ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਪਾਇਰੇਸੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਪਾਈਰੇਸੀ ਦਾ ਰਵਾਇਤੀ "ਜੋਲੀ ਰੌਜਰ"
ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਮਲਾਹ ਇੱਕ ਅਲਜੀਰੀਅਨ ਡਕੈਤ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਡਾਕੂਆਂ ਨਾਲ ਲੜਦੇ ਹੋਏ; ਜੌਨ ਫੇਅਰਬਰਨ (1793-1832) ਦੁਆਰਾ ਰੰਗੀਨ ਉੱਕਰੀ ਹੋਈ

ਪਾਇਰੇਸੀ,ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਜਾਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤੱਟ 'ਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਜਾਂ ਕਿਸ਼ਤੀ ਦੇ ਹਮਲੇ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਡਕੈਤੀ ਜਾਂ ਅਪਰਾਧਿਕ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਕੰਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੀਮਤੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਾਂ ਸੰਪਤੀ ਨੂੰ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਚੋਰੀ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਾਈਰੇਸੀ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਕਿੱਸਿਆਂ ਦਾ ਵਰਣਨ 14 ਵੀਂ ਸਦੀ ਬੀ ਸੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਸਾਗਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਰੇਡਰਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਨੇ ਏਜੀਅਨ ਅਤੇ ਮੈਡੀਟੇਰੀਅਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ. ਸੰਖੇਪ ਚੈਨਲ ਜੋ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਉਣ ਯੋਗ ਰੂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਨੇ ਪਾਈਰੇਸੀ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ੍ਰਿੰਗ ਅਤੇ ਵਣਜ-ਸੰਬੰਧੀ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ ਹਨ।[1] ਇਤਿਹਾਸਕ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿਬਰਾਲਟਰ ਦੇ ਪਾਣੀ, ਮਲੈਕਾ ਦੇ ਪਣਜੋੜ, ਮੈਡਗਾਸਕਰ, ਅਦੇਨ ਦੀ ਖਾੜੀ, ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਚੈਨਲ, ਜਿਸ ਦੀ ਭੂਗੋਲਿਕ ਬਣਤਰ ਅਨੁਸਾਰ ਡਕੈਤੀ ਹਮਲਿਆਂ ਲਈ ਸਹੂਲਤ ਹੋਵੇ.[2] ਇੱਕ ਜ਼ਮੀਨ-ਆਧਾਰਿਤ ਪੈਰਲਲ ਹੈ ਹਾਈਵੇਅ ਅਤੇ ਪਹਾੜ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਬੈਂਡਿਟਾਂ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਗੇਡਾਂ ਦੁਆਰਾ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦੀ.[3] ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ੍ਰਿੰਗ ਪਾਈਰੇਸੀ ਵਰਗੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕਪਤਾਨ, ਰਾਜ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਅਧੀਨ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਪਾਰੀ ਜਹਾਜ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਗ਼ੈਰ-ਰਾਜ ਦੇ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਜੰਗ ਵਰਗੀਆਂ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨੀ ਰੂਪ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[4]

ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਕਾਰਵਾਈਆਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸਰਹਦਾਂ ਲੁੱਟਣ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਕੋਈ ਟ੍ਰੇਨ ਜਾਂ ਗੱਡੀ ਲੁੱਟਣ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ), ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵੱਡੇ ਦਰਿਆ ਜਾਂ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਕੰਢੇ' ਤੇ, ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤਣਾਅ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕੋ ਜਹਾਜ' ਤੇ ਸਵਾਰ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਕੀਤੇ ਅਪਰਾਧਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ (ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ ਇੱਕੋ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਯਾਤਰੀ ਦੂਜੇ ਦਾ ਸਮਾਂ ਚੋਰੀ ਕਰਦਾ ਹੋਵੇ). ਪਾਈਰੇਸੀ ਜਾਂ ਪਾਈਰੇਟਿੰਗ ਰਵਾਇਤੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਪਰਾਧ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਨਗਰਪਾਲਿਕਾ ਕਾਨੂੰਨ ਤਹਿਤ ਕਈ ਅਪਰਾਧ ਦਾ ਨਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ . 21 ਵੀਂ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਦੇ ਸਾਮਾਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤਲਪੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁੱਦਾ ਹੈ (2007 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ 16 ਬਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਦੀ ਅਨੁਮਾਨਤ ਸੰਸਾਰਕ ਨੁਕਸਾਨ), ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਲਾਲ ਸਾਗਰ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਮਹਾਂਸਾਗਰ, ਸੋਮਾਲੀ ਤਟ ਉੱਤੇ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਲੈਕਾ ਦੇ ਪਣਜੋੜ ਅਤੇ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ.

ਅੱਜਕਲ, ਪਾਈਰੇਟ ਆਧੁਨਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਰਾਕੇਟ ਰਹੀ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਬੰਬਾਂ ਨਾਲ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਖਤਰਨਾਕ ਹਮਲਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਲਈ ਛੋਟੇ ਮੋਟਰਬੋਟਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਚਾਲ ਜੋ ਆਧੁਨਿਕ ਕਾਰਗੋ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਤੇ ਘੱਟ ਕਰਮਚਾਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਲਾਹਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਛੋਟੇ ਮੋਟਰਬੋਟਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਉਹ ਵੱਡੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਰਤਦੇ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ "ਮਾਂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ" ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕਈ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਹਮਲੇ ਅਕਸਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਲ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।[5] ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਨਿੱਜੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸੁਰੱਖਿਆ ਗਾਰਡ, ਹਾਈ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਹੌਜ਼ ਜਾਂ ਸਾਊਂਡ ਤੋਪਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸੰਭਾਵੀ ਖਤਰਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਰੇਡਾਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]

ਸੂਚਨਾ

[ਸੋਧੋ]
  1. Pennell, C. R. (2001). "The Geography of Piracy: Northern Morocco in the Mod-Nineteenth Century". In Pennell, C. R. (ed.). Bandits at Sea: A Pirates Reader. NYU Press. p. 56. ISBN 978-0-8147-6678-1. Sea raiders [...] were most active where the maritime environment gave them most opportunity. Narrow straits which funneled shipping into places where ambush was easy, and escape less chancy, called the pirates into certain areas.
  2. Heebøll-Holm, Thomas (2013). Ports, Piracy and Maritime War: Piracy in the English Channel and the Atlantic, c. 1280-c. 1330. Medieval Law and Its Practice. Leiden: Brill. p. 67. ISBN 9789004248168. [...] through their extensive piracies the Portsmen [of the Cinque Ports] were experts in predatory actions at sea. [...] Furthermore, the geostrategic location of the [Cinque] Ports on the English coast closest to the Continent meant that the Ports [...] could effectively control the Narrow Seas.
  3. Arquilla, John (2011). Insurgents, Raiders, and Bandits: How Masters of Irregular Warfare Have Shaped Our World. Ivan R. Dee. p. 242. ISBN 978-1-56663-908-8. From ancient high seas pirates to 'road agents' and a host of other bush and mountain pass brigands, bandits have been with us for ages.
  4. "TEDx Talk: What is Piracy?". Retrieved October 23, 2014.
  5. D.Archibugi, M.Chiarugi (April 9, 2009). "Piracy challenges global governance". openDemocracy. Archived from the original on ਅਪ੍ਰੈਲ 12, 2009. Retrieved April 9, 2009. {{cite news}}: Check date values in: |archive-date= (help); Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)