ਨੀਲਿਮਾ ਸ਼ੇਖ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਨੀਲੀਮਾ ਸ਼ੇਖ (ਜਨਮ 18 ਨਵੰਬਰ 1945) ਬੜੌਦਾ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ।

80 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਮੱਧ ਤੋਂ, ਸ਼ੇਖ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਵਾਇਤੀ ਕਲਾ ਦੇ ਰੂਪਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਆਪਕ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਰਵਾਇਤੀ ਚਿੱਤਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਅਭਿਆਸ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਲਈ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ।[1] ਉਸਦਾ ਕੰਮ ਵਿਸਥਾਪਨ, ਲਾਲਸਾ, ਇਤਿਹਾਸਕ ਵੰਸ਼, ਪਰੰਪਰਾ, ਫਿਰਕੂ ਹਿੰਸਾ, ਅਤੇ ਨਾਰੀਵਾਦ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ।[2][3][4] ਉਸਨੇ 1969 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਦੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਈ ਸਮੂਹ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਸਭ ਤੋਂ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ 14, ਐਥਨਜ਼ ਅਤੇ 2017 ਵਿੱਚ ਕੈਸਲ। ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਦੇ ਆਰਟ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੁਆਰਾ 2014 ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[5]

ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ[ਸੋਧੋ]

ਨੀਲਿਮਾ ਦਾ ਜਨਮ 18 ਨਵੰਬਰ 1945 ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[6] 1962 ਅਤੇ 1965 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ 1971 ਵਿੱਚ ਬੜੌਦਾ ਦੀ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਯਾਜੀਰਾਓ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਫਾਈਨ ਆਰਟਸ ਦੀ ਫੈਕਲਟੀ ਤੋਂ ਫਾਈਨ ਆਰਟਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[7] ਉਹ ਕੰਵਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ, ਦੇਵਯਾਨੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ, ਅਤੇ ਕੇ.ਜੀ. ਸੁਬਰਾਮਣੀਅਨ ਵਰਗੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ, ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ਾਂਤੀਨਿਕੇਤਨ ਪ੍ਰਯੋਗ, ਕਲਾ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਬੜੌਦਾ ਦਾ ਭਾਰ, ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ।[8][9]

ਸ਼ੇਖ ਜਿਸ ਨੇ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ-ਸ਼ੈਲੀ ਦੀ ਤੇਲ ਪੇਂਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਪੇਂਟਿੰਗ ਦੀਆਂ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਸਵੈ-ਸਿੱਖਿਅਤ ਲਘੂ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ।[8] ਉਸਨੇ ਪੂਰਵ-ਆਧੁਨਿਕ ਰਾਜਪੂਤ ਅਤੇ ਮੁਗਲ ਦਰਬਾਰ ਦੀਆਂ ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਿਛਵਾਈ ਅਤੇ ਥੈਂਗਕਾ ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਰਵਾਇਤੀ ਟੈਂਪਰੇਰਾ ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।[10]

ਕਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

1987-89 ਤੋਂ, ਨੀਲੀਮਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਮਕਾਲੀਆਂ, ਮਹਿਲਾ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨਲਿਨੀ ਮਲਾਨੀ, ਮਾਧਵੀ ਪਾਰੇਖ, ਅਤੇ ਅਰਪਿਤਾ ਸਿੰਘ ਨਾਲ 'ਥਰੂ ਦਿ ਲੁਕਿੰਗ ਗਲਾਸ' ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਚਾਰ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਹਨ, ਨੇ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਗੈਰ-ਵਪਾਰਕ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ। 1979 ਵਿੱਚ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਏਆਈਆਰ ਗੈਲਰੀ ਵਿੱਚ ਨੈਨਸੀ ਸਪੇਰੋ, ਮੇ ਸਟੀਵਨਜ਼ ਅਤੇ ਅਨਾ ਮੇਂਡੀਏਟਾ (ਯੂ.ਐਸ. ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਆਲ-ਔਰਤ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸਹਿਕਾਰੀ ਗੈਲਰੀ) ਨਾਲ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋ ਕੇ, ਨਲਿਨੀ ਮਲਾਨੀ ਨੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਸੀ।[11]

ਕਲਾ ਦੇ ਰੂਪ[ਸੋਧੋ]

ਨੀਲੀਮਾ ਵਿਭਿੰਨ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਕਲਾਕਾਰੀ ਸਿਰਜਦੀ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਟੈਂਸਿਲ, ਡਰਾਇੰਗ, ਪੇਂਟਿੰਗ, ਸਥਾਪਨਾ, ਵੱਡੇ ਸਕਰੋਲ, ਥੀਏਟਰ ਸੈੱਟ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਚਿੱਤਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਉਹ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਹੈ ਉਹ ਹਨ: ਦੋ ਮੁੱਠੀ ਚਾਵਲ (1986), ਮੂਨ ਇਨ ਦਾ ਪੋਟ (2008), ਬਲੂ ਐਂਡ ਅਦਰ ਸਟੋਰੀਜ਼ (2012) ਅਤੇ ਸਾਰਾ ਮੌਸਮ ਚੰਗਾ (2016)।[12]

ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਨਾ[ਸੋਧੋ]

  • ਸ਼ੇਖ, ਨੀਲੀਮਾ (2017)। ਭੂਮੀ: ਪਾਰ ਲਿਜਾਣਾ, ਪਿੱਛੇ ਛੱਡਣਾ । ਕੈਮੋਲਡ ਪ੍ਰੈਸਕੋਟ ਰੋਡ ਅਤੇ ਗੈਲਰੀ ਐਸਪੇਸ ਆਰਟ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿ.ISBN 9788193023907
  • ਸੰਗਰੀ, ਕੁਮਕੁਮ (2013)। ਟਰੇਸ ਰੀਟਰੇਸ . ਤੁਲਿਕਾ ਕਿਤਾਬਾਂISBN 9789382381136ISBN 9789382381136
  • ਚੈਡਵਿਕ, ਵਿਟਨੀ (2012)। ਔਰਤ, ਕਲਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜ: ਪੰਜਵਾਂ ਐਡੀਸ਼ਨ । ਟੇਮਸ ਐਂਡ ਹਡਸਨ ਇੰਕ.ISBN 9780500204054ISBN 9780500204054

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. ↑ Archive, Asia Art. "Exhibition | Nilima Sheikh". aaa.org.hk (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2018-03-31. Retrieved 2018-03-31.
  2. ↑ "Nilima Sheikh". Khoj. Archived from the original on 2020-09-19. Retrieved 2023-03-09.
  3. ↑ "Capturing the nuances of artist Nilima Sheikh's practice". The Arts Trust. Archived from the original on 2018-08-08. Retrieved 2023-03-09.
  4. ↑ "Nilima Sheikh Chemould Prescott Road / Mumbai". Flash Art (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2017-12-15. Retrieved 2018-03-31.
  5. ↑ "Trouble in Paradise: A Tribute to Kashmir in Chicago | Apollo Magazine". Apollo Magazine (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2014-03-20. Retrieved 2018-03-31.
  6. ↑ Nagy, Peter A. (2005). "Sheikh, Nilima | Grove Art" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). doi:10.1093/gao/9781884446054.article.T097953. Retrieved 2018-08-08.
  7. ↑ "Nilima Sheikh". SaffronArt.
  8. ↑ 8.0 8.1 "Artist Nilima Sheikh Recounts Her Art Journey". idiva.
  9. ↑ "A Conversation Between Vishakha N. Desai And Nilima Sheikh And Shahzia Sikander To Mark The Exhibition, Conversations With Traditions At Asia Society, New York, 17 November 2001". Critical Collective. Archived from the original on 26 ਅਕਤੂਬਰ 2020. Retrieved 9 ਮਾਰਚ 2023.
  10. ↑ "Conversations with Traditions: Nilima Sheikh and Shahzia Sikander". Asia Society.
  11. ↑ Rix, Juliet. "Nalini Malani – interview: 'The future is female. There is no other way'". www.studiointernational.com. Retrieved 2022-06-02.
  12. ↑ Archive, Asia Art. "Nilima Sheikh Archive.Children's Book Illustrations". aaa.org.hk (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2022-03-28.
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਨੀਲਿਮਾ_ਸ਼ੇਖ&oldid=649856" ਤੋਂ ਲਿਆ