ਦੇਬਾ ਗੁਪਤਾ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਦੇਬਪ੍ਰਸਾਦ ਗੁਪਤਾ

ਦੇਬਾ ਗੁਪਤਾ (ਦਸੰਬਰ 1911 - 6 ਮਈ 1930) ਉਰਫ ਦੇਬਾ ਪ੍ਰਸਾਦ ਗੁਪਤਾ ਬੰਗਾਲੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਸੀ ਜੋ ਚਟਗਾਂਵ ਸ਼ਸਤਰਧਾਰੀ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। 6 ਮਈ 1930 ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪੁਲਿਸ ਨਾਲ ਹੋਏ ਕਲਾਰਪੋਲ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।

ਇਨਕਲਾਬੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ[ਸੋਧੋ]

ਦੇਬਾ ਗੁਪਤਾ ਦਾ ਜਨਮ ਦਸੰਬਰ 1911 ਵਿੱਚ ਢਾਕਾ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਜੋਗਿੰਦਰਨਾਥ ਗੁਪਤਾ (ਮੋਨਾ) ਸੀ। ਉਹ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਮਾਸਟਰਡਾ ਸੂਰਿਆ ਸੇਨ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਸਮੂਹ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਵਿਚ ਆਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਭਾਰਤੀ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਆਰਮੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਚਟਗਾਂਵ ਵਿਦਰੋਹ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਗੁਪਤਾ ਨੇ 18 ਅਪ੍ਰੈਲ 1930 ਨੂੰ ਆਰਮਰੀ ਛਾਪੇ ਅਤੇ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ 1930 ਨੂੰ ਜਲਾਲਾਬਾਦ ਪਹਾੜੀ ਵਿਚ ਇਕ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਮੁਠਭੇੜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਨੂੰ ਸਫ਼ਲਤਾਪੂਰਵਕ ਭਜਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੜੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਨਾਲ ਪਿੰਡ ਵਾਪਸ ਆਇਆ ਸੀ।[1]

ਮੌਤ[ਸੋਧੋ]

ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਪਿੱਛਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰਕਾਰ 6 ਮਈ 1930 ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘੇਰ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਗੁਪਤਾ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਤਿੰਨ ਸਾਥੀਆਂ ਨੇ ਕਰਨਫੁਲੀ ਨਦੀ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਪਨਾਹ ਲਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਚ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਚਟਗਾਓਂ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਕਲਾਰਪੋਲ ਵਿਚ ਇਕ ਬਾਂਸ ਦੇ ਬਗੀਚੇ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਗਏ। ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਪਹੁੰਚੀ ਤਾਂ ਉਥੇ ਤੇਜ ਅੱਗ ਮਚਾਈ ਗਈ। ਗੁਪਤਾ, ਰਜਤ ਸੇਨ ਅਤੇ ਮੋਨੋਰੰਜਨ ਸੇਨ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਚੌਥੇ ਸਵਦੇਸ਼ਰੰਜਨ ਰੇ ਦੀ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਪੁਲਿਸ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[2][3]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Vol - I, Subodh Chandra Sengupta & Anjali Basu (2002). Sansada Bangalai Charitavidhan (Bengali). Kolkata: Sahitya Samsad. p. 216. ISBN 81-85626-65-0.
  2. "Full text of "The Footprints On The Road To Indian Independence". Retrieved February 4, 2018.
  3. Kalicharan Ghosh (2012). Chronological Dictionary of India's Independence. Kolkata: Sahitya Samsad. p. 137. ISBN 978-81-86806-20-3.