ਪਾਂਡੇ ਬੇਚਨ ਸ਼ਰਮਾ
ਪਾਂਡੇ ਬੇਚਨ ਸ਼ਰਮਾ 'ਉਗਰਾ' | |
|---|---|
| ਜਨਮ | 29 ਦਸੰਬਰ 1900 (ਸ਼ੁਕਲਾ ਅਸ਼ਟਮੀ, ਪਾਉਸ਼, 1957 ਵੀਐਸ) ਚੂਨਾਰ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ |
| ਮੌਤ | 23 ਮਾਰਚ 1967 (ਉਮਰ 66) ਦਿੱਲੀ, ਭਾਰਤ |
| ਕਿੱਤਾ | ਲੇਖਕ |
| ਭਾਸ਼ਾ | ਹਿੰਦੀ |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਸ਼ੈਲੀ | ਗਲਪ, ਨਾਵਲ, ਮਿੰਨੀ ਕਹਾਣੀ, ਆਤਮਕਥਾ |
| ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੰਮ | Letters of Some Beautiful People, Chocolate, About Me |
ਪਾਂਡੇ ਬੇਚਨ ਸ਼ਰਮਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਕਲਮੀ ਉਗਰਾ ('ਅਤਿਅੰਤ' ਜਾਂ 'ਭਿਆਨਕ', ਹਿੰਦੀ:उग्र ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) (ਜਨਮ ਚੁਨਾਰ, ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਪ੍ਰਾਂਤ, 1900, ਮੌਤ: ਦਿੱਲੀ 1967 ਵਿੱਚ ਹੋਈ) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਲੇਖਕ ਸੀ ਜੋ ਆਪਣੀ ਭੜਕਾਊ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਅੰਗਾਤਮਕ, ਪੱਤਰਕਾਰੀ, ਕਲਪਨਾ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਜੀਵਨੀ
[ਸੋਧੋ]ਉਗਰਾ ਦੀ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ, ਅਪਨੀ ਖਬਰ ਉਸ ਦੇ ਮੁੱਢਲੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਗ੍ਰਾਫਿਕ ਬਿਰਤਾਂਤ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਗਰਾ ਦਾ ਜਨਮ ਵੈਦਨਾਥ ਪਾਂਡੇ ਦੇ ਬਹੁਤ ਗਰੀਬ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਕਈ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਰ ਗਏ ਸਨ, ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਬੇਚਨ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ 'ਵੇਚਿਆ', ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨੂੰ ਟਾਲਣ ਲਈ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਵੈਦਿਆਨਾਥ ਦੀ ਮੌਤ ਉਦੋਂ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਉਗਰਾ ਬੱਚਾ ਸੀ; ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਉਗਰਾ ਦੇ ਦੋ ਵੱਡੇ ਭਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ; ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੇ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਸਿੱਖਿਆ ਹੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[1]
ਸਮਲਿੰਗਤਕਤਾ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧੀ ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ
[ਸੋਧੋ]ਉਗਰਾ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਐਂਗਲੋਫੋਨ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਮਰਦ ਸਮਲਿੰਗਤਾ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਦੀ ਅਸਾਧਾਰਣ ਇੱਛਾ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਮਲਿੰਗਤਾ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਦੇ ਉਲਟ ਸੀ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਉਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਭਾਗ, "ਚੋਕਲਾਟ" ("ਚਾਕਲੇਟ") 21 ਮਈ 1924 ਨੂੰ ਰਸਾਲੇ ਮਟਵਾਲਾ ("ਨਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਧੁੱਤ") ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਕੰਮ
[ਸੋਧੋ]ਉਗਰਾ ਦੀਆਂ ਸਾਹਿਤਕ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ; ਦੋ ਇੱਕ-ਐਕਟ ਨਾਟਕ ਅਤੇ ਪੰਜ ਪੂਰੀ-ਲੰਬਾਈ ਵਾਲੇ ਨਾਟਕ; ਬਾਣੀ ਦੇ ਚਾਰ ਸੰਗ੍ਰਹਿ; ਇੱਕ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ, ਅਤੇ ਦਸ ਨਾਵਲ।[2]
ਨਾਵਲ/ਨਾਵਲਿਟ
[ਸੋਧੋ]ਚੰਦ ਹਸੀਨੋਂ ਕੇ ਖੂਤੁਤ (चंद हसीनों के ख़़ुतूत) 1924
ਰੰਗ ਮਹਿਲ (रंग महल) 1925
ਦਿੱਲੀ ਕਾ ਦਲਾਲ (दिल्ली का दलाल) 1927
ਬੰਧੂਆ ਕੀ ਬੇਟੀ (बुधुआ की बेटी) 1928
ਸ਼ਰਾਬੀ(शराबी) 1930
ਸਰਕਾਰ ਤੁਮਹਾਰੀ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ(सरकार तुम्हारी आँखों में) 1937
ਘੰਟਾ (घंटा) 1937
ਗੰਗਾ ਜਲ(गंगाजल) 1949
ਫਾਗੁਨ ਕੇ ਦਿਨ ਚਾਰ (फागुन के दिन चार) 1960
ਜੁਹੂ (जुहू) 1963
ਗੰਗਾ ਮਾਤਾ (गंगा माता) 1972
ਸਬਜ਼ਬਾਗ (सब्ज़बाग़) 1979
ਲਘੂ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ
[ਸੋਧੋ]- ਸੋਸਾਇਟੀ ਆਫ ਡੇਵਿਲਸ
- ਚਿੰਗਾਰੀਆਂ
- ਬਲਾਤਕਾਰ
- ਚਾਕਲੇਟ
- ਨਿਰਲੱਜਾ
- ਦੋਜ਼ਖ ਕੀ ਆਗ
- ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਕਹਾਨੀਆਂ
- ਗਲਪਤਲਜਲੀ
- ਰੇਸ਼ਮੀ
- ਪੰਜਾਬ ਕੀ ਰਾਨੀ
- ਸਨਕੀ ਅਮੀਰ
- ਕਲਾ ਕਾ ਪੁਰਸਕਾਰ
- ਜਬ ਸਾਰਾ ਆਲਮ ਸੋਤਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Ruth Vanita, 'Introduction', in Pandey Bechan Sharma 'Ugra', ‘Chocolate’, and Other Writings on Male-male Desire, trans. by Ruth Vanita (New Delhi: Oxford University Press, 2006), pp. 1–36 (p. 21).
- ↑ Calcutta: Tandon Brothers, 1953. Cf. Ruth Vanita, 'Introduction', in Pandey Bechan Sharma 'Ugra', ‘Chocolate’ and Other Writings on Male Homoeroticism, trans. by Ruth Vanita (Durham: Duke University Press, 2009), pp. xix-xxvi (quoting xxiii).