ਪੋਠੋਹਾਰ

ਪੋਠੋਹਾਰ ਪਠਾਰ سطح مُرتفع پوٹھوہار
ਦੇਸ਼	ਪਾਕਿਸਤਾਨ
ਖੇਤਰ	ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੂਬੇ
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ	ਅਟਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਚਕਵਾਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਜੇਹਲਮ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਕੈਪੀਟਲ ਟੈਰੀਟਰੀ ਅਤੇ ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਉੱਤਰੀ ਪੱਛਮੀ ਪੱਟੀ
ਖੇਤਰ
• ਕੁੱਲ	22,254 km2 (8,592 sq mi)
ਉੱਚਾਈ	350 ਤੋਂ 575 m (1,150 ਤੋਂ 1,900 ft)
ਆਬਾਦੀ  (7464763)
• ਕੁੱਲ	74,64,763
ਸਮਾਂ ਖੇਤਰ	ਯੂਟੀਸੀ+5 (PST)

ਪੋਠੋਹਾਰ ਜਾਂ ਪੋਠਵਾਰ (پوٹھوہار ਜਾਂ پوٹھوار, Pothohar ਜਾਂ Pothwar) ਪੂਰਬ ਉੱਤਰੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਇੱਕ ਪਠਾਰ ਖੇਤਰ ਹੈ ਜੋ ਉੱਤਰੀ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਿੰਧ ਸਾਗਰ ਦੁਆਬ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਜੋ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਜਿਹਲਮ ਨਦੀ ਤੋਂ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਸਿੰਧ ਨਦੀ ਦੇ ਵਿੱਚਕਾਰ ਦਾ ਇਲਾਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਕਾਲ਼ਾ ਚਿੱਟਾ ਅਤੇ ਮਾਰਗੱਲਾ ਪਰਬਤ ਲੜੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਲੂਣ ਕੋਹ ਲੜੀ ਹੈ। ਲੂਣ ਕੋਹ ਦਾ 1522 ਮੀਟਰ ਉੱਚਾ ਸਕੇਸਰ ਪਹਾੜ (سکیسر, Sakesar) ਇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਪਹਾੜ ਹੈ। ਇਸ ਪਠਾਰ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਜਿਹਲਮ, ਚੱਕਵਾਲ, ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ ਅਤੇ ਅਟਕ ਚਾਰ ਜਿਲ੍ਹੇ ਸਾਮਲ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਦੇ ਲੋਕ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀਆਂ ਪੋਠੋਹਾਰੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦਕੋ ਉਪਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਬੋਲਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਕੁੱਝ ਲੋਕ ਪਸ਼ਤੋ ਵੀ ਬੋਲਦੇ ਹਨ।

ਪੋਠੋਹਾਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੰਜਾਬੀ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਵੀ ਪੂਰਵਜਭੂਮੀ ਹੈ, ਮਸਲਨ ਅਰੋੜਾ ਪਰਵਾਰਿਕ ਨਾਮ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਅਕਸਰ ਮੂਲ ਵਲੋਂ ਪੋਠੋਹਾਰੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਿੰਦੂ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਹਨ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਵਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਟਾਸਰਾਜ ਮੰਦਿਰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਤੀ ਕਿ ਮੌਤ ਉੱਤੇ ਜਦੋਂ ਸ਼ਿਵ ਰੋਏ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੰਝੂਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਤਾਲ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਪੁਸ਼ਕਰ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਪੋਠੋਹਾਰ ਵਿੱਚ ਕਟਾਸਰਾਜ ਵਿੱਚ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਂਡਵ ਵੀ ਆਪਣੇ ਗੁਪਤਵਾਸ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਪੋਠੋਹਾਰ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਯੁਧਿਸ਼ਠਰ ਨੇ ਜਿਸ ਤਾਲ ਉੱਤੇ ਯਕਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਉਹ ਤਾਲ ਵੀ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੀ।

ਭੂਗੋਲ

ਪੋਠੋਹਾਰ ਦੋ ਦਰਿਆਵਾਂ ਸਿੰਧ (ਪੱਛਮ) ਤੇ ਜਿਹਲਮ (ਪੂਰਬ) ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ ਤੇ ਸੁਹਾਂ ਪੋਠੋਹਾਰ ਦਾ ਅਪਣਾ ਦਰਿਆ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਇਹਦੇ ਵਿਚਕਾਰੋਂ ਵਗਦਾ ਏ। ਪੋਠੋਹਾਰ ਇੱਕ ਉੱਚੀ ਨੀਵੀਂ ਪਹਾੜੀ ਥਾਂ ਹੈ। ਇਹਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਕਾਲਾ ਚਿੱਟਾ ਸਿਲਸਲਾ ਅਤੇ ਮਾਰਗੱਲਾ ਪਹਾੜ ਹਨ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਹਾੜੀ ਸਿਲਸਿਲਾ ਨਮਕ ਵੀ ਹੈ।