ਜਿਆਦਾਤਰ 400-1,000 ਮੀਟਰ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਪੌਦੇ, ਪੰਛੀਆਂ ਦੀਆਂ 320 ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲਾਲ ਜੰਗਲ ਫਰੂਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਂਸਲ-ਭਾਰੀ ਭੂਮੀ ਕੋਇੱਕ, ਅਤੇ 66 ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਜੀਵ ਜੰਤੂਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਏਸ਼ੀਆਈ ਕਾਲੇ ਰਿੱਛ, ਭਾਰਤੀ ਹਾਥੀ, ਗੌਅਰ, ਗਿਬੀਨ, ਭਾਰਤੀ ਸਾਂਬਰ ਹਿਰ, ਦੱਖਣੀ ਸੂਰ-ਪੁਸ਼ਟ ਮਕਾਕ, ਭਾਰਤੀ ਕਕੜ, ਅਤੇ ਜੰਗਲੀ ਸੂਰ ਹਨ। ਖਾਓ ਯਾਈ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਸ਼ੇਰ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਵੀਹ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਝਰਨੇ ਵਿੱਚ 80 ਮੀਟਰ ਹਿਓ ਨਾਰੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਅਤੇ ਹੀਓ ਸੁਵਾਤ ਫਿਲਮ 'ਦਿ ਬੀਚ' ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।
ਹਾਲੀਆ ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਾਨਵਰ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁਝ ਨਿਵਾਸੀ ਸ਼ੇਰ, ਪਾਰਕ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਕੋਲ ਮਨੁੱਖੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹਨ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਪਾਰਕ ਦੇ ਅੰਦਰ ਨਿਜੀ ਰਹਿਣ ਦੇ ਰਿਆਇਤਾਂ ਦੇ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।
ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]
ਤਕਰੀਬਨ 1922 ਨਖਾੋਨ ਨਾਇਕ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੇ ਬਾਨ ਥਾ ਦਾਨ ਅਤੇ ਬਨ ਥਾ ਚਾਈ ਪਿੰਡ ਦੇ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਾਂਕਾਫਫੇਨ ਪਹਾੜਾਂ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ।ਤਕਰੀਬਨ 30 ਘਰਾਂ ਨੇ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਮ ਪਾਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਟਾਮਬਨ ਖਓ ਯਾਈ ਦੇ ਤੌਰ' ਤੇ ਵਰਗੀਕ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਇਸ ਦੇ ਦੂਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਅਤੇ ਭਗੌੜਿਆਂ ਲਈ ਪਨਾਹ ਬਣ ਗਈ।ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੱਕੀ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 1 9 32 ਵਿੱਚ ਪਿੰਡ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਮੈਦਾਨੀ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ 30 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਟੈਮਬੋਨ ਦਾ ਦਰਜਾ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
1959 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਫੀਲਡ ਮਾਰਸ਼ਲ ਸਰਿਤ ਥਾਨਾਰਟ ਨੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਤੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਕਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਖਾਓ ਯਾਈ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਫਿਰ 18 ਸਤੰਬਰ 1962 ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਗਜ਼ਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹੀ ਘੋਸ਼ਣਾ (ਬੁੱਕ 79, ਸੈਕਸ਼ਨ 89) ਦੁਆਰਾ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਬੂਨਸੋਂਗ ਲੇਕਾਕੁਲ ਦੁਆਰਾ ਨਿਭਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ 20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਥਾਈ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲਵਾਦੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਨਾਜ਼ੁਕ ਟੈਂਬੋਨ, ਖਾਓ ਯਾਈ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
1984 ਵਿੱਚ ਪਾਰਕ ਇੱਕ ਏਸ਼ੀਅਨ ਵਿਰਾਸਤੀ ਪਾਰਕ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ 14 ਜੁਲਾਈ 2005 ਨੂੰ ਪਾਰਕ, ਉਸੇ ਥਾਂ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪਾਰਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਅਤੇ ਡੋਂਗ ਫਾਯਾ ਯੈਨ ਮਾਉਂਟੇਨ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਉੱਤਰੀ ਵੱਲ, "ਯੇਨ-ਖਓਯਾਈ ਜੰਗਲਾਤ ਕੰਪਲੈਕਸ" ਦੇ ਨਾਂ ਹੇਠ ਯੂਨੇਸਕੋ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਟਿਕਾਣਾ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਕ ਦੇ ਨੇੜੇ-ਤੇੜੇ ਜ਼ਮੀਨ ਲਗਜ਼ਰੀ ਹੋਟਲਾਂ ਅਤੇ ਗੋਲਫ ਕੋਰਸ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲੀ-ਜੀਵ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਐਕੁਆਇਰ ਕਰਨਾ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੰਗਲਾਂ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਘਰਾਂ ਅਤੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਵਿਲਾਆਂ ਨੂੰ ਗ਼ੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ. ਪਾਰਕ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਗੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਲੌਗਿੰਗ ਵੀ ਇੱਕ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ।[1]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Panusittikorn, Pakkawadee; Prato, Tony. "Conservation of Protected Areas in Thailand: The Case of Khao Yai National Park" (PDF). George Wright Society. Retrieved 30 March 2017.