ਦਯਾਰਾਮ
ਦਯਾਰਾਮ (1777–1853) ਮੱਧਕਾਲੀ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਇੱਕ ਗੁਜਰਾਤੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਕੂਲ ਦਾ ਆਖਰੀ ਕਵੀ ਸੀ। ਉਹ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਾਹਿਤਕ ਰੂਪ ਗਰਬੀ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਗੀਤ ਗੀਤ।[1] ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਵੈਸ਼ਨਵ ਧਰਮ ਦੇ ਪੁਸ਼ਟੀਮਾਰਗ ਦਾ ਅਨੁਯਾਈ ਸੀ।[2] ਦਯਾਰਾਮ, ਨਰਸਿੰਘ ਮਹਿਤਾ ਅਤੇ ਮੀਰਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਭਗਤੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜੀਵਨੀ
[ਸੋਧੋ]ਦਯਾਰਾਮ ਦਾ ਜਨਮ 16 ਅਗਸਤ 1777 ਨੂੰ ਨਰਮਦਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਚਨੋਦ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਸਤੋਦਰਾ ਨਗਰ ਬ੍ਰਾਹਮਣ, ਪ੍ਰਭੂਰਾਮ ਪੰਡਯਾ ਦਾ ਦੂਜਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਭੈਣ-ਭਰਾ, ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਦਹੀਗੌਰੀ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਮਨੀਸ਼ੰਕਰ ਦੀ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਨੌਂ ਅਤੇ ਦੋ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।[2]
ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਕਲਰਕ ਸੀ। ਉਸ ਕੋਲ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਿੱਖਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਵੈਸ਼ਨਵ ਮੰਦਰ ਦੇ ਭਗਤੀ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਹੀ ਵਿਆਹ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ ਪਰ ਵਿਆਹ ਦੇ ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਹੀ ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪਤਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।