ਗਾਮੋਸਾ
ਗਾਮੋਸਾ (অসমীয়া [Gamʊsa]) ਬਾਰੇ ਲੇਖ ਅਸਾਮ ਦੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਿੱਟੇ ਰੰਗ ਦਾ ਆਇਤਾਕਾਰ ਟੁਕੜਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤਿੰਨ ਪਾਸੇ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦਾ ਬਾਰਡਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੌਥੇ ਪਾਸੇ ਲਾਲ ਬੁਣੇ ਹੋਏ ਨਮੂਨੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ (ਲਾਲ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਹੋਰ ਰੰਗ ਵੀ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ)। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਪਾਹ ਦਾ ਧਾਗਾ ਗਾਮੋਸਿਆਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ / ਬੁਣਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਸਾਮੱਗਰੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਖਾਸ ਮੌਕਿਆ ਲਈ ਪੈਟ ਰੇਸ਼ਮ ਦੇ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ 1,455.3 ਮੀਟਰ ਲੰਮੇ ਗਾਮੋਛੇ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਇਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਹੱਥ ਬੁਣਿਆ ਹੋਇਆ ਕੱਪੜਾ ਹੈ।[1]
ਨਾਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ
[ਸੋਧੋ]ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਪੂੰਝਣ ਲਈ ਕੋਈ ਕੱਪੜਾ (ਗਾ = ਸਰੀਰ, ਮੁਸਾ = ਪੂੰਝਣਾ) ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਪੂੰਝਣ ਵਾਲੇ ਤੌਲੀਏ ਵਜੋਂ ਗਾਮੋਸਾ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨਾ ਨਿਆਂਜਨਕ ਨਹੀਂ ਹੈ।[2] ਗਾਮੋਸਾ ਸ਼ਬਦ ਕਾਮਰੂਪੀ ਸ਼ਬਦ 'ਗਮਸਾਅ ' ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਹ ਕੱਪੜਾ ਜਗਵੇਦੀ ਦੇ ਭਾਗਵਦ ਪੁਰਾਣ ਨੂੰ ਢੱਕਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਗਾਮੁਸਾ ਦਾ ਮੂਲ ਅਧਾਰ ਤਾਈ ਲੋਕਾਂ ਜਾਂ ਪੂਰਬੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਹੈ ਜੋ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੇਖ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। .
ਵਰਤੋਂ
[ਸੋਧੋ]
ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇਸ਼ਨਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਪੂੰਝਣ ਲਈ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ (ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ), ਪਰ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਇਸ ਕੰਮ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ।
- ਇਹ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਜਗਵੇਦੀ ਨੂੰ ਢੱਕਣ ਲਈ ਜਾਂ ਪੋਥੀ ਨੂੰ ਢੱਕਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਤਿਕਾਰ ਦੀ ਚੀਜ਼ ਕਦੇ ਨੰਗੀ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ, ਪਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕ ਗਾਮੋਸਾ 'ਤੇ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
- ਇਹ ਕਿਸਾਨ, ਮਛੇਰੇ ਜਾਂ ਸ਼ਿਕਾਰੀ (ਤੋਂਗਲੀ) ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਧੋਤੀ (ਸੂਰੀਯਾ) ਜਾਂ ਗਮਸਾ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ; ਇੱਕ ਬਿਹੂ ਡਾਂਸਰ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਿਰ ਦੇ ਚੁਫੇਰੇ ਲਪੇਟ ਕੇ ਨੱਚਦਾ ਹੈ। (ਤਸਵੀਰ ਵੇਖੋ)
- ਇਸ ਨੂੰ ਗਰਦਨ ਦੁਆਲੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਹਾਲ (ਨਾਮਘਰ) ਵਿਖੇ ਲਟਕਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੀਤੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਸਮਾਜਿਕ ਰੁਤਬਾ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਮੋਢਿਆ 'ਤੇ ਸੁੱਟ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
- ਮਹਿਮਾਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗਾਮੁਸਾ ਅਤੇ ਤਾਮੁਲ ਦੀ ਭੇਟ ਨਾਲ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਬਿਹੂ ਦੌਰਾਨ ਗਮੁਸਾਸ ਭੇਟ ਕਰਦੇ ਹਨ (ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਬਿਹੂਵਾਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ)।[2]
ਇਸ ਲਈ ਕੋਈ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗਾਮੋਸਾ ਅਸਾਮ ਦੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।
ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਮਹੱਤਤਾ
[ਸੋਧੋ]ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਗਾਮੋਸਾ ਸਾਰੇ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਨਸਲੀ ਪਿਛੋਕੜਾਂ ਵਿੱਚ ਬਰਾਬਰ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਗਾਮੋਸਾ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਹੋਰ ਆਕਰਸ਼ਕ ਗ੍ਰਾਫਿਕ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੇ ਸੁੰਦਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਬੁਣੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਤੀਕਤਮਕ ਕੱਪੜੇ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਉਪ-ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਨਸਲੀ-ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸਮੂਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ-ਤੱਤ ਅਤੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਸਨ, ਜੋ ਹੁਣ ਸਿਰਫ ਸਾਹਿਤ, ਕਲਾ, ਮੂਰਤੀ, ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਧਾਰਮਿਕ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ (ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਲਈ)। ਅਸਾਮੀ-ਸ਼ੇਰ, ਅਜਗਰ (ਡ੍ਰੈਗਨ), ਉਡਾਣ-ਸ਼ੇਰ ਆਦਿ ਦੇ ਖਾਸ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਮੌਕਿਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।
ਨਵੰਬਰ 2019 ਵਿੱਚ ਗਾਮੋਸਾ ਨੇ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸੰਕੇਤ ਦਾ ਟੈਗ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤਾ ਹੈ।[3]
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]- ਜਾਪੀ
- ਮੇਖੇਲਾ ਚਾਦੋਰ
- ਅਸਾਮ ਦਾ ਪਹਿਰਾਵਾ ਅਤੇ ਕੱਪੜੇ
- ਜ਼ੋਰਾਯ
- ਨਾਮਘਰ
ਨੋਟ ਅਤੇ ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Assam Portal. "Assamese Gamusa makes it to the Guinness Book of World Records". the northeast today. Archived from the original on 19 ਅਗਸਤ 2016. Retrieved 31 August 2016.
{{cite news}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ 2.0 2.1 "Gamocha". assaminfo.com. Retrieved April 3, 2013.
- ↑ Mitra, Naresh. "Assam's Gamosa, Chokuwa rice earn GI tags".