ਨਸੀਮ ਥਿਬੋ
Naseem Thebo | |
|---|---|
 | |
| ਮੂਲ ਨਾਮ | نسيم ٿيٻو |
| ਜਨਮ | 1 April 1948 Shikarpur, Sindh, Pakistan |
| ਮੌਤ | 19 March 2012 (aged 63) Karachi, Sindh, Pakistan |
| ਕਿੱਤਾ | Writer • teacher |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | University of Sindh, Jamshoro, Pakistan. |
| ਵਿਸ਼ਾ | Economics, Sindhi literature |
| ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੰਮ | Ubhur Chand Pas Piren (اُڀر چنڊ پس پرين), 2013 |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | Rasool Bux Palijo |
ਨਸੀਮ ਥਿਬੋ ( Sindhi نسيم ٿيٻو , ) 1 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1948, 19 ਮਾਰਚ, 2012) ਸਿੰਧੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਸਿੰਧ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਐਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। ਉਹ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ, ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਕਹਾਣੀ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਸਿੰਧੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲੀ ਸੀ। [1] ਉਹ ਸਿੰਧੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਰਸੂਲ ਬਕਸ਼ ਪਾਲੀਜੋ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸੀ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ
[ਸੋਧੋ]ਨਸੀਮ ਥਿਬੋ ਦਾ ਜਨਮ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ 1940 ਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਰਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮੁੱਢਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾਦੂ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਗੜ੍ਹੀ ( ਸਿੰਧੀ : ڳاڙهي ) ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਸਿੰਧ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਜਮਸ਼ੋਰੋ ਤੋਂ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਐਮ.ਏ. [2] ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਮੀਰ ਅਬਦੁਲ ਬਾਕੀ ਥਿਬੋ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ, ਬਦਮ ਨਟਵਾਨ, ਪਹਿਲੀ ਸਿੰਧੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਮਹਿਲਾ ਨਾਵਲਕਾਰ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਭੈਣ, ਬੇਨਜ਼ੀਰ ਥਿਬੋ, ਇੱਕ ਲੇਖਕ ਵੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਭਰਾ, ਮੀਰ ਥੀਬੋ, ਇੱਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਾਰਕੁਨ ਅਤੇ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਨੇਤਾ ਸੀ।
ਲੇਖਕ ਵਜੋਂ ਯੋਗਦਾਨ
[ਸੋਧੋ]ਉਸ ਨੂੰ ਲਿਖਣ ਦੀ ਕਲਾ ਆਪਣੀ ਮਾਂ, ਬਦਮ ਨਟਵਾਨ ਤੋਂ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਸਿੰਧੀ ਕਹਾਣੀ ਲਿਖੀ, 'ਘੋਰਨ ਜੀ ਰੇਖਾ' ( ਸਿੰਧੀ : ڳوڙهن جي ريکا ) ਭਾਵ 'ਹੰਝੂਆਂ ਦੀ ਰੇਖਾ', ਜਦੋਂ ਉਹ ਦਸਵੀਂ ਜਮਾਤ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਹੋਰ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੇ ਸਿਰਲੇਖਾਂ ਵਿੱਚ 'ਘਿਆਲ ਦ ਘਰੀਆਂ' ( ਸਿੰਧੀ : گهايل گهاريان) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਕੇ ਜਿਉਣਾ,' 'ਵਧੇ ਵਿਧੀਆਂ' ( ਸਿੰਧੀ : وڍي جناس), ਭਾਵ 'ਜੋ ਜਖਮੀ ਹੋਏ', 'ਸੋਮ ਜੇਰੇਂਡੇ' ਛੜੀਆ' ( ਸਿੰਧੀ : مون جهيڙيندي ڇڏيا), ਭਾਵ 'ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਲੜਨਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।' ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਪੂਰਬੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਲਿਖੀ ਗਈ ਸੀ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਕਹਾਣੀ ਜਿਸ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਹੈ 'ਉਭਰ ਚੰਦ ਪਾਸ ਪੀਰੇਂ' ( ਸਿੰਧੀ : اڀر چنڊ پس پرين) ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਹੇ ਚੰਦਰਮਾ ਚੜ੍ਹ ਅਤੇ ਵੇਖ ਮੇਰੇ ਪਿਆਰੇ', 'ਰਸੰਦੋ ਭਰਜੰਦੋ ਘਾਵ' ( ਸਿੰਧੀ : رسندو بھرجندو گهاءُ) ਲਿਖੀ।
ਉਸ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਿਰਲੇਖ ਮਹਾਨ ਸਿੰਧੀ ਸੂਫੀ ਕਵੀ, ਸ਼ਾਹ ਅਬਦੁਲ ਲਤੀਫ ਭੱਟਾਈ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਿੰਧੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਸਾਲਿਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ 'ਸੋਝਰੋ', 'ਬਰਸਾਤ', 'ਹਲਚਲ', 'ਮਹਿਰਾਨ' ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਲਗਭਗ 25 ਕਹਾਣੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ। [3]
ਉਸ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਪਿੰਡ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਪਿਛੋਕੜ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੇੜੇ ਤੋਂ ਦੇਖਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਅਤੇ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰਾਂ ਹੱਥੋਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਅਤੇ ਥਾਣਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਪਿੰਡ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਬਦਸੂਰਤ ਪੱਖ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਝਲਕੀਆਂ ਸਨ ਜੋ ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਥਾਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। [4]
ਉਸ ਦਾ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਊਭਰ ਚੰਦ ਪਾਸ ਪੀਰੇਂ (ਸਿੰਧੀ ਵਿੱਚ) 2013 ਵਿੱਚ ਸਿੰਧੀ ਅਦਬੀ ਬੋਰਡ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। [5] ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀਆਂ 15 ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੀਨ ਮੁਹੰਮਦ ਕਲਹੋਰੋ ਦੁਆਰਾ ਸੰਕਲਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। [6]
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਨਸੀਮ ਥਿਬੋ ਦਾ ਵਿਆਹ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਰਸੂਲ ਬਕਸ਼ ਪਾਲੀਜੋ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। [7] ਉਸ ਦੀਆਂ ਦੋ ਧੀਆਂ, ਤਾਨੀਆ ਪਾਲੀਜੋ (ਤਾਨੀਆ ਸਲੀਮ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ) ਅਤੇ ਅਨੀਤਾ ਐਜਾਜ਼ ਹਨ। ਉਹ ਕਾਲਮਨਵੀਸ ਐਜਾਜ਼ ਮੰਗੀ ਦੀ ਸੱਸ ਸੀ।
ਮੌਤ
[ਸੋਧੋ]19 ਮਾਰਚ 2012 ਨੂੰ ਕਰਾਚੀ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। [8]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Condolence Message – Acting VC Sindh University". naseemthebo (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2012-03-29. Retrieved 2020-03-20.
- ↑ Report, Bureau (2012-03-20). "Services of Nasim Thebo remembered". DAWN.COM (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-03-20.
{{cite web}}:|first=has generic name (help) - ↑ "ٿيٻونسيم : (Sindhianaسنڌيانا)". www.encyclopediasindhiana.org (in ਸਿੰਧੀ). Retrieved 2020-03-20.
- ↑ Junejo, Faiz (2015). طبقاتي فڪر جا سنڌي ادب تي اثر (in Sindhi). Sindh Sudhar Publications Karachi. p. 137.
{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ Thebo, Nasim (2013). اڀر چنڊ پس پرين (in Sindhi). Sindhi Adabi Board, Jamshoro, Sindh, Pakistan.
{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "اڀر چنڊ پس پرين : نسيم ٿيٻو". SindhSalamat. Retrieved 2020-03-20.
- ↑ "پليجو رسول بخش : (Sindhianaسنڌيانا)". www.encyclopediasindhiana.org (in ਸਿੰਧੀ). Retrieved 2022-04-16.
- ↑ Sindhipeoples (2012-03-30). "سنڌي شخصيتون: نسيم ٿيٻو – ثمينه ميمڻ". سنڌي شخصيتون. Retrieved 2020-03-20.