ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਟਰਮੀਨਲ
Express train and Passenger train station
Dehradun railway station building
ਆਮ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਪਤਾRailway colony Rd, Govind Nagar, Dehradun, Uttarakhand
India
ਗੁਣਕ30°18′50″N 78°02′01″E / 30.3139°N 78.0336°E / 30.3139; 78.0336
ਉਚਾਈ636.960 metres (2,089.76 ft)
ਦੀ ਮਲਕੀਅਤIndian Railways
ਦੁਆਰਾ ਸੰਚਾਲਿਤNorthern Railway zone
ਲਾਈਨਾਂLaksar–Dehradun line
ਪਲੇਟਫਾਰਮ5[1]
ਟ੍ਰੈਕ8
ਉਸਾਰੀ
ਬਣਤਰ ਦੀ ਕਿਸਮStandard on-ground station
ਪਾਰਕਿੰਗYes
ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਸਥਿਤੀActive
ਸਟੇਸ਼ਨ ਕੋਡDDN
ਇਤਿਹਾਸ
ਉਦਘਾਟਨ1899
ਬਿਜਲੀਕਰਨYes
ਸਥਾਨ
ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਟਰਮੀਨਲ is located in ਉੱਤਰਾਖੰਡ
ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਟਰਮੀਨਲ
ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਟਰਮੀਨਲ
ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ
Map

ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਟਰਮੀਨਲ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਉੱਤਰੀ ਰੇਲਵੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੀ ਉੱਤਰੀ ਲਾਈਨ ਉੱਤੇ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ,ਦੇ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਸ਼ਹਿਰ ਉੱਤਰਾਖੰਡ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਸਟੇਸ਼ਨ ਕੋਡ: DDN ਹੈ। ਇਹ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ 4 ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਹਨ।

ਇਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1899 ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਆਉਣ-ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਈ ਰੇਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨਃ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਜਨ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ, ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ੍, ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਲਿੰਕ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ. ਵਾਰਾਣਸੀ-ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈੰਸ, ਦੇਹਰਾਦੂਨ-ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ, ਦੂਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ, ਮਸੂਰੀ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ, ਕਾਠਗੋਦਾਮ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ, ਨੰਦਾ ਦੇਵੀ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱੱਸ ਅਤੇ ਕੋਚੁਵੇਲੀ-ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਸੁਪਰਫਾਸਟ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ।

ਇਹ ਸਟੇਸ਼ਨ (ਆਈ. ਐੱਸ. ਬੀ. ਟੀ.) ਤੋਂ ਜੋ ਬੱਸ ਅੱਡੇ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਟੈਕਸੀ ਅੱਡੇ ਤੋਂ 4.5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੈ।

ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜੇ ਦਾ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਜੌਲੀ ਗ੍ਰਾਂਟ ਹਵਾਈ ਅੱ ਹੈ, ਜੋ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 24 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ।

ਇਹ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨ ਦਾ ਆਖਰੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹੈ।

ਇਤਿਹਾਸ

[ਸੋਧੋ]

ਹਰਿਦੁਆਰ-ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਲਾਈਨ, ਨੂੰ 1900 ਵਿੱਚ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ 77 km (48 mi) ਕਿਲੋਮੀਟਰ (48 ਮੀਲ) ਲੰਬੀ ਲਾਈਨ ਦਾ ਟਰਮੀਨਸ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਸੀ।[2] ਹਰਿਦੁਆਰ ਅਤੇ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਵਿਚਕਾਰ ਰੇਲਵੇ ਟਰੈਕ ਨੂੰ 18 ਨਵੰਬਰ 1896 ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।[3] ਇਹ 1897 ਅਤੇ 1899 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ 1 ਮਾਰਚ 1900 ਨੂੰ ਰੇਲ ਆਵਾਜਾਈ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[4] ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦਾ ਦੇਹਰਾ ਸ਼ਹਿਰ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ। ਪੈਨਸ਼ਨਰ, ਯੂਰਪੀਅਨ ਵਸਨੀਕ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਲੋਕ ਇਸ ਦੇ ਸੁਹਾਵਣੇ ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ ਸ਼ਹਿਰ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੋਏ ਸਨ।[4] ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨਾਲ ਅਸਾਨ ਸੰਪਰਕ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ। ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਚੌਲ, ਲੱਕਡ਼ ਅਤੇ ਚੂਨੇ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧੇ ਲਈ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸੀ।[4]

ਇਸ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਮਸੂਰੀ ਤੱਕ ਰੇਲਵੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਸੀ। ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ 1896 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀ।[3] ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ 1921 ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਮਸੂਰੀ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਟ੍ਰਾਮਵੇਅ ਕੰਪਨੀ ਲਿਮਟਿਡ ਦਾ ਗਠਨ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਤੋਂ ਮਸੂਰੀ ਤੱਕ ਇੱਕ ਟ੍ਰਾਮ ਲਾਈਨ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[5] ਟਰਾਮ ਲਾਈਨ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ ਰਾਜਪੁਰ ਰੋਡ, ਦਿਲਾਰਾਮ ਬਾਜ਼ਾਰ, ਰਾਜਪੁਰ, ਮਖਰਤੀ, ਓਕ-ਗਰੋਵ, ਫੇਅਰਲੌਨ ਅਤੇ ਬਾਰਲੋਗੰਜ ਤੋਂ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਮਸੂਰੀ ਪਹੁੰਚਣੀ ਸੀ।[4] ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਲਾਈਨ 'ਤੇ ਦੋ ਸਟੇਸ਼ਨ ਬਣਾਏ ਗਏਃ ਇੱਕ ਦਿਲਾਰਾਮ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਪਰੇਡ ਗਰਾਊਂਡ ਦੇ ਨੇਡ਼ੇ।[6] ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਫਿਰ 36 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਅੰਦਾਜ਼ਨ ਲਾਗਤ ਨਾਲ 1925 ਤੱਕ ਪੂਰਾ ਹੋਣਾ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਲੋਹੇ ਅਤੇ ਸਟੀਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 30 ਤੋਂ 40% ਦੀ ਕਮੀ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਸੀ।[5] ਪਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਝਰੀਪਾਨੀ ਵਿਖੇ ਸੁਰੰਗ ਡਿੱਗ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੁਝ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।

ਨਵੀਨੀਕਰਨ

[ਸੋਧੋ]

ਜਦੋਂ ਸਟੇਸ਼ਨ ਕੰਪਲੈਕਸ ਦੀ ਰੀ-ਮਾਡਲਿੰਗ ਅਤੇ ਵਾਧੂ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਤਾਂ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦਾ ਨਵੀਨੀਕਰਨ 2019-20 ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਸਟੇਸ਼ਨ 10 ਨਵੰਬਰ 2019 ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ 8 ਫਰਵਰੀ 2020 ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[7][8] ਇਸ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰੇਲ ਗੱਡੀਆਂ ਜਾਂ ਤਾਂ ਹਰਿਦਵਾਰ ਜਾਂ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 12 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹਰ੍ਰਾਵਾਲਾ ਤੱਕ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ।[9] 

ਬ੍ਰੇਲ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੰਕੇਤ ਅਤੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਤਾਂ ਜੋ ਸਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਨੇਤਰਹੀਣ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਲਈ ਦੋਸਤਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।[10]

ਗੈਲਰੀ

[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. "देहरादून: सुविधाओं के साथ संवर गया रेलवे स्टेशन, 10 फरवरी से चलेंगी सभी ट्रेनें".
  2. "Imperial Gazetteer of India, Volume 11, page 217 – Imperial Gazetteer of India new edition, published under the authority of His Majesty's secretary of state for India in council. Oxford, Clarendon Press, 1908–1931 [v. 1, 1909] – Digital South Asia Library". dsal.uchicago.edu. Retrieved 31 March 2020.
  3. 3.0 3.1
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 Singh, Surendra (1995). Urbanization in Garhwal Himalaya: A Geographical Interpretation. M.D. Publications Pvt. Ltd. p. 101. ISBN 978-81-85880-69-3. Retrieved 31 March 2020.
  5. 5.0 5.1

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

[ਸੋਧੋ]
  • ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨਇੰਡੀਆ ਰੇਲ ਜਾਣਕਾਰੀ

ਫਰਮਾ:Railway stations in Uttarakhand