ਗੋਲਕੀਪਰ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਸਿਮੋਨ ਮਿਗਨੋਲੈਟ, ਬੈਲਜੀਅਮ ਅਤੇ ਲਿਵਰਪੂਲ ਐੱਫ. ਸੀ. ਦਾ ਗੋਲਕੀਪਰ।

ਕਈ ਟੀਮ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗੋਲ ਕਰਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਗੋਲਕੀਪਰ (ਗੋਲਚੀ ਜਾਂ ਗੋਲੀ, ਜਾਂ ਕੁਝ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਪਰ) ਇੱਕ ਨਿਯਤ ਖਿਡਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੁਆਰਾ ਉਲਟ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਗੋਲ ਕਰਨ ਜਾਂ ਸਕੋਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਰਡਿੰਗ, ਸ਼ਿੰਟੀ, ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਫੁੱਟਬਾਲ (ਸੌਕਰ), ਗਾਈਲਿਕ ਫੁੱਟਬਾਲ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਿਯਮ ਫੁਟਬਾਲ, ਹੈਂਡਬਾਲ, ਫੀਲਡ ਹਾਕੀ, ਬੈਂਡੀ, ਰਿੰਕ ਬਾਂਡੀ, ਰੀਕਬਾਲ, ਫਲੋਰਬੋਲ, ਰੋਲਰ ਹਾਕੀ, ਆਈਸ ਹਾਕੀ, ਰਿੰਗੈਟ, ਵਾਟਰ ਪੋਲੋ, ਲੈਕਰੋਸ, ਕੈਮਗੀ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਖੇਡਾਂ।

ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਗੋਲਕੀਪਰ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਨਿਯਮ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਦੂਜੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ' ਤੇ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਇਹ ਨਿਯਮ ਅਕਸਰ ਗੋਲਕੀਪਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਜਾਂ ਹਿੰਸਕ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਲਈ ਸਪਸ਼ਟ ਟੀਚਾ ਹੈ। ਆਈਸ ਹਾਕੀ ਅਤੇ ਲੈਕ੍ਰੋਸ ਵਰਗੇ ਕੁਝ ਸਪੋਰਟਸ ਵਿਚ, ਗੋਲਕੀਪਰਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਾਜੋ-ਸਾਮਾਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭਾਰੀਆਂ ਪੈਡਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਚਿਹਰੇ ਦਾ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਖੇਡਣ ਦੇ ਵਸਤੂ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਕ) ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਕੁਝ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ, ਗੋਲਕੀਪਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੱਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ; ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਫੁੱਟਬਾਲ ਵਿੱਚ, ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ, ਕੀਪਰ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੋਰ ਖਿਡਾਰੀ ਵਾਂਗ ਹੀ ਲੱਤ ਮਾਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਇੱਕ ਸੀਮਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੋਰ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਗੋਲਕੀਪਰ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀਮਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲੈਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਖੇਤਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ; ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ, ਐਨ.ਐਚ.ਐਲ ਵਿਚ, ਗੋਲਕੀਪਰ ਨੈੱਟ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੱਕ ਨਹੀਂ ਖੇਡ ਸਕਦੇ ਜਾਂ ਲਾਲ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਪਕ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ। ਗੋਲਕੀਪਰ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਮੈਦਾਨ ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਮੇ ਖਿਡਾਰੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਉਦਾਹਰਨਾਂ[ਸੋਧੋ]

ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਫੁੱਟਬਾਲ[ਸੋਧੋ]

ਯੂਥ-ਫੁੱਟਬਾਲ ਗੋਲਕੀਪਰ

ਫੁੱਟਬਾਲ ਵਿਚ, ਹਰ ਟੀਮ ਦੇ ਗੋਲਕੀਪਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਟੀਮ ਦੇ ਗੋਲ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਖੇਡ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਹਨ। ਗੋਲਕੀਪਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੰਮ ਗੋਲ ਵਿੱਚ ਗੇਂਦ ਦੇ ਪਰਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਹੈ। ਗੋਲਕੀਪਰ ਟੀਮ ਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਖਿਡਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਗੇਂਦ ਨੂੰ ਫੜਨ, ਸੁੱਟਣ ਅਤੇ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਅਤੇ ਬਾਹਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸਿਰਫ ਉਸ ਦੇ ਆਪਣੇ ਪੈਨਲਟੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ। ਗੋਲਕੀਪਰਜ਼ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੰਗ ਦੀ ਜਰਸੀ ਪਹਿਨਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਰੈਫਰੀ ਦੇ ਰੰਗ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਟੀਮ ਦੇ ਨਿਯਮਤ ਜਰਸੀ ਰੰਗ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਰੈਫਰੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਖਾਸ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਗੋਲਕੀਪਰ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਵਾਧੂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਲੇ ਗੇਅਰ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੈਡਡ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤੇ ਗੋਲਕੀਪਰ ਗੇਂਦ ਵੀ ਪਹਿਨਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰ ਸਕਣ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਗੇਂਦ ਨੂੰ ਪਕੜ ਸਕਣ। ਪਿੱਚ 'ਤੇ ਹਰੇਕ ਖਿਡਾਰੀ ਵਾਂਗ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਗਾਰਡਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਨਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਫੀਲਡ ਹਾਕੀ[ਸੋਧੋ]

ਇੱਕ ਫੀਲਡ ਹਾਕੀ ਗੋਲਕੀਪਰ

ਫੀਲਡ ਹਾਕੀ ਵਿਚ, ਗੋਲਕੀਪਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੈਲਮੇਟ, ਚਿਹਰੇ ਅਤੇ ਗਰਦਨ ਦੀਆਂ ਗਾਰਡਾਂ, ਛਾਤੀ ਅਤੇ ਲੱਤ ਪੈਡਿੰਗ, ਬਾਂਹ ਜਾਂ ਕੋਹ ਬਚਾਉਣ ਵਾਲੇ, ਖਾਸ ਗਲੇਸ ਸਮੇਤ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਲੇ ਉਪਕਰਣਾਂ ਨੂੰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ (ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਦੇ ਦਸਤਾਨੇ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਬਲਾਕ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਸੱਜੇ ਦਸਤਾਨੇ ਦਾ ਇਹ ਕੰਮ ਵੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗੋਲਕੀਪਰ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਸਟਿੱਕ ਨੂੰ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਵਰਤਣ ਲਈ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ), ਹੇਠਲੇ ਪਗ ਗਾਰਡ (ਪੈਡ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਅਤੇ ਜੁੱਤੀ ਕਵਰ (ਕਿੱਕਰ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ)। ਦਸਤਾਨੇ, ਪੈਡ ਅਤੇ ਕਿੱਕਰਜ਼ ਲਗਭਗ ਹਮੇਸ਼ਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉੱਚ ਘਣਤਾ ਵਾਲੇ ਫੋਮ ਸਮਗਰੀ ਦੇ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਗੋਲਕੀਪਰ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪੁਖਤਾ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਸਟਿੱਕ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੈ; ਜਾਂ ਤਾਂ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਇੱਕ ਆਮ ਖੇਡ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਪੈਸ਼ਲਿਸਟ ਗੋਲਕੀਪਰ ਸਟਿਕਸ ਫੀਲਡ ਖਿਡਾਰੀ ਦੀਆਂ ਸਟਿਕਸ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਉਸੇ ਅਯਾਮੀ ਸੀਮਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਇੱਕ ਹੱਥ ਨਾਲ ਵਧੀਆ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਲ ਨੂੰ ਹਿੱਟ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇਸਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। 2007 ਦੀਆਂ ਟੀਮਾਂ 11 ਫੀਲਡ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਖੇਡਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਵੀ ਗੋਲਕੀਪਰ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਜੇ ਗੋਲਕੀਪਰ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਦੋ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ: ਇੱਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਗੋਲਕੀਪਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੈਲਮਟ ਪਹਿਨਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਵਿਰੋਧੀ ਗੌਲਕਪਰ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਪੈਨਲਟੀ ਸਟ੍ਰੋਕ ਲੈਣ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਰੰਗਦਾਰ ਕਮੀਜ਼ ਪਹਿਨਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਫੁੱਟ ਅਤੇ ਲੇਗ ਗਾਰਡ (ਬਾਂਹ ਅਤੇ ਉਪਰਲੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਚੋਣਵੀਂ ਹੈ); ਜਾਂ ਉਹ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਟੋਪ ਪਹਿਨਣ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ. ਗੋਲਕੀਪਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਬਾਲ ਕਰਨ ਜਾਂ ਬਦਲਣ ਲਈ ਵਰਤਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਇਸਦੀ ਖੇਡ ਨੂੰ ਰੁਕਾਵਟ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦੇ (ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ ਇਸ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਲੇਟ ਕੇ), ਅਤੇ ਉਹ ਸਿਰਫ ਗੋਲ ਸਰਕਲ (ਜਾਂ "ਡੀ")। ਡੀ ਦੇ ਬਾਹਰ ਉਹ ਫੀਲਡ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਉਸੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਬਾਲ ਖੇਡਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਸਟਿੱਕ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਗੋਲਕੀਪਰ ਜਿਹੜੇ ਟੋਪੀ ਪਹਿਨੇ ਹੋਏ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਦੀ 23 ਮੀਟਰ ਲਾਈਨ ਪਾਸ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜੋ ਗੋਲਕੀਪਰਸ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਪੈਨਲਟੀ ਸਟਰੋਕ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਕ ਗੋਲਕੀਪਰ ਜਿਸ ਨੇ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਹੈਲਮਟ ਪਹਿਨਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਉਸਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਖੇਡ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਪਿਚ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਗੋਲਕੀਪਿੰਗ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਭਾਵੇਂ ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਬਚਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟੋਪ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਜੁਰਮਾਨਾ ਸਟ੍ਰੋਕ ਜਾਂ ਪੈਨਲਟੀ ਕਾਰਨਰ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਹੈਲਮਟ ਪਹਿਨਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।[1][2]

ਹਵਾਲੇ [ਸੋਧੋ]

  1. Hockey Rules Board (2007). Rules of Hockey 2007–2008 (PDF). International Hockey Federation (FIH). pp. Rules: Rule 4, Players' clothing and equipment, paras 4.3–4.4, page 15, Rule 10, Conduct of play: goalkeepers, all paras, page 24. Archived from the original (pdf) on 2017-11-12. Retrieved 2009-01-14. {{cite book}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help); Unknown parameter |nopp= ignored (help)
  2. FIH Umpiring Committee (January 2008). "2008 FIH Outdoor Umpires Briefing" (PDF). FIH website. FIH. pp. 11–13. Archived from the original (pdf) on 2007-12-02. Retrieved 2008-01-14. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)