ਚਿਮਟਾ
.jpg) | |
| Percussion instrument | |
|---|---|
| ਹੋਰ ਨਾਮ | ਚਿਮਟਾ, |
| ਵਰਗੀਕਰਨ | idiophone |
| ਸੰਬੰਧਿਤ ਯੰਤਰ | |
| ਢੋਲ | |
| ਸੰਗੀਤਕਾਰ | |
| ਆਲਮ ਲੁਹਾਰ, ਆਰਿਫ਼ ਲੁਹਾਰ, ਕਮਲ ਹੀਰ | |
ਚਿਮਟਾ (ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ: چمٹا ) ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਲੋਹੇ ਦੀਆਂ ਦੋ ਪੱਤੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਜੋੜ ਕੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਨੂੰ ਖੁੱਲਾ ਰੱਖ ਕੇ ਬਣਾਇਆ ਚੁੱਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚੋਂ ਬਲਦੇ ਕੋਲੇ ਚੁਗਣ ਅਤੇ ਰੋਟੀਆਂ ਰਾੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਸੰਦ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਤੇ ਇਹ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤਕ ਸਾਜ਼ ਵਜੋਂ ਵਜਾਏ ਜਾਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਸਾਜ਼ ਵਜੋਂ ਇਸ ਨਾਲ ਘੁੰਗਰੂ ਵੀ ਬੰਨੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਵਿਰਾਸਤੀ ਲੋਕ ਸਾਜ਼ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਲਮ ਲੁਹਾਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਨੇਕ ਲੋਕ ਗਾਇਕਾਂ ਨੇ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਕੀਰਤਨੀਆਂ ਨੇ ਕੀਰਤਨ ਲਈ ਵਜਾਇਆ।[1]
ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ
[ਸੋਧੋ]ਚਿਮਟਾ ਵਿਚ ਸਟੀਲ ਜਾਂ ਲੋਹੇ ਦਾ ਇਕ ਲੰਮਾ, ਫਲੈਟ ਟੁਕੜਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਦੋਵਾਂ ਸਿਰੇ 'ਤੇ ਤਿੱਖਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਚ ਜੋੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਇੱਕ ਧਾਤ ਦੀ ਰਿੰਗ ਫੋਲਡ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਿਯਮਤ ਅੰਤਰਾਲਾਂ ਤੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸੇ ਜਿੰਗਲ ਜਾਂ ਰਿੰਗਸ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਜਿੰਗਲ ਦੇ ਸੱਤ ਜੋੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਟਿੰਕਲਿੰਗ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਰਿੰਗਾਂ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਵੱਲ ਮੋਸ਼ਨ ਵਿਚ ਖਿੱਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੱਡੇ ਰਿੰਗਾਂ ਵਾਲੇ ਚਿਮਟਾ ਪੇਂਡੂ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਛੋਟੇ ਰਿੰਗਾਂ ਵਾਲੇ ਅਕਸਰ ਭਾਂਗਰਾ ਡਾਂਸਰਾਂ ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਭਾਰਤੀ ਭਜਨ ਦੇ ਗਾਇਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। [2]
ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ ਚਿਮਟਾ ਵਜਾਉਣਾ ਵੀ ਕਲਾ ਹੈ
- ↑ "Maps of India". Archived from the original on 11 August 2007. Retrieved 27 September 2011.