ਪ੍ਰੋਸੋ ਬਾਜਰਾ
| ਪ੍ਰੋਸੋ ਬਾਜਰਾ | |
|---|---|
| |
| Proso millet panicles | |
Scientific classification 
| |
| Missing taxonomy template (fix): | Panicum |
| Species: | Template:Taxonomy/Panicumਗ਼ਲਤੀ: ਅਕਲਪਿਤ < ਚਾਲਕ।
|
| Binomial name | |
| Template:Taxonomy/Panicumਗ਼ਲਤੀ: ਅਕਲਪਿਤ < ਚਾਲਕ। | |
| Synonyms[1] | |
| |
| Proso millet | |
|---|---|
|
| |
| Proso millet panicles | |
| Scientific classification
| |
| Kingdom: | Plantae |
| Clade: | Tracheophytes |
| Clade: | Angiosperms |
| Clade: | Monocots |
| Clade: | Commelinids |
| Order: | Poales |
| Family: | Poaceae |
| Genus: | Panicum |
| Species: | P. miliaceum
|
| Binomial name | |
| Panicum miliaceum | |
| Synonyms[2] | |
| |
ਪੈਨਿਕਮ ਮਿਲਿਆਸੀਅਮ ਇੱਕ ਅਨਾਜ ਦੀ ਫਸਲ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਮ ਨਾਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਪ੍ਰੋਸੋ ਬਾਜਰਾ, ਝਾੜੂ ਦਾ ਬਾਜਰਾ, ਆਮ ਬਾਜਰਾ,, ਹੌਗ ਬਾਜਰਾ, ਕਸ਼ਫੀ ਬਾਜਰਾ ਲਾਲ ਬਾਜਰਾ, ਅਤੇ ਚਿੱਟਾ ਬਾਜਰਾ। ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਬੂਤ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਚੀਨ ਵਿੱਚ 10,000 ਬੀ.ਸੀ.ਈ. ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਫਸਲ ਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[3] ਇਸ ਫਸਲ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਚੀਨ, ਭਾਰਤ, ਨੇਪਾਲ, ਰੂਸ, ਯੂਕਰੇਨ, ਬੇਲਾਰੂਸ, ਮੱਧ ਪੂਰਬ, ਤੁਰਕੀ, ਰੋਮਾਨੀਆ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ ਡੇਢ ਮਿਲੀਅਨ ਏਕੜ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[4] ਫਸਲ ਇਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਛੋਟੇ ਜੀਵਨ ਲਈ ਦੋਨੋਂ ਵਰਣਨਯੋਗ ਹੈ, ਕੁਝ ਕਿਸਮਾਂ ਬੀਜਣ ਤੋਂ ਸਿਰਫ 60 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਅਨਾਜ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ,[5] ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਘੱਟ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਂਦੀ ਹੈ,ਅਤੇ ਇਹ ਫਸਲ ਅਨਾਜ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਹੋਰ ਅਨਾਜ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਨਾਲੋਂ ਪ੍ਰਤੀ ਯੂਨਿਟ ਨਮੀ ਦੀ ਵਧੇਰੇ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਨਾਲ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[6] "ਪ੍ਰੋਸੋ ਬਾਜਰਾ" ਨਾਮ ਬਾਜਰੇ ਦੇ ਪੈਨ-ਸਲੈਵਿਕ ਆਮ ਅਤੇ ਆਮ ਨਾਮ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਸੋ ਬਾਜਰੇ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਵਿੱਚੋਂ ਫੌਕਸਟੇਲ ਬਾਜਰਾ, ਮੋਤੀ ਬਾਜਰਾ, ਮੱਕੀ, ਅਤੇ ਮੋਟੇ ਅਨਾਜ ਘਾਹ ਸਬ-ਪਰਿਵਾਰ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਸੀ 4 ਫੋਟੋਸਿੰਥੇਸਿਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੁਆਰਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਦੂਸਰੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਐਨਏਡੀਪੀ-ਐਮਈ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਕਾਰਬਨ ਸ਼ਟਲ ਰਸਤੇ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਪ੍ਰੋਸੋ ਬਾਜਰੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸੀ 4 ਕਾਰਬਨ ਸ਼ਟਲ ਐਨਏਡੀ-ਐਮਈ ਮਾਰਗ ਹੈ।
ਕਾਸ਼ਤ[ਸੋਧੋ]
ਪ੍ਰੋਸੋ ਬਾਜਰਾ ਇੱਕ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਘੱਟ ਮੰਗ ਵਾਲੀ ਫਸਲ ਹੈ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ, ਪ੍ਰੋਸੋ ਬਾਜਰੇ ਅਕਸਰ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਟੇਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅਕਸਰ ਇੱਕ ਇੰਟਰਕਰਾਪ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਪ੍ਰੋਸੋ ਬਾਜਰੇ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰ ਚੱਕਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸਤਹੀ ਰੂਟ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਤੇ ਐਟਰਾਜ਼ਾਈਨ ਦੀ ਰਹਿੰਦ ਖੂੰਹਦ ਪ੍ਰਤੀ ਇਸਦਾ ਟਾਕਰਾ ਪ੍ਰੋਸੋ ਬਾਜਰੇ ਨੂੰ ਦੋ ਪਾਣੀ- ਅਤੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਇੰਟਰਕਰਾਪ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੀ ਫਸਲ ਦੀ ਪੀਠ, ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਗਰਮੀ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇ ਕੇ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਜਰੇ ਦੇ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਾਜਰਾ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਇਸਦੀ ਸਤਹੀ ਜੜ੍ਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਕਾਰਨ,ਇਸ ਗੁਣ ਕਾਰਨ ਮਿੱਟੀ ਅਗਲੀ ਫਸਲ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਭਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਫਸਲਾਂ, ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਇੱਕ ਸਰਦੀਆਂ ਦੀ ਕਣਕ, ਬਾਜਰੇ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਬਰਫ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।[7]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "The Plant List: A Working List of All Plant Species". Archived from the original on 3 ਅਕਤੂਬਰ 2019. Retrieved 8 January 2015.
- ↑ "The Plant List: A Working List of All Plant Species" Archived 2019-10-03 at the Wayback Machine.. Retrieved 8 January 2015.
- ↑ Lu, H.; Zhang, J.; Liu, K.-b.; Wu, N.; Li, Y.; Zhou, K.; Ye, M.; Zhang, T.; Zhang, H. (21 April 2009). "Earliest domestication of common millet (Panicum miliaceum) in East Asia extended to 10,000 years ago". Proceedings of the National Academy of Sciences. 106 (18): 7367–7372. Bibcode:2009PNAS..106.7367L. doi:10.1073/pnas.0900158106. PMC 2678631. PMID 19383791.
- ↑ "USDA - National Agricultural Statistics Service Homepage".
- ↑ Graybosch, R. A.; Baltensperger, D. D. (February 2009). "Evaluation of the waxy endosperm trait in proso millet". Plant Breeding. 128 (1): 70–73. doi:10.1111/j.1439-0523.2008.01511.x.
- ↑ Lyman James Briggs; Homer LeRoy Shantz (1913). The water requirement of plants. Govt. Print. Off. pp. 29–.
- ↑ Producing and marketing proso millet in the great plains, U. Nabraska-Lincoln Extension