ਗਿਰੀਰਾਜ ਕਿਸ਼ੋਰ (ਲੇਖਕ)
ਗਿਰੀਰਾਜ ਕਿਸ਼ੋਰ (8 ਜੁਲਾਈ 1937 - 9 ਫਰਵਰੀ 2020) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਲੇਖਕ ਸੀ,[1] ਜਿਸਨੂੰ ਸਾਲ 2007 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[2][3] ਉਹ ਕਾਨਪੁਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ 1992 ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ, 2000 ਵਿੱਚ ਵਿਆਸ ਸਨਮਾਨ, ਅਤੇ ਛਤਰਪਤੀ ਸ਼ਾਹੂ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੁਆਰਾ 2002 ਵਿੱਚ ਆਨਰੇਰੀ ਪੀਐਚ.ਡੀ. ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਜੀਵਨੀ
[ਸੋਧੋ]thumb| ਕਿਸ਼ੋਰ ਨੂੰ ਪਦਮਸ੍ਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਗਿਰੀਰਾਜ ਕਿਸ਼ੋਰ ਦਾ ਜਨਮ ਮੁਜ਼ੱਫਰਨਗਰ ਵਿੱਚ 1937 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਇੱਕ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਸਨ, ਪਰੰਤੂ ਆਪਣੇ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਿਮੀਂਦਰੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਗਿਰੀਰਾਜ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਘਰ ਛੱਡ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਬਣ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਜ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਗਿਆਨ, ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਇੰਸਿਜ਼, ਆਗਰਾ ਤੋਂ ਐਮ ਏ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 1998-1999 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਗ੍ਰਾਂਟਸ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਇਮੀਰਿਟਸ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 1999 ਤੋਂ 2001 ਤੱਕ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਐਡਵਾਂਸਡ ਸਟੱਡੀ, ਸਿਮਲਾ ਵਿਖੇ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਵੀ ਕੀਤੀ।
ਉਸਨੇ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਬਤੌਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੱਖ ਵੱਖ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਾਨਪੁਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਛਤਰਪਤੀ ਸ਼ਾਹੂ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ) ਅਤੇ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਕਾਨਪੁਰ ਦੇ ਦੇ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਵਜੋਂ 30 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਦਾ ਕੈਰੀਅਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।[4] ਉਹ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਵਰਕਿੰਗ ਕਮੇਟੀ ਅਤੇ ਜੀਓਆਈ ਦੇ ਰੇਲਵੇ ਬੋਰਡ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਰਿਹਾ।
ਉਸਨੇ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਮੀਰਾ ਕਿਸ਼ੋਰ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ 2 ਬੇਟੀਆਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਬੇਟਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਧੀਆਂ ਵਿਆਹੀਆਂ ਹਨ. ਇਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਕਾਨਪੁਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਨਾਵਲ ਲਿਖ ਰਿਹਾ ਹੈ।[5] ਉਹ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਯਮਿਤ ਲੇਖ ਵੀ ਲਿਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਰਸਾਲੇ ਅਕਾਰ ਦਾ ਸੰਪਾਦਕ ਹੈ।
ਚੁਣੇ ਕੰਮ
[ਸੋਧੋ]- ਪਾਹਲਾ ਗਿਰਮਿੱਤੀਆ (ਗਿਰਮਿਤਿਆ ਸਾਗਾ), ਜਿਸਦੇ ਲਈ ਉਸਨੂੰ 2007 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਮਿਲਿਆ ਸੀ।[6][7][8]
- ਬਾ (ਕਸਤੂਰਬਾ ਗਾਂਧੀ- ਇੱਕ ਬਾਇਓ ਫਿਕਸ਼ਨ)
- ਧੀ ਘਰ
- ਪਰੀਸ਼ਿਸ਼ਤਾ
- ਆਨਜਾਨੇ ਜਯਤੇ ਆਦਿ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Writers hurt by Sahitya Akademi's silence on killings: Giriraj Kishore". The Economic Times. 8 October 2015. Retrieved 9 September 2018.
- ↑ Pratiyogita Darpan (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2007. Retrieved 9 September 2018.
- ↑ "Gandhian writes to President for returning Padma Shri — Rediff.com India News". www.rediff.com. Retrieved 9 September 2018.
- ↑ "Grapevines - IIT Kanpur" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2018-09-13. Retrieved 2020-02-12.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Authors of Rajkamal Prakashan | Giriraj Kishore" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 11 ਅਗਸਤ 2018. Retrieved 9 September 2018.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Giriraj Kishore: Amitabh invited to Hindi meet but writers, historians sidelined". The Hindu (in Indian English). 10 September 2015. Retrieved 9 September 2018.
- ↑ "Don't auction blade of grass with Gandhi's blood, he urges". NDTV.com. Retrieved 9 September 2018.
- ↑ "Quenching a thirst for Hindi | Guardian Weekly | guardian.co.uk". www.theguardian.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 9 September 2018.